* Sizce iş dünyasında tarıma yatırım konusunda bir heves başladı mı? Setbir'in kapısını çalıyorlar mı? Sermaye ile tarım buluşmaya başladı. Mesela çok farklı sektörlerde çalışan işadamları birbiri ardına hayvan çiftlikleri kurmaya başladı. Ethem Sancak, Kayhan Ailesi, Necati Kurmel, Ata İnşaat Grubu var. KOBİ'leri oluşmaya başladı. Bu insanlar hayatlarında hiç tarımla uğraşmamış olmalarına rağmen bilgiyi sermayeyle birleştirip aslanlar gibi bu işi yapıyorlar.
* İhracat rakamlarında tarım yükselen yıldız görünüyor? Tabloyu siz nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye'nin toplam ihracatında şu anda nerdeyse tarım yüzde 15'lik bir pay aldı ve 9 milyar doları geçti. Ne yazık ki bunun katma değeri yok. Markasız. 400 milyon dolarlık zeytinyağı, 2 milyar dolarlık fındık satmışsınız. Ama asıl parayı kazanmamız gereken canlı hayvan ihracatı çok az. Hayvancılık tarımın sanayisi. Çünkü siz bugün doğrudan sütü dahi satsanız o bile bir sanayi. Çünkü ot ekiyorsunuz, yem bitkisinin değeri 1, ama hayvan onu yiyip de süt olunca değeri 3. O sütü peynir yaparsanız değeri 6, hayvanın derisini satarsanız değeri 12. Danimarka çok önemli örnek. Adamlar marka oluşturmuşlar. Düşünün Damimarka gibi Trakya kadar bir ülkenin sadece Suudi Arabistan'a süt ürünleri ihracatı 1.5 milyar dolar. Bunu görsek yeter. Ortadoğu'nun tahmini süt ürünleri ithalatı 35 milyar dolar. Onun için büyümesi gereken yerleri büyütebilirsek, toplumsal ekonomiye katkısı çok olacak. Bu ilkel haliyle bile, tarım ihracata yüzde 15'lik pay alıyorsa, bunu dikkate almak gerek.
