DİE, bu yılın üçüncü üç aylık dönemindeki büyüme hızını yüzde 4.7 olarak açıkladı..
Bu yılın üçüncü üç aylık döneminde büyüme hızı, 'beklentilerin altında' yüzde 4.7 olarak gerçekleşti. Dokuz aydaki büyüme hızı ise yüzde 9.7 oldu. DİE, bu yılın üçüncü üç aylık dönemi ile yılın 9 ayına ilişkin üretim yöntemiyle GSMH ve harcama yöntemiyle hesaplanan GSYİH sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, yılın 9 ayında GSMH değeri, 'cari fiyatlarla' 306 katrilyon 643 trilyon 411 milyar lira oldu. GSMH, Temmuz-Eylül döneminde ise yine 'cari fiyatlarla' 132 katrilyon 467 trilyon 453 milyar lira, 1987 yılı 'sabit fiyatlarıyla' 41 trilyon 481 milyar lira olarak hesaplandı.
Veriler ışığında Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'daki (GSYİH) artış ise yılın 9 ayında yüzde 8.7, üçüncü çeyrekte yüzde 4.5 olarak belirlendi. 'Cari fiyatlarla' büyüme hızına bakıldığında da, bu yılın 9 ayında yüzde 18.2, yılın üçüncü çeyreğinde ise yüzde 17.1 olarak hesaplandı. Bu arada üçüncü döneme ilişkin büyüme beklentisi, ortalama yüzde 8 düzeyindeydi.
Yılın üçüncü çeyreğinde 'sabit fiyatlarla' ithalat vergisinde yüzde 20 artış olurken, sanayide yüzde 6.6, ticarette yüzde 7.1, ulaştırma-haberleşmede de yüzde 3.8 büyüme yaşandı.
DİE'nin açıkladığı verilere göre büyüme hızı, yılın üçüncü üç ayında yüzde 4.7 olurken, en fazla artış yüzde 20 ile ithalat vergisinde sağlandı.
Temmuz-Eylül döneminde 'sabit fiyatlarla' serbest meslek ve hizmetler yüzde 3.8, mali kuruluşlar ile konut sahipliği yüzde 1.3, devlet hizmetleri de yüzde 1.1 büyüdü. Aynı dönemde tarım yüzde 1.6, inşaat sektörü yüzde 1 ve kar amacı olmayan kuruluşlar da yüzde 0.7 oranında küçüldü.
9 AYDA TARIM KÜÇÜLDÜ
Yılın 9 aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla tek daralan sektör, yüzde 1.2 ile tarım oldu. Buna karşılık aynı dönemde ithalat vergisi yüzde 28.4, ticaret yüzde 13.3, sanayi de yüzde 10.5 büyüdü.
Ulaştırma-Haberleşme yüzde 6.1, serbest meslek ve hizmetler yüzde 7.7 oranında gelişme gösterirken, inşaat yüzde 0.4, mali kuruluşlar yüzde 1, konut sahipliği yüzde 1.6, devlet hizmetleri yüzde 1.2, kar amacı olmayan kuruluşlar da yüzde 0.3 oranında büyüdü.
'Cari fiyatlarla' ise Türkiye'nin GSMH'si yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 17.1, yılın 9 ayında yüzde 18.2, GSYİH ise üçüncü çeyrekte yüzde 17.1, yılın tamamında ise yüzde 17.6 arttı.
ÖZEL TÜKETİM HIZ KESİYOR
Harcama gruplarına göre gelişme hızlarına bakıldığında, sabit fiyatlarla özel nihai tüketim harcamalarında, bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 6.7, yılın 9 ayında ise yüzde 10.8 artış kaydedildi.
Bu yılın ikinci çeyreğinde özel tüketim harcamalarının yüzde 16.4 oranında artığı gözönüne alındığında, üçüncü çeyrekte özel nihai tüketim harcamalarının hız kestiği görülüyor.
DEVLETTE KEMER SIKMAYA DEVAM
Devletin nihai tüketim harcamaları ise yılın üçüncü çeyreğinde de bir önceki 3 aylık dönemde olduğu gibi yine daraldı. Nitekim üçüncü üç ayda devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7.1 azaldı. Devletin tüketim harcamaları ilk 9 ayda da yüzde 4.8 düştü.
SERMAYE OLUŞUMUNDA HIZ AZALSA DA SÜRÜYOR
Gayri safi sabit sermaye oluşumunda, 3. üç aylık dönemde yüzde 23.5, yılın 9 ayında ise yüzde 41.1 artış oldu. Mal ve hizmet ihracatı, 3. çeyrekte yüzde 7.8, 9 ayda yüzde 11, mal ve hizmet ithalatı ise üçüncü 3 ayda yüzde 16, yılın tamamında yüzde 26.5 arttı.