Yüce Divan tartışmasıyla bataklık alana kurulan Ford Otomotiv, üç yılda özel sektörün liderliğine yükseldi.
Otomotivdeki canlanma sanayide dengeleri değiştirdi. 2003'te en büyük 500 sanayi firması arasında ikinciliğe yükselen Ford A.Ş. özel sektörde de Arçelik'i tahtından ederek birinci oldu.
Rekor kırıyor Seka'nın arazi tahsisi nedeniyle Mesut Yılmaz'ı Yüce Divan'lık yapan Ford, kısa sürede mucize yarattı: Geçen yıl 2.4 katrilyonluk satış, 864 milyon dolarlık ihracat yaptı.
43 firma sırada Otomotivde başarı Ford A.Ş. ile sınırlı değil. 2001'de ilk 500 firmanın sadece 25'i otomotiv şirketi iken, bu rakam geçen yıl 43'e çıktı. Türkiye'nin ilk 10 şirketinden 3'ü de otomotivden.
Ford Otomotiv 2.4 katrilyon ciroyla Türkiye'nin en büyük özel şirketi oldu. Ford'a arazi tahsis eden Mesut Yılmaz ise az daha Yüce Divan'a gidiyordu.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) 2003 yılına ait 500 büyük firma araştırması açıklandı. Tüpraş, 8.2 katrilyon liralık üretimden satışıyla yıllardır oturduğu birincilik koltuğundan geçen yıl da kalkmadı. İkincilik kürsüsüne ise 2.4 katrilyonluk üretimden satışıyla bu yıl ilk defa bir özel sektör kuruluşu olan Ford çıktı. 2002 yılının ikincisi Elektrik Üretim Genel Müdürlüğü ise 2.1 katrilyon liralık satışla üçüncülüğe geriledi. İSO 500'ün ilk 10'unda yer alan özel şirketlerin sayısı da arttı. 2002'de 5 olan özel şirketi sayısı 2003'te 6'ya çıktı.İSO 500 araştırması, sanayiinin nereye doğru gelişme gösterdiğini de net bir şekilde gözler önüne seriyor.İSO 500 içinde tekstil, hazır giyim, metal eşya ve makine gibi düşük katma değerli üretim yapan firmalar azalıyor. Buna karşılık otomotiv, petrol ve kimya, gıda, elektrik ve elektronik gibi sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin sayısı artıyor. Daha da önemlisi bu şirketler, sıralamada üst basamaklara doğru hızlı bir tırmanış içinde. 2002'de ilk 10 içine 5 özel kuruluş girerken 2003 yılında bu sayı 6'ya çıktı. Geçen yıl üretimden satışlarıyla özel sektör kuruluşları arasında birincilik koltuğuna oturan Ford Otomotiv buna en iyi örnek. SEKA'nın Gölcük'teki arazisini tahsis ettiği için dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz'ı Yüce Divan'lık yapan Ford Otomotiv, üretime geçtikten sadece üç yıl sonra Türkiye'nin lokomotifi olmayı başardı. 1 milyar dolara yakın paraya malolan fabrikanın arazisi, 'çevresinde okul ve hastane yapılmasına' karşılık Ford Otomotiv'e tahsis edilmiş, bu da kamuoyunda büyük eleştirilere neden olmuştu. Şu anda 6 bin 500 kişinin istihdam edildiği Ford Otomotiv geçen yıl 2.4 katrilyonluk üretimden satış, 864.6 milyon dolarlık da ihracat gerçekleştirdi. Ford, üç yıllık performansı ile üretimden satışlarda uzun yıllardır özel sektörün liderliğini kaptırmayan Arçelik'i de tahtından etti. Ford, bu yıl 3 milyar dolar ciro hedefliyor. Bu örnek, Türkiye'nin tek çıkış yolunun yatırım ortamının iyileştirilmesinde olduğunu gösteriyor.
KLASİK ÜRETİM BİTİYOR Şimdi dönüp İSO 500 içindeki şirketlerin profiline bir göz atalım. 2001 yılında 500 büyük kuruluş içinde sadece 25 otomotiv şirketi bulunurken bu rakam 2002'de 38'e yükseldi, geçen yıl ise 43'ü buldu. İki yıl önce sıralamada sadece 3 adet elektrikelektronik şirketi varken geçen yıl bu sayı 10'a yükseldi. Petrol ve kimya sektörü şirketleri de iyi bir performans göstererek sayılarını 75'ten 86'ya çıkardı. İşlenmiş gıda sanayiindeki gelişmelere bağlı olarak gıda şirketlerinin sayısı 61'den 93'e yükseldi.
LİSTEDE 85 YENİ ŞİRKET İSO 500 sıralamasında ilginç bir gelişme de 85 yeni şirketin bu listeye yani devler ligine katılması oldu. Böylece listeden 85 şirket de çıkmış oldu. Buna karşılık iki yıl önce sıralamada 169 adet tekstil ve konfeksiyon şirketi bulunurken bu rakam 2002'de 111'e, 2003'te ise 96'ya düştü. Aynı şekilde metal eşya, makine teçhizat ve mesleki alet üreten firma sayısı da 59'dan 41'e kadar geriledi. Ana metal sanayiindeki şirket sayısı 28'den 50'ye ve daha sonra da 54'e yükseldi.
