kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
    Çizerler
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

Yüzyılın projesi

Dünya başkentleri ve medyası bir süredir Başkan Bush'un şapkasından çıkardığı son tavşanla, "Büyük Ortadoğu" projesiyle yatıp kalkıyor.
Konu Türkiye'de de yoğun tartışmalara neden oluyor. Ancak her zaman olduğu gibi taraflar şartlanmalarla, kabul ya da reddettikleri şablonlarla hareket ettikleri için, iş kamuoyunu aydınlatmaktan çıkıyor. O nedenle objektif bir yaklaşımla projeyi anlatmak farz oldu.
Her şey Başkan Bush'un 20 Ocak'ta geleneksel Ulusa Sesleniş konuşmasıyla başladı. "Ortadoğu diktatörlüklerin, umutsuzluğun, öfkenin pençesinde kaldığı sürece, ABD'nin ve dostlarımızın güvenliğini tehdit eden insanlar ve hareketler üretmeye devam edecek" diyordu Başkan ve ekliyordu: "ABD, o nedenle Ortadoğu'yu özgürleştirme stratejisi izliyor. Reform düşmanlarına meydan okuyacağız..."
Bunu Şubat başında Washington Post gazetesindeki bir haber izledi: "Bush yönetimi Ortadoğu ve çevresinde demokrasiyi geliştirmek için bir girişim başlatmaya hazırlanıyor."

Ankara önce öğrendi
Başbakan Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Gül, Ocak ayı sonundaki Washington gezisinde, tam adı "Greater Middle-East Initiative", yani "Büyük Ortadoğu Girişimi" olan planla resmen tanıştılar. Erdoğan'ın gezi boyunca yaptığı konuşmalardaki ipuçları, planın Türk hükümetince sıcak karşılandığını gösteriyor. Örneğin, Kennedy School of Government'ta verdiği konferansta Erdoğan şöyle diyordu: "Ortadoğu'da demokrasi bir eğer sorunu değil, sadece ne zaman ve nasıl sorusudur." Ardından ABD'yi bölgede "Açık ve kararlı" bir strateji izlemeye çağırıyor ve bu stratejide yer alması gereken unsurları sayıyordu: "Kurumsallaşmış demokrasi, cinsiyet eşitliği, hukukun üstünlüğü, serbest siyasal katılım, sivil toplum oluşturulması, siyasal şeffaflık..."
Erdoğan aslında "Büyük Ortadoğu Girişimi"nin yükseldiği temelleri sayıyordu. Yalnızca bir unsuru, "Bilgi toplumunun inşası"nı unutmuştu.
Beyaz Saray, o günlerde bir yandan da bu konuyu resmen gündeme getireceği 8-10 Haziran'da yapılacak G-8 zirvesi için 10 sayfalık bilgi notu hazırlıyordu. Not birilerince Londra'da yayınlanan Arap gazetesi El Hayat'a sızdırıldı ve dünya 13 Şubat'ta "Büyük Ortadoğu Girişimi"ni ayrıntılarıyla öğrenmiş oldu.

Utanç verici tablo

Planın ilk bölümünde Fas'tan Pakistan'a kadar uzanan Büyük Ortadoğu'nun siyasal, sosyal ve ekonomik bir fotoğrafı çekiliyor. İşte bugünkü Ortadoğu'nun hali pür melali;
*22 Arap ülkesinin milli gelirlerinin toplamı bir İspanya etmiyor.
*Yetişkin Araplar'ın yüzde 40'ı (65 milyon kişi) okuma yazma bilmiyor.
*2010 yılında 50 milyon, 2020'de ise 100 milyon gence iş bulmak gerekecek.
*2010'da bölgede işsiz sayısı 25 milyon kişiyi geçecek.
*Bölge halkının üçte biri günde 2 doların altında gelirle yaşam savaşı veriyor.
*Halkın yalnızca yüzde 1.6'sı internet erişimine sahip.
*Arap parlamentolarında kadın milletvekili oranı yüzde 3.5. Oysa dünyanın en geri bölgelerinden Afrika Boynuzu ülkelerinde bu oran yüzde 8.4'e ulaşıyor.
*Arap gençlerinin yarısından fazlası önlerine çıkacak ilk fırsatta göç etmek istiyor.
*Gelişmiş ülkelerde 285 olan 1000 kişiye düşen gazete sayısı, Arap aleminde 53'e ancak ulaşıyor.
*Arap ülkelerinde basılan yıllık kitap sayısı, dünyanın yüzde 1.1'ini oluşturuyor. Üstelik yüzde 15'i de dini kitaplar.
*Koskoca Arap diyarında yabancı dilden çevrilen kitapların sayısı, 11 milyon nüfuslu Yunanistan'ın beşte biri. Kültürel açıdan böylesine çorak, ekonomik açıdan böylesine adaletsiz, siyasal açıdan böylesine totaliter bir coğrafyada, çaresiz yığınların aşırıların, köktencilerin çağrılarına kulak vermemesi mümkün mü?
Çözüm? ABD, "Madem bölge yönetimleri birşeyler yapmaya niyetli değil, o halde ben harekete geçeceğim. Çünkü orada yeşeren şiddet sonunda beni vuruyor" dedi ve bir reçete hazırladı.
İyi mi, kötü mü? Gerçekçi mi, değil mi? Onu da yarın anlatalım, kararı siz verin...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Dünden bugüne   / 06-03-2004
 Vah Adana vah   / 05-03-2004
 Güney'de seçim   / 04-03-2004
 Helsinki-İstanbul   / 03-03-2004
 Yüzyılın projesi   / 02-03-2004
 Dağ başında bir genç var   / 01-03-2004
 Derviş nereye koşuyor?   / 29-02-2004
 28'lerden 28 beğen   / 28-02-2004
 Bir dönüşümün sancıları   / 27-02-2004
 Petekler boşalınca   / 26-02-2004
ERDAL ŞAFAK
Büyük hesaplaşma
Mersin, 12 Eylül 1980 sonrası ilginç...
AHMET HAKAN COŞKUN
Sıkıldım!
Vallahi ne yalan söyleyeyim, ülkemizin önde...
MEHMET BARLAS
Terim, keşke Napolyon'a değil Kraliçe Victoria'ya...
ÖMER ÇELİK
AB ve Büyük Coğrafya
Avrupa Birliği, içerdiği "siyasi...
SAVAŞ AY
Sarı sayfalar ve darbukalar
Darbukada sağ el...
REFİK DURBAŞ
Trafik, saygı sorunudur
13.02.2004 tarihli SABAH Posta...
NEBİL ÖZGENTÜRK
Diyarbakır'daki Yeşilçam!
Diyarbakır- Aşanlar Film, siz...
HINCAL ULUÇ
Sabah'ta yazmanın keyfi..
"Sabah'ta Sabah gazetesinin...
Yıldızların efendisi: 1-0
Yıldızların efendisi: 1-0
G.Birliği, F.Bahçe'yi futbol olarak ezdi ama Hooijdonk'a takıldı.
Şanslı olan bizdik
Şanslı olan bizdik
"Gökyüzü altında şans oyunu oynadık ve şanslıydık. İyi başladık ve...
'CHP zihniyeti kirliliktir'
'CHP zihniyeti kirliliktir'
Erdoğan, Baykal'ın bölgesi Antalya'da "CHP zihniyeti susuzluk, hava...
Baykal: Allah'a şükür geçiniyoruz
Baykal: Allah'a şükür geçiniyoruz
Ankara - CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, "CHP'nin kötü...
Akıllı kaban hayat kurtardı
Akıllı kaban hayat kurtardı
Fransız snowboard sporcusu Eric Lemarque, dağda kayboldu. Bir hafta...
Kamu reformuna 60 bin 'hayır'
Kamu reformuna 60 bin 'hayır'
KESK'in Ankara'da düzenlediği mitingde işçi, memur, solcu, ülkücü bir...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Günaydın | Bizimcity | Çizerler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.