|
|
 |
 |
 |
 |
| Paşa, Samsun'a 48 kişiyle çıkmıştı
|
|
JOHN Bennett'in, ilk baskısı 1974'te yapılan ve yakın tarihimizle ilgili son derece önemli bilgilerin yeraldığı Witness yani, Tanık isimli otobiyografisi Türkçe'de ancak 33 sene sonra, Çiçek Öztek'in rahat ve anlaşılabilir tercümesiyle geçtiğimiz haftalarda yayınlanabildi. Bennett, hatıralarında Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşlarının 16 Mayıs günü Bandırma Vapuru ile Samsun'a doğru yola çıkmalarından önce verdiği vizelerin öyküsünü de anlatıyor. Karadeniz, o günlerde fiilen İngiliz donanmasının işgali altında bulunduğu için Boğazlar'dan çıkabilmek için İngiliz vizesi gerekmekteydi. Mustafa
Kemal Paşa'nın hazırladığı ve 23 karargâh mensubu ile 25 erden oluşan 48 kişilik liste Harbiye Nezareti, yani Savaş Bakanlığı tarafından İstanbul'daki İngiliz Kumandanlığı'na gönderilmiş, İrtibat Kumandanı Binbaşı Millingen, 15 Mayıs günü listeyi tasdik etmiş ve Yüzbaşı John Godolphin Bennett de, 16 Mayıs sabahı isimlerin yazılı olduğu kâğıtların arka sayfasına vize damgalarını basmıştı. Yüzbaşı Bennett, hatıralarında vize konusunu şöyle anlatıyor: "...Günün birinde, farketmeden kaderin vasıtası oldum. 15 Mayıs'ta Yunan kuvvetleri İzmir'e çıkmış ve beklenmedik direnişle karşılaşmıştık. Sultan, başında Gelibolu kahramanı Mustafa Kemal Paşa'nın bulunduğu bir heyetin Türk ordusunun ihtilâfın dışında kalmasını sağlamak maksadıyla gönderilmesi konusunda Müttefikler'in Yüksek Komiserleri'yle anlaşmaya varmıştı. 22. doğum günümde garip bir rastlantı olarak bir Türk subayı odama geldi ve Mustafa Kemal Paşa ile maiyetindekiler için vize istedi. Listeyi okuyunca Türk Ordusu'nun en faal 35 generaliyle albayının isimlerinin yazılı olduğunu gördüm. Vizeleri vermek istemedim. Binbaşı van M., her zaman olduğu gibi özel işleri için dışarıdaydı. Listeyi karargâha götürüp talimat istemeye karar verdim. Görevli subaya "Bu liste bende barış heyetinden ziyade savaş heyeti intibaı uyandırıyor" dedim. Yüksek Komiserliğe danışılacağını söyleyip beklememi istediler. Yaklaşık bir saat sonra çağırıldım ve vizeleri verme talimatı aldım. Bana 'Mustafa Kemal Paşa, Sultan'ın güvenine tam olarak sahiptir' dendi"
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
