kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Omer Celik @ SABAH
 

Cumhuriyetçilik, zenginlik ve kimlik

Dünyada ekonomik forumların yapıldığı dönemlerde küreselleşme karşıtı hareketler ciddi bir biçimde öne çıkıyor. Bu hareketlere entelektüel destek veren zemin ise ekonomik forumlarla eşzamanlı olarak yapılan sosyal forumlar. Bu farklı zeminler, zenginler ve yoksullar şeklinde kaba bir ayrımı ifade etmiyor. Çünkü yoksulların hakları için sokağa dökülen ve küreselleşme karşıtı hareketleri taşıyanlar yoksullar değil, zengin ülkelerin "orta sınıflar"ı. Bu orta sınıflar, sermayenin tanımladığı ve yönlendirdiği küreselleşmeye kendi konumları, ulusal kimlikleri ve hakları adına karşı çıkıyorlar. Bu belli bir ülkeye ve siyasal tutuma bağlı bir şey de değil, dünyanın pek çok bölgesinden ve pek çok siyasal tutum sahibinden katılımcısı olan en büyük "sivil tepki." Bir bakıma "küreselleşme karşıtlığının küreselleşmesi" ile karşı karşıyayız.

***

Bu gelişmeleri sadece zenginlik ve yoksulluk ikilemi içinde algılamak çok "indirgemeci" bir yaklaşım olur. Böyle bakmak, küresel sermayenin siyasete ve sosyal gelişmelere vermeye çalıştığı rengin ötesini görememek demektir. İnsanların sadece yoksul oldukları ya da yeterince zengin olamadıkları için bu hareketlere katıldıklarını zannetmek fazlasıyla yanlıştır. Dünyanın uzun zamandır unuttuğu bir şeyi "hatırlamaya" başladığının işaretleri tüm bu olup bitenler... İnsanlar sadece zenginlik derecesine göre değil, başka derecelerle beraber insan oluşlarının anlamlı olduğunu keşfediyorlar yeniden. Cumhuriyetçi fikirlerin temelini oluşturan "siyasal erdem" bu keşfin önde gelenlerinden. "Cumhuriyetçiliğin" esasında, yurttaşların yöneticilerinden "siyasal erdem" talep etmeleri ve yöneticilerin de yurttaşlar için her şeyden önce "siyasal erdem"i başa alan politikalar üretmesi vardır. Özellikle Kıta Avrupası'nda belli bir zamanda çok etkili olan bu görüş, zamanla sermayenin talepleri ile geri plana düşmüş, yeni-sağ ve neo-liberal akımlar yoluyla da geri planda kalması tescillenmek istenmiştir. Böylece özünde sermayenin taleplerine uygun siyasal değerlerin ortaya çıkması, siyasal değerlerin bu doğrultuda geliştirilmesi söz konusu oldu. Bu doğrultuda, Cumhuriyetçi fikirler geri plana atılmaya çalışıldı.

***

Gelinen noktada insanlık kendi kimliğinin sadece ve sadece "zenginlik" üretmeye indirgenmesine itiraz ediyor. Küreselleşme yoluyla, sadece refah üretmeye endekslenmiş bir insanlık statüsü ve sadece buna bağlı "hiyerarşiler" içinde yaşamayı reddediyor.

Zenginlik üretmek insanoğlunun yaşamının en temel unsurlarından biridir, tüm insanlık tarihi boyunca var olmuştur ve ekonomik değer üretebilmek insanlığın erdemlerindendir. Fakat bunun insanlık bilincinin ve kimliğinin vazgeçilemez ve önemli bir "parçası" olması başka şeydir, insanlık derecelerinin bundan "ibaret" hale gelmesi başka bir şey.

Bugün bütün romantikliğine rağmen küreselleşme karşıtı hareketlerin ve sosyal forumların ilettiği mesaj çok güçlü ve dünyada siyasi algının önemli tıkanıklıklar yaşadığı bir zaman diliminde verimli ve ufuk açıcı bir vizyon sunuyor. Bunun, kimilerince küreselleşme karşısında zayıfladığı söylenen "cumhuriyetçilik"in yeniden, güçlü ve doğru bir şekilde ele alınmasına katkı sağlayacağı da açıktır.

İnsanlar küresel sermayeden daha çok pay almak adına kendi ulusal kimliklerinden vazgeçmeleri talebini reddediyorlar. Ayrıca, küreselleşme denen olgunun aslında ulusal devletleri zayıflatmadığı, küreselleşme dinamiklerinin ulus-devletler sayesinde aktığı da "matematik" bir gerçek.

Fakat genel-geçer siyasi algının ulus-devlet ile küreselleşme arasında mutlak zıtlık kurgulayan bir kırılganlığı var. Bu nedenle, siyaset, dünyadaki dinamikleri kavramada ve bunları taşımada kendini yenileyemiyor. Siyasetin yenilenmesinden, çok yanlış bir biçimde, küresel sermayenin talepleri karşısında şeklini anında değiştiren omurgasız ve fikirsiz bir yapı akla geliyor.

***

Zenginlikten ibaret bir kimliğe karşı çıkılması, tartışmaları, "siyasal erdem"e, ve "cumhuriyetçiliğin" yeniden ve derinden anlaşılması çabalarına ulaştırmıştır. Çeşitli zirveleri bu gözle izlemekte fayda var. Çünkü "yeni siyaset" tartışmalarının ipuçları bu çerçevede gizli.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Büyük Ortadoğu? (III)   / 04-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (II)   / 02-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (1)   / 01-02-2004
 Büyük vizyon   / 30-01-2004
 Trans-Atlantik'teki çatlak, Pasifik ve küresel sistem   / 26-01-2004
 Siyaset, bugün ve gelecek   / 25-01-2004
 Cumhuriyetçilik, zenginlik ve kimlik   / 23-01-2004
 Ya genelin iyiliği ya da küresel kriz   / 21-01-2004
 Değişim, ekonomi ve kadın   / 19-01-2004
 Sol ve muhafazakâr gelenek   / 18-01-2004
İLKER SARIER
Dürüst hekimler ve bir hasta günlüğü
Bayramdan önce,...
Mahallede panik var
İstanbul'da Gizem ve Damla'nın tecavüz edildikten sonra...
Sağlıksız binalar hasta ediyor
İş merkezlerinden hastanelere kadar her yerde rastlanabilen 'hasta...
1 trilyon tazminat
1 trilyon tazminat
Yarış pistlerinin şampiyonu, işadamı Behzat Külür, 8 Ocak 2003...
Böyle soruya Böyle cevap!
Böyle soruya Böyle cevap!
Ünlü şovmen Okan Bayülgen'in aşk hayatı, kendisinin de içinden...
IMKB
E: 16,966 D:% -0.40
DOLAR
S: 1,341,000 D:% 0.75
EURO
S: 1,697,000 D:% 1.19
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.