THY farklılaşıyor

Türk Hava Yolları (THY) Bakım Merkezi en son sipariş edilen Boeing ve Airbus uçakları ve bu uçaklar için motor ve diğer ekipmanlar için yaptığı pazarlıklarda ciddi mesafe kaydetti. Eğer pazarlık anlaşmaları realiteye dönüşürse THY bölgede yeni bir havacılık üssünü teşekkül ettirebilir. Ancak, önemli bir yatırım ve stratejik planlamayı gerektiren uçaklara teknik hizmet verme düşüncesinde, THY'nin ciddi rakipleri olduğu ve milli havayolunu çeşitli atraksiyonlarla ajite edebilecekleri unutulmamalıdır.
Zira, dünyada uçak üreticileri ve motor yapımcıları belli oranda pazarı paylaşmışken, uçaklara sonradan sağlanan teknik hizmet alanında aynı paylaşım henüz yapılmadığını söyleyebiliriz. Alman Lufthansa Hava Yolları'nın kendine has yöntemleri incelemeye değer. Bir çok hava yoluna cazip rakamlarla verdiği hizmetler ve adam/saat ücretini aşağıya çekebilmek için yaptıkları yatırımların iyi tetkik edilmesi gerekiyor. THY bu noktayı fizibilite ederse, kuracağı işbirliklerinde adam/saat rakamlarının düşük kaldığı alanda yoğunlaşmak yerine, mühendisleri ve teknisyenleriyle az zamanda yapacakları işler karşılığında ciddi cirolar elde edebilirler.
Bu ayrıntıyı hatırlatmamın sebebi şu; kısa süre önce Avrupa'da bir bakım merkezine yaptığım seyahatte bir yetkili, THY'ye uçak bakımında işçiliğin yoğun olduğu işlerin kaydırılması için bir firma tarafından iş planı yapıldığına dikkatimi çekti. THY'nin uzun bir süreden beri uçak bakımında kaydettiği teknik üstünlüğü ayrı birimlerde sürdürmeyi düşünüyor. Bu projelerden birisi HABOM adıyla Sabiha Gökçen Uluslarası Havaalanı'nda yer alacak. THY, tüm Avrupa ülkeleri, ABD ve dünyanın birçok ülkesi tarafından kabul gören ulusal ve uluslararası uçak, motor ve çeşitli komponent bakım sertifikalarına sahip. Artık bunu para kazandıran iş haline dökme zamanın geldiğini mevcut yönetimde keşfetmiş durumda.
Ayrıca THY kendi filosuna ait uçakların tamamına yakınının tüm bakımlarını yapıyor. Bu tecrübe ve birikimi var. Öte yandan Lufthansa, KLM, Iberia, SAS, Alitalia, Finnair, Avusturya Hava Yolları, Olympic Airways, Aeroflot, Delta Airlines, MALEV Macar Hava Yolları gibi yabancılara ve Onur Air, Sun Express, Pegasus, Fly Air, World Focus, MNG gibi yerli şirketlere de hizmet veriyor. Fakat, rakamlara baktığımızda yeterli bir gelişim göremiyoruz.
Uçaklara teknik hizmette Türkiye'nin olması gereken nokta ise bu değil. İstanbul Hava Yolları'nın Teknik Hangarı'nda bugün MNG Teknik, hizmet veriyor, ancak sektörün üçüncü bir şirkete daha iş imkanı sağlayacağına inanan bir başka firma yabancı bir ortakla bu alanda yatırım yapmak için ayrıntılara inceliyor.
THY'nin 2003'te, yerli ve yabancı havayollarına yapılan uçak, motor ve komponent bakım hizmetleri karşılığında toplam 60 milyon doların üzerinde bir gelir sağlaması diğer girişimcileri cesaretlendirdiği gibi, bu rakamın kısa süre içinde 500 milyon doları bulacağı da tahmin ediliyor.
Boeing'in THY Teknik Bakım Merkezi'ni tercih etmesi, Airbus'la benzeri görüşmelerin devamı sektöre yeni girecekler için de bir sigorta gibi algılanıyor. Diğer taraftan özel havayollarının gün geçtikçe büyümesi ve Türkiye'de hava aracı sayısının artması, terminallerin yenilenmesi gerçekten havacılık sektörüne yabancı yatırımcıyı çekecek şekilde iştah kabartıyor. Bu sebeple THY ve diğerlerinin elini çabuk tutmasında fayda var.