Maliye'nin sigaraya zam kararına en büyük itiraz Philip Morris'ten geldi. Düşük fiyatlı sigaraya fazla, yüksek fiyatlı sigaraya yüksek zam formülü üzerinde duruldu.
MALİYE Bakanlığı ile sigara firmaları arasındaki zam pazarlığının perde arkasında ilginç olaylar yaşandı. Sigara üreticilerinin "Şimdilik" kaydıyla zam yapmayacaklarını açıklaması Maliye'ye 600 milyon dolara (800 trilyon lira) mal olacak. Maliye, 3 milyon ve üstü fiyatla satılan sigaralara katmerli vergi getirmeye hazırlanıyor. IMF ile sürdürülen görüşmeler çerçevesinde ek gelir arayışlarına hız veren Maliye kurmayları ilk etapta sigaradaki vergi yükünü arttırdı. Sigaralardan oransal bazda ÖTV alan Maliye, ayrıca paket başına 25-50-80 bin lira arasında değişen ek maktu ÖTV de getirdi. Daha sonra Ankara'ya davet edilen sigara üreticilerine, "Maktu ÖTV artışını fiyatlarınıza yansıtın, yüzde 12 zam yapın" mesajı verildi. Maliye, bu yolla en az 750 milyon dolar (1 katrilyon lira) ilave gelir planladı.
İTİRAZLAR YÜKSELDİ Sigara firmaları zam konusunda farklı gerekçelerle Maliye'nin karşısına çıktı. Zamma gönülsüz görünen firmalar yine de artış yapabileceklerini belirttiler. Bu çerçevede, gözler Marlboro üreticisi Philsa'ya çevrildi. Firma yetkilileri, geçen yıl yapılan ayarlama ile bir paket Marlboro'nun 3.3 milyon liraya yükseldiğini, bir zam daha yaparak Morlboro'yu 3.7 milyon liraya çıkarmanın katlanılamaz bir durum olduğunu belirttiler. "Marlboro'da yarı yarıya pazar kaybettik. Ucuz sigaralara yönelme oldu" dediler. Philsa'nın yaklaşımı, "Fiyatı yüksek olan sigaralara daha az zam yapalım. Düşük fiyatlı sigaraları gözden geçirelim" yönünde oldu.
TEKEL DE KARŞI ÇIKTI Bu öneri; Tekel, JTI ve BAT tarafından kabul görmedi. Tekel yetkilileri, "Maltepe ve Samsun'da zaten zarar ediyoruz. Ekstra artışı göze alamayız" dediler. Bu arada, Türkiye piyasasına yıllık 250 milyon paket kaçak sigara girdiği, pazarın yüzde 5'ini kaçak tütün mamullerinin oluşturduğu da Maliye'ye anlatıldı. Sigara firmaları, 1 karton sigarada ancak 40 cent kar edebildiklerini de belirttiler. Tüm tezleri dinleyen ancak Philsa'nın itirazlarını aşamayan Maliye, fiyatı 3 milyon liranın üstünde olan sigaralara yeniden ek ÖTV getirebileceğini hissettirerek masadan ayrıldı.
'ZAMMI HEP BİRLİKTE YAPSINLAR' Maliye Bakanı, sigaraya getirilen maktu verginin ardından sigara üreticileri ile zam konusunda yapılan görüşmelerde ortaya çıkan anlaşmazlık haberlerini de değerlendirdi. Ortada anlaşmazlığı gerektiren bir husus bulunmadığını kaydeden Unakıtan, sigara piyasasında Tekel ve özel sektörün yeraldığını, artan vergiler sonrası birinin diğerinden etkilenmemesi zorunluluğu olduğunu anlattı. Bunun için zam yapılacaksa hep beraber yapılması ve Tekel'in piyasasının düşmemesi gerektiğini kaydeden Unakıtan, bunun firmaları ilgilendirdiğine işaret ederek, "Biz, nereden vergi alacağımızı biliyoruz'' diye konuştu.
