|
 |
 |
 |
 |
|
Modern zamanların takıntısı: Internet
Teknolojinin gelişmesi ve bilgisayarların hayatımıza girmesiyle yeni bir bağımlılıktan söz edilir oldu: İnternet bağımlılığı! Psikiyatri literatürüne henüz bir tanı olarak girmemiş olsa da, bağımlılık ölçütleriyle ele alınabilecek olan bu sorun, tüm dünyada milyonlarca insanı kıskacına almış durumda....
Anadolu Sağlık Merkezi'nden Psikiyatrist Dr. M. Banu Büyükkal ve Balıklı Rum Hastanesi'nden madde bağımlılığı uzmanı Dr. Gültürk Köroğlu, ev hanımlarından evli erkeklere kadar geniş bir yelpazeyi etkileyen internet bağımlılığının geldiği son noktayı sizlerle paylaştı:
* İnternet bağımlılığı bir hastalık mı? Aslında bu konu hala tam olarak açıklığa kavuşmuş değil. Çünkü internet bağımlılığı henüz psikiyatri literatüründe kabul edilmiş bir tanı değil. Ama Batı ülkelerinde 1995'ten, Türkiye'de 1999'dan bu yana bir sorun alanı oluşturuyor. Özellikle gelişmiş ülkelerde toplumsal bir sorun olma yönünde hızla ilerliyor. Bugün Çin'de bağımlılık ciddi boyutlara ulaşmış durumda; sadece internet bağımlılığının yarattığı sorunları çözebilmek için yataklı tedavi klinikleri kurulmak zorunda kalınmış. Ancak bu konuda henüz net araştırma verileri bulunmadığı için yaygınlık konusunda farklı rakamlardan söz ediliyor.
* Nasıl bir kategoride değerlendirilebilir? Internet bağımlılığı; patolojik kumar, patolojik hırsızlık gibi bağımlılık ile zorlantı arasındaki 'dürtü kontrol bozukluğu' olarak ifade edilebilen bir kategoride yer alıyor. İnternet bağımlılığı yaşayan kişilere bakıldığında gündelik yaşantılarındaki eksiklikleri bu şekilde kapatmaya çalıştıkları görülüyor. Burada anahtar sözcük 'zannediyor olmak'. Kişi internet başındayken belli bir doyum aldığını zannetse de ihtiyacı olan doyum bu değil. Kişinin bu davranışları, zamanla kendini tekrarlamaya götürüyor. Her seferinde, bu kez gerçek doyuma ulaşacağını zannediyor. Bu davranış şekli bir kısır döngü halinde devam edip gidiyor
* Hangi ruhsal belirtilere yol açıyor? İnternet kullanma süresi arttıkça; sosyal yaşamdan çekilme, aile ilişkilerini askıya alma, arkadaş ziyaretlerinden vazgeçme, zamanla yalnızlık hissi ve depresyon ortaya çıkıyor.
* İnternet bağımlılığının en önemli göstergesi ne? Kişi her geçen gün daha fazla internet kullanmak istiyor.
Örneğin günde bir saat internete girerken zaman içinde bir saat yetmez oluyor ve daha fazla zaman geçirmek istiyor. Zamanla doyumsuzluk artıyor, isteğin artarak devam ettiği görülüyor. Tıpkı diğer bağımlılıklar gibi. * Türkiye'de internet bağımlıları için sizce özel bir tedavi merkezi açılması gerekiyor mu? Bugün internet bağımlılığını had safhada yaşayan ülkelerin başında Çin geliyor. Ülkede, bağımlılığın tedavisine ilişkin yoğun çalışmalar sürdürülüyor. Ama Türkiye için bunun gerekli olduğunu sanmıyorum. Ancak özellikle ailelerin konuyu bilerek, uyanık olması gerekiyor. Çocuklarında bu alışkanlıkların arttığını gördüklerinde sınır koymalarında yarar var. Biz, tedavide altta yatan psikopatolojiyi anlamaya, kişinin neyin eksikliğini hissederek böyle bir davranış içine girdiğini tespit etmeye çalışıyoruz. Neden gerçek insan ilişkileri yerine sanal bir hayatı tercih ediyor? Bu nedenle çocuklarında, eşlerinde ya da arkadaşlarında bu durumu tespit eden ya da kuşkulananların, bu kişileri bir uzmana yönlendirip, profesyonel destek almalarını sağlamalılar.
* Tedaviye başlangıç nasıl oluyor? Daha çok derslerini ya da sosyal ilişkilerini ihmal eden çocuklar ve ergenler, sorunları aileler tarafından daha çabuk fark edildiği için anne babaları tarafından getiriliyor. Öte yandan internette sohbet odalarında tanıştığı erkeklerle gerçek yaşamda da buluşunca evliliği tehlikeye giren üç çocuklu ev hanımı da 'Daha sonra pişmanlık duymama rağmen ekran başından ayrılamıyorum, adeta beni bir güç çekiyor, saatlerce çeşitli sitelerde farklı insanlarla sohbet ediyorum, kurtulamıyorum' diye yakınarak yardım isteyebiliyor. Yine internette tanıştığı kadınla gerçek yaşamda hiç karşılaşmadığı halde bir yıldır telefon ve elektronik posta yoluyla konuşan evli bir erkek, eşine ihanet ettiği düşüncesi ve ağır bir depresyonla karşımıza gelebiliyor.
* İnternetin tedavisi yine internette mi? İnternet bağımlılığı hakkında bilgi veren pek çok site yanında kendi sitelerinde bireysel terapi veren çalışmacılar da var. İlginç olarak, Batıda internet üzerinden de tedavi olabilmektesiniz. İnternet bağımlılığı tedavisinde diğer bağımlılıklarla benzer şekilde ilaçlar ve psikoterapi yöntemi kullanılıyor. Tedavide hedef; internet kullanımının sınırlandırılması. Özellikle gençlerin bilgisayar ekranı başında geçirdiği saatler, anne babalar tarafından denetim altına alınmalı. Gençlerin arkadaşlarından, sosyal gelişmelerine yardımcı olan sanatsal uğraşılardan ve spor gibi etkinliklerden uzaklaşması engellenmeli. Kişiler arası ilişkilerin gittikçe azaldığı ve insanların her geçen gün yalnızlaştığı, terapi seanslarında yakınlık ve sıcaklık aradığı günümüz dünyasında; teknolojinin bizi yalnızlaştırmasına izin vermemek gerekiyor.
HAZIRLAYAN: Esra TÜZÜN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
