|
 |
|
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Vatandaş DTH'ları çözerse kur ne olur?
Krizden bu yana bankaların yeni kredi açmadıkları bir gerçekti. Ancak bu yılın ilk 8 ayındaki rakamlar bize, bankaların mevduatlarının yerinde saydığını, buna karşılık toplam kredi hacminde yüzde 15 gibi enflasyonun üzerinde bir artış olduğunu gösterdi. Bitişikteki grafikten de görülebileceği gibi, yılbaşına göre toplam mevduatlar yerinde sayarken kamu bankalarının payı arttı. Kamu bankaları mevduatlarını yüzde 11.5 artırdı. Özel bankaların mevduatı ise yüzde 5, yabancı bankaların yüzde 16 geriledi.
Kamu bankaları topladıkları mevduatı kamu kağıtlarına yatırdı. Kamu bankalarının menkul değerleri yılın 8 aylık döneminde yüzde 11.6 arttı.
* Krediler tüketiciye- Özel bankalar ise kamu kağıtlarında miktar olarak 6.5 katrilyonluk veya yüzde 18.7 oranında azaltıma gitti. Aynı özel bankalar kredi miktarını 5 katrilyon veya yüzde 19.3 oranında artırdı. Yani özel bankalar kamu yerine özel sektöre kredi açmayı tercih etti.
Bu kredi artışı da tüketici kredilerinden ve kredi kartlarından ileri geldi. 5 katrilyonluk kredi artışının hemen hemen tamamı bu kalemden oluştu. Yılbaşında 5 katrilyon olan bu kalem ağustos sonunda 11.2 katrilyona yükseldi. Tüketici kredilerindeki artış yüzde 76, kredi kartlarındaki artış yüzde 48 olarak gerçekleşti. Bu da tüketici yoluyla üretim kesimine doğrudan finansman sağlanması anlamına geliyor. Bu yollu bir finansmanın da ekonomiyi büyütücü etkisi olduğu açık.
Parasını TL mevduattan çekenler veya eline TL geçenler tasarruflarını daha çok kamu kağıtlarına yatırım yoluyla değerlendirmeyi tercih etti. 8 aylık dönemde banka dışı kesimin elinde tuttuğu kamu kağıdı miktarının yüzde 39 artması böyle bir tercihin sonucu.
* DTH'ların durumu- Döviz tevdiat hesaplarında bir ara çözülme olmasına karşılık 8 ayın sonunda yüzde 6'lık artış kaydetti. Eğer işler yolunda devam eder, enflasyon kalıcı biçimde düşer ve bu arada AB müzakere süreci ile ülkeye sermaye girişi başlarsa, bu kadar büyük miktardaki döviz hesaplarının durumu ne olur? Bir de oradan çözülme başlarsa kurun düzeyi ne olur? İşler kötü giderse bizi bekleyen tehlikelerin olduğu bilinen bir gerçek. Ancak işler iyi gittiğinde döviz tevdiat hesaplarında meydana gelecek çözülmenin etkisini hesap eden ve bunun önlemini alan var mı?
Eğer enflasyon düşüşü sürecek ve dalgalı kura devam edeceksek, ters dolarizasyonun devamı da beklenmeli.
* Sonuç- "Göçün önü nereye ise sonu da orayadır" Türk Atasözü
Mesajlarınız için:
ayildirim@sabah.com.tr
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
