TRT'ye kaynak tüketiciden değil bütçeden aktarılacak
Elektrik faturalarından kesilen yüzde 2'lik TRT payı 2005'ten itibaren kaldırılıyor. Faturalar ucuzlayacak, Hazine, TRT'nin kaybını önlemek için bütçeden 400 trilyon lira kaynak aktaracak.
TEDAŞ'ın, toplam satış hasılası üzerinden TRT'ye aktardığı, yıllık maliyeti 150-200 trilyon liraya yaklaşan yüzde 2'lik TRT payı, 2005 yılından itibaren kaldırılıyor. TRT'nin bu payın kesilmesi ile uğradığı gelir kaybı, 2005 bütçesinden aktarılan 400 trilyon liralık kaynak ile giderilecek. Elektrik faturalarındaki yüzde 2'lik TRT payının kaldırılmasıyla, vatandaşın elektrik gideri de bu oranda düşmüş olacak. Elektrikteki TRT payı daha önce yüzde 3.5'ti. Bu oran, 2003 yılında çıkarılan bir kararnameyle 1.5 puan geri çekilerek yüzde 2'ye indirilmişti.
12 İLDE DOĞALGAZ CNR Expo'da düzenlenen 7. Uluslararası Enerji Üretim, İletim, Dağıtım, Petrol ve Gaz Fuarı'nın (ENERGY 2004) açılışında görüştüğümüz EPDK'dan üst düzey bir yetkili, 2005 yılından itibaren TRT payının kaldırılacağını, bütçede de buna ilişkin çalışmaların yapılacağını söyledi. TEDAŞ'ın TRT'ye toplam satış hasılasını dikkate alarak pay aktardığını belirten yetkili, hesaplama tahsilat yerine tahakkuk üzerinden yapıldığı için TEDAŞ'ın tahsil edemediği paradan bile TRT'ye ödeme yapmak zorunda kaldığını hatırlattı. Yetkili, TRT payının kaldırılmasıyla birlikte sadece tüketicinin değil TEDAŞ'ın da rahatlayacağı yorumunu yaptı. ENERGY 2004 açılışında konuşan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay da, bugüne kadar 31 şehrin şehir içi doğalgaz dağıtım ihalesine çıkan bunlardan 19'unu sonuçlandıran EPDK'nın, önümüzdeki aylarda İzmir, Denizli, Kahramanmaraş gibi illerde de ihaleleri sonuçlandırmaya devam edeceğini anlattı. Günay, "BOTAŞ'ın daha önce mevcut olan ve ihale şartları çerçevesinde devri öngörülen tesislerinin devredilmesi ve BOTAŞ ile doğalgaz alım-satım sözleşmelerinin yapılması ile birlikte Kayseri, Konya, Kütahya, Erzurum ve Çorum gibi 12 şehirde bu kış doğalgaz kullanılabilecek'' dedi. Yusuf Günay, Türkiye'de 2004 sonuna kadar özel sektör dağıtım şirketlerinin şehirlerde gerçekleştireceği yatırım toplamının 300 milyon dolar olacağını, 50 şehirde doğalgaz dağıtım ihalelerinin gerçekleştirilmesi sonucunda, 30 yılda, dağıtım şebekesi yatırımlarının ve bunların pazarda yaratacağı dönüşümün 30 milyar doları bulacak bir iş hacmi yaratacağını öngördüklerini kaydetti.
REKABETÇİ PİYASA Elektrik piyasasında gerçekleştirilecek özelleştirmelerde rekabetçi bir piyasa oluşturmanın birinci amaç olması gerektiğini belirten Günay, dağıtım ve perakende satış hizmetlerinin halen kamu eliyle yürütülmesi sonucunda Hazine'ye gelen üç yıllık yükün Haziran ayı itibarıyla 2.1 milyar dolara ulaştığını belirtti. Her yıl giderek artan kayıp-kaçak maliyetinin bu yıl itibarıyla 750 milyon dolar olduğunu anlatan Günay, "Elektrik tarifelerine piyasa dışı unsurların ve verimsiz işletmeciliğin ağır yükünün bindiği, enerji KİT'lerinin, KİT finansman dengesini tutturmanın bir aracı olarak görüldüğü, doğrudan veya dolaylı olarak elektrik üretiminin yüzde 83'ünün, dağıtımın yüzde 98'inin ve doğalgaz temininin yüzde 97'sinin kamunun elinde olduğu bir yapıda ne verimli işletmecilikten ne kamu yararından ne de rekabetçi piyasadan söz edebilmek mümkündür'' dedi. Son 2 yılda sektörün yatırımları 28 katrilyon lirayken, devletin bir yılda yapacağı yatırımın sadece 7.5 katrilyon lira olduğunu söyleyen Günay, "Özel sektör devletin elinden yatırım bayrağını almıştır ve ülkemiz özel sektör kuruluşlarının öncülüğünde kalkınma yarışındadır'' diye konuştu. AB'den Türkiye'ye yabancı sermaye girişinin arttığına da işaret eden Günay, ekonomide yaşanan yapısal dönüşümlerin yabancı sermaye girişlerini artırdığını belirtti.
