kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
  » Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Hobi
    Çizerler
Bizimcity
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Beter yönetmenin maceraları
Beter yönetmenin maceraları
Onun hayatı film çekmek

Beter yönetmenin maceraları

Önümüzdeki aylarda gösterime girecek olan "Büyük Balık", Oscar yarışının dışında kalsa da yönetmeni Tim Burton'un başarısıyla kendisinden söz ettiriyor. Sinema Dergisi ünlü yönetmenin filmleri hakkındaki tüm soruları bir dosyada topladı
Ünlü yönetmen filmlerinde insanların farklı olanı dışlamaya dair güdüsünü eleştiriyor. "Batman" karakterinde bunu görmek mümkün

Tim Burton'un filmleri her ne kadar yaratık, cin ve hayalet gibi varlıkları barındırsa da izleyiciyi korkutmayı amaçlamıyor

Sinemada farklı olanı, ezileni, dışlananı bu kadar sevgiyle kucaklayan, böylesine samimi bir duygusallıkla anlatan başka bir yönetmen daha çıkmadı herhalde. Çocukluğu masallardan çok korku hikayeleri okumakla geçmiş, yaşıtlarının aksine bu hikayelerdeki yaratıklara sevgi beslemiş Tim Burton... O, görüp görebileceğimiz en yaratıcı ve özgün yönetmenlerden birisi. Ancak Burton'ın farklı olanı kutsayışında asla aykırı olma çabası yok, inanılmaz bir samimiyet var. Filmlerindeki karşı konulmaz duygusallığın kaynağı da büyük ölçüde bu. Burton'ın filmlerine baktığımızda, çocukların dünyasından uzak tutulmuş yaratık, canavar, cin, hayalet gibi pek çok kavramın belirli bir naiflikle ele alındıklarını görüyoruz. Burton'ın karakterleri alışılmış normlara göre çirkin, rahatsız edici ve ürkütücü olsalar bile, yaratıcılarının saf sevgisiyle kuşatılıyorlar. Tim Burton filmlerinin kayda değer olan kısmı, farklı olanın çevresi tarafından nasıl algılandığı üzerine gitmekte. Bu filmleri izlemek, seyirci için de kendi değer yargılarını tartacağı bir deneyimin kapılarını açıyor. Burton'un filmleri çoğunlukla fantastik ve gerçeğin, tekinsiz olan ve huzur vericinin, yabancı ve tanıdığın kesiştiği noktada, adeta yaratıcılarına özgü paralel bir evrende geçiyorlar. Burton'ın çoğu filminde bazen mezara, bazen tavanarasına, bazen de uzaktaki bir şatoya kapatılmış olan, farklı ve alışılmadık tipler gündelik hayatın içerisine giriyorlar. Varlıkları çevredekiler tarafından korkuyla karşılansa bile, seyircinin onlara alacağı tepki çok farklı oluyor. Tim Burton'ın üzerine gittiği söylediğimiz toplumsal ikiyüzlülük, özellikle banliyö yaşantısına el attığı filmlerinde kendini gösteriyor. Bu noktada hemen üç filmi ele almak gerek: 1982 yapımı kısa metraj filmi "Frankenweenie", 1988 yapımı "Beter Böcek" (Beetlejuice) ve 1990 yapımı "Makas Eller" (Edward Scissorhands). "Frankenweenie" köpeği ölen bir çocuğun, onu tekrardan hayata döndürme hikayesini konu almakta. Çocuğunun soyadının Frankenstein olması pek şaşırtıcı değil, çünkü "Frankenweenie" açıkça Mary Shelly'nin romanından uyarlama. Ancak esas esin kaynağı James Whale'in 1931 yapımı "Frankenstein"ı. "Beter Böcek"te ise Burton farklı bir bakış açısı yakalıyor. New England'da yaşayan bir çift öbür dünyayı boyladıktan sonra, şehirden gelen "garip" bir aile evlerini satın alıyor. Ailenin yeniyetmelik çağındaki kızı kafayı ölümle bozmuşken, üvey anne de kendisini soyut heykeller yapmaya vermiş bir sanatçı adayı. Ölü çift aileyi eski evlerinden korkutarak kaçırmaya çalışırken, yavaş yavaş bir orta yol bulmaya doğru gidiliyor. "Makas Eller" ise Frankenstein etkisi taşıyan, hüzünlü bir masal. Johnny Depp'in canlandırdığı Edward, yaratıcısı ölünce bir başına kaldığı şatodan, yakındaki banliyö kasabasına geçiş yapıyor. Parmaklarının yerinde makaslar olan Edward, farklılığı nedeniyle komşuların çeşitli tepkileriyle karşılaşıyor. Sömürmeye yönelik bu tepkiler, bir linç girişiminin önünü açıyor. Burton'ın söz konusu üç filminde de Amerikan orta sınıfının tutuculuğuna, farklı olanı dışlamaya yönelik güdüsüne eleştirel bir bakış getirdiğini söylemek mümkün. Tim Burton'ın 1994 yapımı "Ed Wood" sadece yönetmenin B tipi filmlere, trash estetiğine duyduğu sevginin bir uzantısı değil hiç kuşkusuz. Burton bu filmde istediğini yaptığı (en azından yapmaya çalıştığı) için dışlanmış bir karakter üzerinden, bir kez daha Amerikan orta sınıf değerlerinin ikiyüzlülüğünü eleştiriyor. Ayrıca filmin bir sahnesinde Ed Wood'u Orson Welles ile karşı karşıya getirmesi de son derece anlamlı. Tüm zamanların en iyi filmi kabul edilen "Yurttaş Kane"in zamanında seyirciden hiç ilgi görmemesini ve Welles'in bir süre sonra Amerika'da çalışamaz hale geldiğini düşünürsek, söz konusu sahne Ed Wood fenomeninin arkasındaki tek nedenin yönetmenin yeteneksizliği olmadığına işaret ediyor.

TOPLUM DIŞIYSAN BİZDENSİN
Burton toplumun kendisinden farklı olana dair korkusunu eleştirirken, bunu mesafeli şekilde yapmayan bir yönetmen. Neredeyse baş karakterleriyle bir özdeşleşme yaşıyor ve filmlerini genellikle olabildiğince duygusal kılıyor. Örneğin henüz Disney bünyesindeyken çektiği kısa metraj animasyon "Vincent", kendisini Vincent Price sanan küçük bir çocukla ilgili. Favori yazarı Edgar Allan Poe olan ve gotik korku filmlerini anımsatan kendi hayal dünyasında yaşayan bir çocuğun, bir bakıma Tim Burton'ın kendisi olduğunu iddia edilebilir. Vincent Price'ın bu sefer oyuncu olarak kadrosunda yer aldığı "Makas Eller"de de benzer bur durum görmek mümkün. Price'ın canlandırdığı mucit tarafından yaratılan, farklılığı nedeniyle sürekli yalnızlığa mahkum Edwarnd'ı da Burton'a benzetemek olası. Tıpkı Vincent gibi, Edward da Burton'- ınkine benzer saç modeline sahip. Yönetmenin bu karakteri ele alışı, onların yalnızlığını ve mutsuzluğunu resmedişiyse izleyiciyi göz yaşlarına boğacak derecede kişisel ve aynı zamanda da samimi. Yönetmenin ilk uzun metrajlı filmi "Pee-wee's Big Adventure"ın çocuklukla yetişkinlik arasında kalmış baş karakterinde veya Ed Wood'da, Burton'ın kendisinden bir şeyler bulmak belki bu derece kolay değil. "Batman" serilerinin baş kahramanı Bruce Wayne'in Burton tarafından algılanışına ise özellikle dikkat etmek gerekiyor. Batman veya Bruce Wayne de, tıpkı diğer süper kahramanlar gibi çift kişilikli bir hayat sürmekten mustarip. Ancak Bruce Wayne'in bunalımı, tanıdığımız diğer süper kahramanlardan alışık olduğumuzdan çok daha ağır. Çizgi romanın karanlık atmosferiyle birleştiğinde, Wayne'in asosyalliği, asla yürütemediği duygusal ilişkileri (ki bu noktalardan yola çıkarak "Batman" serisinden eşcinsel bir alt metin okuması yapanlar da var) ve içine kapanıklığı son derece kompleks bir hal alıyor. Yönetmen, Bruce Wayne / Batman karakterlerini güçlü bir süper kahramandan çok kırılgan, duygusal açıdan hassas ve yalnız bir birey olarak yansıtmayı beceriyor. Wayne aynı zamanda Batman olduğunu açıklamaktan çekinirken, sadece bir gizemi korumayı amaçlamıyor. Anlaşılamamak, kabul görmemek ve dışlanmak onun için daha büyük bir korku
DİĞER SİNEMA HABERLERİ
 Tarantino'dan seçmeler
 Ajanda
 Aslında çocuklar için ama büyüklere de yasak değil
 Kendini bulan semt: Beyoğlu
 Seyirci tam dibe vurdu
 Kelebeğin kanat çırpışı
 Başarısız bir yeniden deneme
 Babasının ünlü kızı
 Ustinov da göçtü
 Yaşamboyu Başarı Ödülü' için Ken Russell geliyor
 Genç sinemacılara yeni fırsatlar
 Sinema Yapışık kardeşler Hollywood'da
 İç içe örülü kederli yaşamlar
 Küçük kızıyla tek başına kalan yalnız bir baba
 Bir ressamın dünyasından
 Festivalin kaçırılmayacak filmleri
 Mayıs 1968 ve hatırda kalanlar
 Amerika'nın varlığını sorgulayan belgesel
 Asmalı Konak'ın yönetmeni artık beyazperdede
    Cumartesi Yazarlar
    Güncel
    Yaşama Dair
  » Sinema
    Gurme
ŞAFAK KARAMAN
Türkülerin sahibi
Türk toplumunun geleneksel aynası olan...
ATİLLA DORSAY
Bu haftanın en iyi filmleri
İstanbul Festivalini...
Eski bir Ankara evi yeniden hayat buldu
Eski bir Ankara evi yeniden hayat buldu
Ankara'nın sosyoekonomik yapısına uygun, sıcak ve sade bir mekan olan...
Sarayda beş yıldızlı yemek
Sarayda beş yıldızlı yemek
Çırağan Oteli içindeki Tuğra Restoran'da Osmanlı mutfağının...
Gençliğin tehlikeli takıntısı solaryum
Bronz bir tene kavuşmayı tercih edenlerin sıraya girdiği solaryum...
Türkiye bitki cenneti
Bitki uzmanı Hüseyin Kemal Çağın, şifalı bitkilerden yararlanmak...
Heidi, Pollyanna ve Ayşegül
Her çocuğun büyüyünce unuttuğu bir kahramanı mutlaka vardır. Günümüz...
Bırakın öyle kalsın
Denizden yeni çıkmış hissi veren, kaküllerle bezenmiş kırpık saçlar bu sezon ön...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.