| |
|
|
'Oh, No!' diye diye...
Yukarıda tırnak içindeki İngilizce ifadeyi 'Eyvah!' diye çevirebiliriz. Gazetenin cıvıltılı gündelik yaşantısında, hatalar karşısında titiz meslektaşlardan bu nida duyulur. İngilizcesi, aslında, okurlar adına gazetelerini, TV'lerini ve radyolarını hesap verme yoluyla özdenetime açan biz okur temsilcilerinin dünya örgütü ONO'nun (Organisation of News Ombudsmen) da muzip kökeni. ABD'de kurulan ONO, 25. kuruluş yıldönümünü The Guardian'ın ev sahipliğinde Londra'da geleneksel bir konferansla kutladı. (23. toplantıyı ONO'da bir "dönüm noktası" olarak İstanbul'da yapmıştık.) 16 ülkeden 40 kadar ombudsman, 2005 basın dünyasının eğilimleri ışığında hem geleceği tartıştı, hem de sorunları. Bu sene internet gazeteciliğinin sorunları ağır bastı. 'Blog'ların patlaması, web ortamında "çalıntı" veya "kaynak göstermeme" furyası, sanal alemde iftira ve hakaretlerin alıp yürümesi hem gazetecileri, hem de hukukçuları düşündürüyor.
BBC DE DEVREDE İngiliz haber kuruluşu BBC'nin ombudsmanlık değilse de, bir özdenetim sistemini uygulamasına ilişkin oturum, hayli önemliydi. Çünkü BBC, hantal yapısıyla, dinleyici ve izleyicilerin eleştirilerine pek kulak asmayan bir kuruluştu ve bunda direniyordu. Ta ki, muhabir Andrew Gilligan'ın Irak savaşında Blair hükümetinin bazı sırlarını anlattığı haber, bir skandala dönüşünceye kadar... Kurum şimdi, bağımsız bir "Şikâyetler Birimi" oluşturdu. Böylece İngiltere içi veya dışından gelen her şikâyet 10 gün içinde yanıtlanacak. Yanıt tatmin edici değilse, şikâyetçi BBC izleyicisi aynı yapı içindeki iki üst bağımsız şikâyetler merciine "temyiz" hakkını kullanacak. Herkese eşit davranılacak. Böylece New York Times'dan sonra BBC de "saydamlaşma"yı kabul etti! Konferansın ikinci önemli sonucu, ONO içindeki ABD etkisinin azalmasıydı. Önceleri ombudsmanlar iki senede bir mutlaka ABD'de buluşuyordu. Ancak örgüt hızla dünyaya yayılıyor. Latin Amerika atakta. Kıtadaki demokratikleşme ve basına yansıyan özgürleşmenin de etkisiyle, son bir iki yıl içinde Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Meksika, Panama, Peru ve Venezüella'da toplam 19 ombudsman görev başında! İşte bu yüzden, ONO, misyonu ve ilkelerini, gelecek sene Brezilya'da, geniş kapsamlı bir konferansa taşıyacak. Latin Amerika'da basın denetimi adına bir ilk gerçekleşecek!
|