kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Omer Celik @ SABAH
 

Büyük Ortadoğu? (II)

"Büyük Ortadoğu" bölgesinde yer alan halklar için kritik soru şudur: ABD bu projeyi gerçekleştirmek için Irak'ta kullandığı yöntemleri mi kullanacaktır, yoksa "evrimci" yöntemleri mi tercih edecektir? "Çıplak analiz" temelinde bakıldığında, Irak'a müdahale biçimi, ABD için açılması zorunlu bir parantez miydi, yoksa uluslararası sorunlara müdahale açısından bundan sonrası için uygun gördüğü bir yöntem midir? Bu soru, sorunlu coğrafyalarda yaşayan halkların kafasında en ciddi biçimde yer etmiştir. Bunun da iki tür sonucu olmaktadır.

Birincisi, Batı ile ilişkileri "sertleştirmeyi" tercih eden politik tutum sahiplerinden teröre destek veren gruplara kadar uzanan bir dizi tavır, demokrasiyi ve modernliği Batı'nın kendi dışındakileri sömürmek için kullandığı maskeler olarak sunmaktadır. Gerçekten demokrasi talep eden politik hareketler ve özgürlük talep eden topluluklar ise, kendi isteklerinin dışarıdan dayatma ile gerçekleşmesinin getireceği meşruiyet kaybı karşısında, demokrasi ve özgürlük taleplerini daha çekimser ifade etme durumuna düşmektedirler.

Bu durumda, ABD'nin "Büyük Ortadoğu" dan ne anladığı kadar, bunu gerçekleştirmek için nasıl bir "yöntem" kullanmayı öngördüğü de önem kazanmaktadır. Hatta "yöntem", "içerik"ten daha önemli hale gelmektedir.

***

ABD'nin küresel güç olarak demokrasi ve modernlikle, dünyanın geri kalanını "tanıştırma projesi" bir "müdahale" biçimi olmaktan çok, "küresel sorumluluk"un yerine getirilme yöntemi olmalıdır. Demokrasiyle yönetilen ve refah elde etmiş ülkelerin kazanımlarının başka ülkelerle tanıştırılması ve paylaştırılması, dünyanın geleceğinin barış içinde olması bakımından kaçınılmaz bir gereklilik artık.

Ne siyasi kazanımları, ne de refahı başkalarından esirgeyerek dünyayı barış içinde tutmanın imkanı yok. ABD, Irak Savaşı ile sarsılan dengeleri yerine oturtmak ve küresel düzenin Irak karşısında yaşadığı savrulmayı gidermek bakımından öngördüğü bu projeyi, "küresel düzenin adil biçimde işlemesini sağlayacak kuralların yerleşikleşmesi" için fırsat olarak kullanabilir.

Bunun için sorunlu coğrafyalara "müdahale" anlamına gelen tutumlardan kaçınmak ve "kazanımları paylaşmak" yönünde hareket etmek işin esasını oluşturmak zorundadır. Demokrasi ve özgürlük talebiyle ortaya çıkan yerli dinamiklerin "Büyük Ortadoğu" bölgesinde teşvik edilmesi, bu ülkelerin ekonomik olarak dünyanın kenarından merkezine doğru çekilmesini sağlayacak adımların atılması gerekmektedir.

Dünyanın bir kısmının şeffaf düzenler ve refah içinde yaşamasına karşılık geri kalanının çağdaş siyasi düzenden yoksun bir yapılanma içinde olmasının, terör için en elverişli ortamı oluşturduğunu en iyi ABD görmek zorundadır. Bu nedenle ABD küresel düzenin "güç" değil, "meşruiyet"e dönük olarak işlemesini sağlamak için öncülük etmelidir.

***

ABD yönetim çevrelerinde dillendirilen hakim görüş, "Büyük Ortadoğu" projesinin bu bölgelere bir müdahale anlamı ya da iması taşımadığı, demokrasi ve özgürlük taleplerine yardımcı olmayı içerdiği yönünde. ABD'nin bu çizgide sabit kalması, AB'nin de bu çizginin siyasi değerlerini oluşturmak için katkı sağlaması dünya için yeni bir açılım olacaktır. Bu konuya devam edeceğiz...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Merkezde derinleşen Türkiye   / 06-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (III)   / 04-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (II)   / 02-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (1)   / 01-02-2004
 Büyük vizyon   / 30-01-2004
 Trans-Atlantik'teki çatlak, Pasifik ve küresel sistem   / 26-01-2004
 Siyaset, bugün ve gelecek   / 25-01-2004
 Cumhuriyetçilik, zenginlik ve kimlik   / 23-01-2004
 Ya genelin iyiliği ya da küresel kriz   / 21-01-2004
 Değişim, ekonomi ve kadın   / 19-01-2004
ERDAL ŞAFAK
Bizim Yorgo'nun günü
Yıldızının parlamasında Türkiye'nin...
AHMET HAKAN COŞKUN
Acımak
Malzeme ortada: Hepsini alabildiğine snobe...
ÖMER ÇELİK
Kıbrıs, iç siyaset, muhalefet
Adı "milli dava"...
ALİ SAYDAM
'Ben markayım' deyince marka olunmuyor
İki hafta önce bu...
HINCAL ULUÇ
Kül tablası suç aleti.. Dolu silah yasal!..
Gazete...
6 Ay yattı 20 günde coştu
6 Ay yattı 20 günde coştu
Fenerbahçe'nin 2004'teki müthiş serisi dün de Elazığ'da devam etti ve...
Evinde kral
Evinde kral
UEFA Kupası'nda yola devam eden iki ekibin mücadelesinde evsahibi...
New York'a buruk uçuş
New York'a buruk uçuş
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'ın davet...
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'a başbakanlık yolunu açmak için milletvekili adaylığından...
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Metro saldırısı sonrası konuşan Rusya Savunma Bakanı Sergey Ivanov,...
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Sanatçı Ebru Gündeş'in akrabaları olan anne ile çocuklarının enkazdan...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.