kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Teknoloji
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Refik Durbas @ SABAH
 

Sözcük avının yol haritası

YAZILARINDA şiire yakın duran Aslı Erdoğan, "mesel"lerle örülü son kitabı "Hayatın Sessizliğinde" de sözcük avının yol haritasını şöyle çiziyor: "Kendi yollarına koyulur sözcükler, çöle doğru at koşturan kör biniciler gibi, toynaklarıyla kumları savurarak, dağıtarak bütün insani işaretleri. Uzaklarda, ufukta, kanlı bir doğum gibi belirir saf ışık ve çizer incecik sınırlarını görünürle görünmezin." "Kendi yollarına koyulan sözcükler"in avına çıkanlar da yazarlar, tabii en çok da şairler değil midir? Bu yüzden mi Yahya Kemal, "selviler"i tanımlamak için "serin" sözcüğünü on dört bekletmiştir şiir dağarcığında? YEREL SÖZCÜKLER Prof.Dr. Ahmet Caferoğlu, ki ülkemizin önde gelen dil bilginlerindendi, Türk Dili Tarihi üzerine yazdıkları hala başvuru kaynağıdır. Derslerinde anlatırdı: Bir sözcüğün peşinde, hapishaneleri dahi ziyaret etmiş, yaşlı mahkumlardan sözcük derlemiştir. Üniversitede de hemen bütün yeni öğrencilerine önce nereli olduğunu sorar, ardından da kullandığı yerel sözcükleri toplardı. Örnek mi? Patatese Ödemiş'te "kumpir" deniyor mesela, Erzurum'da ise "kartol"... Yıllardır kitap tanıtımı yazıları yazdığım için neredeyse her gün yurdun çeşitli yörelerinden kitaplar gelir. Merak daireme girenleri ayırır, kimilerini de kitaba ihtiyaç duyan okullara gönderirim. Yurtdışına kitap alışverişi yapan sahaf bir arkadaşım var. Bir gün, Anadolu'ya göndereceğim kitapları gördü; "Bunları bana ver" dedi. Ne yapacağını sordum. "Bak" dedi, "Şimdi bu adam Samsun'da bir şiir kitabı çıkarmış, bu da Gaziantepli bir öykücü. Bu şairin yazdığı şiirler, günümüz şiirine pek benzemiyor; öykücünün yazdıkları da öyle... İkisinin de edebi açıdan sence bir değeri yok. Başkaları için de pek yok gibi... Yani ikisi de günümüz edebiyatı ölçüleri dışında bir şeyler yazmış... Ama bunların içinde öyle yerel sözcükler var ki, işte yabancılar için bu kitapları değerli kılan da bunlar. Avrupa ve Amerikan üniversitelerinde araştırma konusu çünkü..." Şu sıralar, büyük bir keyifle Tuncay Akdoğan'ın çocukluğunun geçtiği Erzincan yöresini anlattığı "Benim Düş Merdivenlerim" kitabını okuyorum. Akdoğan, kitabına öykü demiş ama, öyküden çok bir anlatı yazdıkları... Çünkü olayları "hikaye" etmiyor, anlatıyor. Üstelik de o yörenin yerel sözcükleriyle. Kitabın keyfi de burada. Akdoğan'dan öğrendim. Orada da Erzurum'da olduğu gibi patatese "kartol" diyorlar... Evet, söz ve sözcükler kendi yollarına koyuluyorlar; şair ve yazarın işi sözü ve sözcüğü nasıl avlamasında... Edebiyat da sözün ve sözcüklerin avından başka nedir ki?

***

* 900 milyon insanı barındıran, muhteşem kıta Afrika'yı bir kez daha keşfetmek için "National Geographic Türkiye"nin Eylül sayısı bulunmaz bir rehber.

* İzmir Konak Belediyesi, Türk filmlerini "Sokakta Sinema Günleri" yle mahallelere taşıyor.

* 13 Eylül'de, Çınartepe mahallesinde günün filmi "Uçurtmayı Vurmasınlar''.

* Tarih Vakfı, İnsan Yerleşimleri ve Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin katkısıyla düzenlenen "50. Yılında 6-7 Eylül Olayları Sergisi", 26 Eylül'e kadar İstiklal Caddesi, Karşı Sanat Galerisi'nde.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Borusan Filarmoni sezonu açtı   / 23-10-2005
 "Mücevher" bir konser, bir kitap   / 16-10-2005
 Galataport'ta Assos taşları   / 09-10-2005
 Heykel yakarak dışa açılınmaz   / 02-10-2005
 Çocukluğumu seviyorum, kedileri de   / 25-09-2005
 Bir caz mevsimi daha   / 18-09-2005
 Sözcük avının yol haritası   / 11-09-2005
 Yazılmaz, yaşanır bir sonbahar   / 04-09-2005
 Köşe yazısı ve yazarı...   / 28-08-2005
 Ressam Clement ile bir gece   / 21-08-2005
    Aktüel Pazar Yazarlar
  » Güncel
    Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
BALÇİÇEK PAMİR
Siz balığı bekletin biz geliyoruz
Balık derken cam bir...
MEHMET ALTAN
Şiir için son çağrı...
Pastırma yazı ne zamandır? Ekimin...
ÖNCEL ÖZİÇER
Eller yukarı donlar aşağı
Hani bir zamanlar İstanbul'da,...
KAZIM KANAT
Alain Delon'a ne dedim de güldürdüm?
Müthiş bir sondu!...
REFİK DURBAŞ
Camaltında devr-i alem
Şahmaran, Ortadoğu ve Anadolu...
Atlasjet'in 2006 hedefi 26 uçak
Atlasjet'in 2006 hedefi 26 uçak
Genel Müdürlüğünü kaptan pilot Tuncay Doğaner'in yaptığı Atlasjet,...
Renault'nun yeni kavramı
Renault'nun yeni kavramı
Renault, herhalde son 20 yılın en "Yenilikçi", hatta "Avangard"...
Yüz nakline gerek kalmadı
Milyonlarca kişi yüzündeki izler nedeniyle psikolojik sorunlar...
Komşu peynirine sahip çıktı
Avrupa Yüksek Mahkemesi'nin kararına göre 2007 yılından itibaren sadece Mora...
Avrupa Topluluğu'ndan bulgur dersleri
Bulgur sahip olduğu besin değerleri açısından bugün hak ettiği yerde değil.
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.