Nezarethanelere makyaj
Jandarma, 250 nezarethaneyi AB standardına dönüştürdü.
Asker, sessiz sedasız AB hazırlığına başladı. Jandarma Genel Komutanlığı, kırsal alandaki 250 nezarethaneyi AB standardına dönüştürdü. 7 metrekare genişliğinde, 2.5 metre yüksekliğinde, iklim şartlarına göre düzenlenen ve banyosu bulunan nezarethanelerde "5 yıldızlı otel" dönemi başlatıldı. AB markalı nezarethanelerin sadece biri 20 milyar liraya mal oldu. Jandarmanın AB yolundaki ikinci adımı da, Türk sinemasına bile konu olan "muhtarları ayağına çağırma" ve "köyde ağırlanma" dönemine nokta konulması oldu. Komuta kademesinden jandarma bölgesindeki tüm birliklere, "muhtarlar olur olmaz işlerle ayağa çağırılmayacak. Ağırlanma beklenmeyecek" talimatı verildi. Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde kurulan, "İnsan Hakları İhlallerini İnceleme ve Değerlendirme Merkezi" de (JİHİDEM) geceli gündüzlü insan hakları nöbeti tutuyor. Komutanlığın Karargah Binası'ndaki JİHİDEM'de, vatandaşlar, jandarma bölgesinde ve jandarmayla ilgili tüm şikayetleri için bizzat başvurabiliyor. Ayrıca, mektup, dilekçe, faks ve internet aracığıyla da dileklerini iletebiliyor. Resmi rakamlara göre, vatandaşlar şikayetleri için en çok telefonu tercih ediyorlar. Mektup, faks ve şahsen başvurular daha sonra geliyor.
İNSAN HAKKI İHLALLERİ
Ancak Jandarma'nın AB yolunda teknolojiyi de kullanarak attığı adımda, komuta kademesi ile alt kademede uyumun tutturulamadığı ortaya çıktı. Merkezde yapılan değerlendirme sonucu Jandarma'nın hak ihlallerinde ilk sırayı "kötü muamele" ile "haksız gözaltı"nın aldığı görüldü. "Etkili Soruşturma yapılmaması", "Şikayetin Geri Alınması için Baskı Yapılması" da ihlal sıralamasından çıkamadı. Buna karşılık işkence konusunda olumlu bir gelişme oldu. 26 Ocak 2004 tarihindeki verilere göre, JİHİDEM'e çeşitli konularda yapılan başvurulardan işkenceyle ilgili olanın sayısı, sadece 3 oldu. Jandarmanın AB ilişkilerinden ve uygulamalardan sorumlu JİHİDEM Plan ve Prensipler Başkanı Tuğgeneral Ali Kadri Esener de, toplumda zaman zaman büyük yankılar uyandıran "gözaltılara" dikkat çekti. Esener, "Gözaltılar hem uzun hem de onur kırıcı olmamalı. İnsan onuruna yakışmayacak biçimde gözaltılar yapılmamalı. Önemli olan gözaltına aldığınız sayı değil, tutuklanma oranıdır" dedi.
Jandarmanın AB kriterleri
* Gözaltı süresinin 4 saat olmasını esas almayın.
* Gözaltılar tutuklamalardan fazla ise, yanlışlık vardır.
* Şikayet edenle şikayet edilen kişiyi karşı karşıya getirmeyin.
* Yanlış yapana hesap sorulmalı.
* Münferit olaylar AB yolundan vazgeçirmemeli.
Hülya KARABAĞLI
|
