ABD bütçede cinlik yaptı dolar Euro'yu fena çarptı
ABD Başkanı Bush'un dün bütçe açığı ile savaş edeceğini açıklaması, yatırımcılara fazla inandırıcı gelmedi. Ancak Bush'un sözleri dolara adeta doping etkisi yaptı. 1.27 cente düşen Euro'nun son 1 aylık değer kaybı % 8'e çıktı.
Geçen yıl boyunca kan kaybeden ABD doları yeni yıl ile birlikte yeniden değer kazanmaya başladı. Yabancı yatırımcıların döviz bozdurarak, tahvil piyasasına girmesine karşın yurtdışındaki değerlenmeye bağlı olarak dolar dün 1.33 YTL'ye yükseldi. Dolar karşısında Euro ise 1.27 cente kadar düştü. Böylece dolar Euro karşısında 2004 yılının başındaki seviyeleri yakaladı. Dün serbest piyasada Euro ise 1.69 YTL'ye geriledi. Geçen yılın son aylarında 1.37 cente vuran Euro-dolar paritesi tepetaklak oldu. Ocak ayında dolar yüzde 8 değer kazandı. Böylece dolar 12 ayda kaybettiği itibarı adeta son 1 ayda kazanmaya başladı.
DOLAR NE KADAR ARTAR? Dünya piyasalarında "Dolar daha ne kadar değer yitirecek?" sorusuna cevap aranırken, ABD'nin en yetkili ağzından bütçe açıklarının azaltılacağı sinyalinin verilmesi dolara adeta doping etkisi yaptı. Üstelik ABD Merkez Bankası, dünya ekonomisinin şu an içinde bulunduğu durumdan memnun görünüyor. Öyleki ABD Merkez Bankası Başkanı Alan Greenspan bu nedenle her platformda doların faizinin ölçülü bir şekilde artırılacağını yineliyor. Bu ABD tahvillerine ilgiyi artırırken, Türkiye gibi gelişen ekonomilere akan kaynakları tedirgin ediyor. ABD Başkanı George W. Bush, iktidarı sırasında kabaran bütçe açıklarının önünü kesmek amacıyla, tarım yardımlarından yoksullara konut tahsisine kadar ulusal programları azaltan 2.57 trilyon dolarlık rekor bir bütçe önerdi. ABD, bu yıl 427 milyar dolar ile rekor düzeyde bulunan bütçe açığının 2006'da 390, 2008'de de 251 milyar dolara düşüreceğini bildirdi. Bush'un planında, ulusal güvenlik dışındaki ihtiyari iç harcamaların 2006 mali yılında yüzde 0.7 azaltılması ve sonraki beş yılda da aynı düzeyde tutulması öngörülüyor.
IRAK HESABA KATILMIYOR Bütçe fazlası devralmışken iktidarı sırasında bunun rekor düzeylerde açığa dönüşmesi yüzünden Bush, ABD borsalarına ve mali konularda muhafazakçevrelere, açıkları kapatma konusunda ciddi olduğunu göstermek istiyor. Ancak muhalefetteki Demokratlar, Irak sorununun ileri döneminde ortaya çıkacak maliyetleri ve özel yatırım hesaplarının Sosyal Güvenliğe aktarılması projesinin yüksek borçlanma gereksinimlerini hesaba katmadığı için, Bush'un bütçe planını bir "hile" olarak nitelendirdiler. Öyleki önümüzdeki günlerde Bush'un, Irak ve Afganistan sorunlarının giderleri için bu yıl 81 milyar dolarlık yeni bir finansman talebinde daha bulunacağı belirtiliyor.
