kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Omer Celik @ SABAH
 

Sıradan şiddet

Gündelik hayat, kamusal ve siyasal hayatın ipuçlarını veriyor. Gündelik hayatta yuvalanmayan herhangi bir şeyin yukarılarda kümelenmesi o kadar kolay olmuyor. Dünyanın önüne çıkan yeni haliyle 'örgütlenmiş şiddet'in gündelik hayattan güç almadan var olması mümkün değil çoğu kez. Terör diye ifade ettiğimiz olgunun gündelik hayatın içine gizlenmiş şifreleri var. Zihniyet dünyasından başlayarak, artık kanıksanmış görünen ritüellere kadar bir dizi işaret, çeşitli örgütlenmeler yoluyla terörün altyapısını oluşturabiliyor kolayca.

***


Toplumun belli bir coğrafyada ve belli kuralların gölgesi altında yaşaması tek başına yeterli değil asla. Çok daha ötesi gerekiyor. İçselleştirilmiş, kendiliğinden çalışan ve doğal olarak var olan 'bir arada yaşama kodları' diri olduğu sürece, toplumun sağlıklı bir işleyişe sahip olması da mümkün oluyor. Aksi halde şiddete kapı aralanıyor. Dünyanın pek çok bölgesinde kuralsızlık ve belirsizlik altında yaşamak zorunda olan topluluklar var. Bunlara sıra gelmeden, iyi kötü kurallar altında yaşayan, belirsizlik dairesinin dışına adım atmış yerlerde bile 'sıradan şiddet' gündelik hayatın kodlarını ele geçiriyor bir bir. İnsanlar çeşitli sebeplerle bir arada yaşamanın kodlarıyla kurulabilecek ortak dilden uzaklaşıyorlar giderek. Belli bir siyasi şemsiye altında yaşamak, belli bir coğrafyada her gün temas etmek ya da yüz yüze bakmak yetmiyor. İnsanların sadece biçimsel olarak değil, gerçekten 'ortak bir kamusal yaşam' üretip üretemedikleri önemli. Bugün ortalama göstergelere sahip modern toplumların çoğunda 'ortak kamusal yaşam'ın 'dikişleri sökülüyor.' Mekansal olarak aynı yerde yer alan insanlar, esasında ortak bir dili paylaşmıyorlar. Neo-liberal politikalar sonucunda kamunun imkanlarından faydalanmaya imkan duymayacak kadar varlıklı hale gelenlerle, en basit kamu hizmetine bile gücü yetmeyecek kadar yoksullaşmış olanlar arasında parçalanıyor kamusal yaşam. Görünmeyen gettolar var. Dokunulmayan duvarların gücü, 'ortak kamusal yaşam'ın kodlarını birbirinden koparıyor. Böylece yan yana duran ama aynı dünyaya bakmayan, dünyayı birbirine tamamen zıt kutuplarda gören insanlar arasında kendiliğinden bir 'gerilim' ortaya çıkıyor.

***


Öte yandan yoksulluk karşısında giderek 'insansızlaşan' bir dil egemenleşiyor. Yoksulluk bir insani problem olmaktan çok, modern toplumun varlıklıları için bir 'risk' kategorisine indirgeniyor. Yoksullar için, 'sınıf-altı gruplar' veya 'risk toplulukları' gibi ifadelerin kullanılması bunun örneği. 'İnsansızlaşan', sadece bir asayiş mantığı ile örülen bu yaklaşım, insani değerleri metanın dolayımına teslim ediyor. Neo-liberal politikaların 'insan' kavramına biçtiği rolün tipik bir yansıması bu. Modern hayatın en büyük illüzyonlarından biri, 'devletçiliğin' kusurlarına vurgu yapılarak neo-liberal politikaların 'piyasa fetişizmi'nin dokunulmaz kılınmasıdır. Devletçiliğin kusurlarının, bir başka şeyin artılarına dönüştürülmesi gibi büyük bir illüzyondur bu. Sağdan sola herkesi teslim almış, piyasa ekonomisi ile 'piyasa fetişizmi' arasındaki sınırları her an muğlaklaştıran bir siyasettir.

***


Sıradan ve gündelik hayata gizlenmiş şiddet bu ilişki ağı içinde ve bu zihniyet temelinde doğmaktadır. Bu ilişkilerin gölgesindeki toplumun bir arada yaşaması çok kırılgan bağlara sahiptir. Kırılganlığın yoğunlaştığı noktalarda ortaya çıkan tepkileri örgütleyebilen ve toplum karşıtı bir enerjiye dönüştüren güç ise teröre kolayca imza atmaktadır. Barıştan teröre uzanan binlerce olguyu sadece devletlerin, örgütlerin ve yöneticilerin gündemi gibi görmek ve sorunun teşhisini ya da çözümünü o düzeyle sınırlı algılamak yanlıştır. Zihniyetten başlayıp gündelik hayata uzanan, oradan yukarılara çıkan çok karmaşık bir süreçtir bu. Güvenlik temelinde ele alınmadan önce zihniyet temelinde ele alınması da şarttır. Unutmayalım ki, zihniyet ve gündelik hayat boyutları ıskalanmış yaklaşımların, siyaset ve güvenlik boyutları çok kolay kısır döngüye girebilir. Küresel terörün kodları, terör örgütlerinin içinde olduğu kadar, 'küresel köy'ün gündelik hayatında var olan 'sıradan şiddet'te gizlidir...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Siyasi liberalizmin sosyal derinliği   / 14-12-2003
 Coğrafyanın gücü ve riskleri   / 12-12-2003
 Sol ve yerli değerler   / 10-12-2003
 Özür ve düzeltme   / 09-12-2003
 Sağ siyaset ve değişim   / 08-12-2003
 Türkiye Sol’unu arıyor   / 07-12-2003
 Sahicilik   / 05-12-2003
 Sıradan şiddet   / 03-12-2003
 Yeni Roma ve meşruiyet   / 01-12-2003
AHMET HAKAN COŞKUN
Bir anlık acıma hissi
Tam içimden bir "acıma" hissi...
BALÇİÇEK PAMİR
Kuran kurslarına yeni isim arıyor
BAŞKAN Bardakoğlu...
ERDAL ŞAFAK
Irak pokerin sonu
Tikrit'e pek de uzak olmayan El Daur...
ÖMER LÜTFİ METE
Manda duygusuna hoşgörü
Mustafa Kemal Sivas Kongresi'nde...
EMRE AKÖZ
Deniz Seki'nin hatası
POPSTAR yarışmasını önemsiyorum...
ASLI AYDINTAŞBAŞ
Diktatörler titresin
Bugün Iraklılar için en mutlu gün.
SANAL PORTAKAL
SANAL PORTAKAL
Trabzonspor'a ilk golü ikram eden De Boer, bitime doğru bir de...
Yazıklar olsun
Yazıklar olsun
G.Saray'ın durumunu maç öncesi stat hoparlörlerinden çalınan Gencebay...
Erdoğan: Halk bizden estetik politika istiyor
Erdoğan: Halk bizden estetik politika istiyor
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan, 28 Mart yerel seçimlerinin startını...
ANAP'ta ağır toplar çekildi, yeniler geldi
ANAP'ta ağır toplar çekildi, yeniler geldi
NESRİN Nas'ı genel başkan seçerek kadın liderle yola devam...
Yeni timle Kızıl Şafak Operasyonu
KIZIL Şafak adı verilen Saddam operasyonunu, eskisinin...
SABAH pansiyonu da tamam
SABAH pansiyonu da tamam
Bingöl'de 1 Mayıs depreminin ardından yıkılan yatılı bölge okulunun...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Günaydın | Astroloji | Magazin | Sağlık |
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.