Şahıs işletmesi ve sermaye şirketi
Şahıs işletmesi ile sermaye şirketinin kıyaslanması sonucunda, sermaye şirketi kurmanın daha avantajlı olduğu gerçeği ortaya çıkar.

Sermaye şirketinin avantajları

1) Güçlü sermaye yapısı

Sermaye şirketi olan limited ve anonim şirketlerde, birden fazla kişi biraraya gelip, sermayelerini birleştirmek suretiyle güçlü bir sermaye yapısı oluşturabilirler. Şahıs işletmelerinde ise böyle bir olanak, pratikte sözkonusu değildir.

2) Yönetim biçimi

Sermaye şirketlerinde, yönetim ve karar alınış biçimi, şahıs işletmelerinden farklıdır. Limited şirketlerde "ortaklar kurulu", anonim şirketlerde ise "yönetimi kurulu" ve "genel kurul" şirketle ilgili önemli konuların (örneğin kâr dağıtımı, sermaye artırımı, yeni bir faaliyete başlama vs.) görüşüldüğü ve kararlar alındığı bir organdır.

Şahıs işletmelerinde ise, kararlar tek başına alınır ve uygulanır.

3) Vergi ve Sigorta borçlarından sorumluluk

Anonim şirketlerde, şirketin vergi ve sosyal sigorta primi borçlarından dolayı, (yönetim kurulunda olmayan), ortakların, bir kuruş dahi sorumlulukları yoktur. Şahıs işletmelerinde ise, bu borç nedeniyle, işletmenin sahibi, tüm mal varlığıyla sorumludur.

4) Ölüm ve işin sona ermesi

Sermaye şirketi olan limited ve anonim şirketlerde, ortağın ölümü halinde işletmenin hukuki kişiliği devam eder. Ancak, şahıs işletmelerinde, ortağın ölümü ile işletme sona erer ve işi bırakma hükümleri uygulanır.

5) Hisse satışı

Şahıs firmalarında, hisse satışından doğan kazancın tamamı gelir vergisine tabidir. Anonim şirketlerde ise, iktisap (edinme) tarihinden itibaren 3 ay geçtikten sonra ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin satışı, gelir vergisine tabi değildir. Limited şirketlerde ise, ortaklık payının iktisap (edinme) bedeli, DİE Toptan Eşya Fiyat Endeksine göre yükseltilerek hissenin satış tarihindeki değeri bulunur. 3,5 milyar lirayı aşan bir fark varsa, gelir vergisine tabi tutulur.

6) Eşe ücret ödeme ve gider yazabilme

Sermaye şirketi ortaklarının, eşleri o şirkette ücretleri olarak çalışabilir. Ödenen ücret de gider olarak kaydedilebilir. Yasalarda belirtilen hizmet yılı ve gün sayısı tamamlandığında da, emekli olma olanağı doğar.

Şahıs işletmelerinde ise, eşe ödenen ücret gider olarak kabul edilmez.

Şahıs işletmelerinin avantajları

1) Vergi oranları

Gelir vergisi tarifesi yüzde 15'den başlayıp yüzde 40'a kadar ulaşmaktadır. 50 milyar lirayı aşan gelirlerde, aşan kısmın vergi oranı yüzde 40'dır.

Kurumlar Vergisi oranı ise "tek oran" olup yüzde 30'dur.

Özellikle, düşük gelir gruplarında, vergi oranları açısından şahıs işletmeleri daha avantajlı.

2) Geçici vergi oranı

Sermaye şirketlerinde geçici vergi oranı yüzde 25, şahıs işletmelerinde ise yüzde 15'dir. Vergi yasalarında yapılası düşünülen değişikliklerle bu oran düşürülmezse, gelir vergisi mükellefleri vergi oranı açısından avantajlıdır.

3) İşi terk

Şahıs işletmeleri, işi terk ettiklerine dair dilekçe verdiklerinde, Vergi Dairesindeki mükellefiyet kayıtları sona erer.

Sermaye şirketlerinde ise "tasfiye" hükümleri uygulanır ve işi "hukuki anlamda" terk bir yıldan uzun bir süre alır.