Dolar son 2 yılda Euro karşısında hızla değer kaybediyor. Bu kayıp ABD'li ihracatçıların yüzünü güldürürken, kimilerine göre ekonomi tehdit altında.
ABD'li bürokratların 'ekonomi olumlu sinyaller vermeye başladı' şeklindeki açıklamalarına rağmen doların uluslararası para birimleri karşısında yaşadığı değer kaybı, ülke ekonomisinin geleceğine yönelik endişeleri arttırıyor. Kimilerine göre ABD, dolardaki değer kaybına engel olamıyor, kimilerine göre ise olmak istemiyor. Ancak her ne olursa olsun tüm çevrelerce kabul edilen bir gerçek varki o da ABD'nin para biriminin tarihinin en büyük itibar kaybına uğradığı. Haftanın son günü Euro dolar paritesi 1.23 centi aştı. Bu seviye ile dolar yıl başından beri Euro karşısında yüzde 16 değer yitirmiş oldu. 2002 yılından bu yana ise bu kayıp yaklaşık yüzde 46 olarak hesaplandı. Benzer tablo pound ile karşılaştırma yapıldığında da görüldü. Dolar, İngiliz para birimi pound karşısında son 11 yılın en düşük seviyesine geriledi. Dolar pound paritesi 1. 73'e çıktı. Japon para birimi de dolar karşısında değer kazanırken uluslararası piyasalarda dolar 107.40 yenden işlem gördü. Peki doların değer kaybının perde arkasında yatan nedenler neler? Artan dış ticaret açığı tüm yatırımcıları kaygılandırırken, ABD açığın 41.8 milyar dolar ile rekor düzeye çıktığını duyurdu. Cari açık GSMH'nin yüzde 5'ine dayandı. Böylece tüm gözler bir kez daha ülke ekonomisine çevrildi. Ticari açığın yıl sonunda 490 milyar dolara çıkması bekleniyor. Geçen yıl 418 milyar dolar olan ticaret açığının ise bu yıl sonunda 490 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Doların değer kaybını arttıran bir diğer etken ise işsizlik rakamların had safhaya ulaşması.
FONLAR KAÇIYOR ABD ekonomisinde ekonomistler için gelen tek olumlu haber ise ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz oranlarını değiştirmeyerek son 45 yılın en düşük seviyesinde tutması oldu. Çünkü yatırımcılar böylece dolardan kaçmayıp ABD hazine bonosu almaya devam ettiler. Ancak Warren Buffett ve George Soros gibi ABD'li dev yatırımcılar paralarını dolardan çekmeye başladı. İlk 9 ayda yabancı fon alımları 57.9 milyar dolardı. Bu oran geçen yılın aynı dönemine göre 8.3 milyar dolar azaldı. Kaçan bu paranın büyük çoğunluğu ise Japon ve Asya pazarına kaydı. Tüm bu gelişmelirin ardından ABD ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 8.2 büyümesi beklenir, şirketlerin kârlılık oranları artıp, endeksler değer kazanırken doların neden bu kadar düştüğüne anlam veremeyen uzmanlar ABD'nin değer kaybına göz yumup yumadığı tartışmaya açtı. Çünkü düşük değerli dolar ile ABD ihracat kanalı ile ekonomisine destek sağlayabiliyor. Yani ihracatçı firmalar doların değer kaybından ötürü düşük fiyata mallarını satabiliyor. Bu da ABD'yi rakiplerine karşı güçlü kılıyor. Ayrıca savaş nedeniyle ayırdığı bütçeye de düşük parite ile destek veriyor. ABD Hazine Bakanı John Snow, her ne kadar, "Bu düşüşü engeleyeceğiz. Ve güçlü dolar politikasına da devam edeceğiz" dese de uzmanlar ekonomi bürokratlarının bu düşüşten memnun olduklarını çünkü ihracatı ve büyümeyi desteklediğini düşünüyor. Bunun en önemli göstergesi de ihracat rakamlarının son iki yılın en yüksek seviyesine çıkması oldu. Ayrıca uzmanlar doların defansif bir anlayışa büründüğünü de belirtiyor. Doların düşüşü uzmanlara göre ABD dışında para kazanan şirketlerin kâr oranlarını artırmasına destek oldu. Ayrıca doların değer kaybetmesi enflasyonun da artmasını engelliyor.
