kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
    Kampüs
Bizimcity
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Hayat herkes için daha zor olacak

Finansal piyasalarda dördüncü haftasına giren dalgalanmanın asıl nedeni yabancıların, ABD'deki faiz artırımına hazırlık amacıyla Türkiye'den de çıkıyor olması. Bunun sonucunda da bono faizi 12 puan, dolar kuru yüzde 20 arttı, borsa ise yüzde 20 düştü. Dört haftada yaklaşık 2.5 milyar dolarlık yabancı çıkışının olduğu hesaplanıyor.
Piyasalarda yabancı çıkışı ile tetiklenen kötüleşme sadece döviz, faiz ve borsa ile sınırlı değil. Bu hareketler beklentileri değiştireceğine, tüketimi ve ithalatı kısıtlayacağına, ihracatı teşvik edeceğine, yatırımları caydıracağına, büyümenin hızını düşüreceğine, Türkiye'ye kaynak girişini azaltacağına, bütçenin üzerine yeni yükler bindirdireceğine, borç stokunu artıracağına göre, herkesi ilgilendiriyor.
Sermaye kadar büyüme- Bitişikteki tabloda ekonominin, dış kaynak girişi olduğu yıllarda büyüdüğü, kaynak çekilmesiyle daraldığı görülüyor. Yabancı kaynak girişi rakamları Merkez Bankası'nın ve net bazda. Büyüme rakamları DPT'nin. Tabloda 2002 yılında Türkiye'ye 7.1 milyar dolar, 2003 yılında 10.1 milyar dolar net sermaye girişi olduğu dikkati çekiyor. Büyüme iki yılda da yüzde 5'den fazla olmuş. Büyümenin en yüksek olduğu 1990, 1993, 1995, 1996, 1997 ve 2000 yıllarında kaynak girişi de yüksek. Rekor 11.9 milyar dolar ile 2000 yılında. Şimdi ise yabancılar Türkiye'den çıkmaya başladığına ve geride hâlâ portföyleri bulunduğuna göre, 2002 ve 2003 yıllarında sermaye girişiyle ekonomide yaşanan balayının yerini hayatın zorlukları alacak. Üstelik önümüzdeki dönem açıklanacak ekonomik veriler olumsuz çıkmaya devam edecek. Hem dış ticaret ve cari işlemler açığı, hem de enflasyon verileri kötüleşmeye devam edecek. Hayat herkes için daha zor olacak.
Hükümetin durumu- İşi zorlaşacak kesimlerin başında hükümet geliyor. Gelişen dış şok karşısında ekonominin etkilenmesi gayet doğal. Ama hükümetin de önlem alması gerekli. Başbakan dün yaptığı konuşmada "Cari açık, kurlardaki yükselme ve dünya ekonomisinin canlanmasıyla azalacak" dedi. Demek ki kur yükselmesi var. Artan petrol fiyatları ve artan kur karşısında akaryakıt ürünlerine zam yapılmak zorunda kalınacak. Enerji fiyatları artacak. Faiz dışı fazlanın tutturulması için yeni vergiler konulmak ve devlet harcamaları azaltılmak durumunda. Hükümet ekonomide az bir çabayla çok iyi sonuçlar yaratırken, artık çok büyük çaba bile olumsuz sonuçları engelleyemeyecek.
Finans kesiminin durumu- Yaşanan büyük dalgalanmanın bazı kurumlara ciddi zararlar yazdığı bir gerçek. Bazısı döviz, bazısı faiz artışından darbe yedi. Finansal yatırımcılar arasında durum biraz daha farklı. Kazançlı çıkan tek kesim döviz yatırımcıları. Onlar da geçmiş kayıplarını gideriyor. TL yatırım araçlarına ve hisse senetlerine yatırım yapan taraflar ise kayıplı.
Reel kesimin durumu- Faiz yükselişinden dolayı finansman maliyetleri, kur yükselişinden dolayı ara mal ve hammadde maliyetleri artacak. Açık pozisyon yapanlar büyük zarar yazacak. Genelde kârları azalacak. İç pazar daralacak. İhracata çalışanlar ise avantajlı. Ama dalgalanma sürdükçe yatırım kararları ertelenecek. Bu da, istihdam artışını engelleyecek.
Halkın durumu- Yapılacak kamu ve özel sektör zamları halkın alım gücünü düşürecek. İstihdamın artmayacak olmasının ve iç talebin düşmesinin etkisiyle reel ücretler azalacak. İşsizler iş için ümitlenmeyecek. Faiz artışı tüketici kredilerini pahalılaştıracak, döviz kuru artışı da dövizli kredilerin önünü kesecek. Kredili veya taksitli ev, otomobil ve dayanıklı eşya almak isteyenlerin maliyeti yükselecek. Ya da bu ümitlerini ertelemek durumunda kalacaklar.
Sonuç- "Yazgı suçundan utansın" Latin Atasözü

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Borsada para yok fakat oyun çok   / 20-05-2004
 Petrol şokundan Türkiye'ye üç fatura birden çıkacak   / 19-05-2004
 Belirsizlik dönemine en uygun seçenek değişken faizli bono   / 18-05-2004
 Şiddetli ilk dalgayı atlattık acaba ikinci dalga gelir mi?   / 17-05-2004
 Döviz açığında yaz ayları tamam ya sonrasını nasıl halledeceğiz?   / 14-05-2004
 Denizin bundan sonrası dalgalı geminin kaptanı da usta olmalı   / 13-05-2004
 Hayat herkes için daha zor olacak   / 12-05-2004
 Şok dışarıdan önlemi içeriden   / 11-05-2004
 Dalgalanma geçici mi, kalıcı mı olacak?   / 10-05-2004
 4'üncü İktisat Kongresi'nde değişen bir şey var mı?   / 08-05-2004
İLKER SARIER
Basında güven ve ko-medya!..
Hey okur...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Reel faiz tırmanışta, yüzde 6.5'i tartışma zamanı çoktan...
ŞELALE KADAK
Açılamayan müzeler, hatalı restorasyonlar...
TURİZMİ...
Şaşkın gaspçılar
Beyoğlu'nda iki gaspçı bir saat arayla aynı taksiciyi ikinci kez...
Çalıntı otomobille gezen silahlı hırsız korku saçtı
Sevgilisini çaldığı araçla gezdiren, dur ihtarına ateş açarak...
IMKB
E: 16,334 D:% 1.30
DOLAR
S: 1,556,000 D:% -0.06
EURO
S: 1,857,000 D:% -0.48
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.