|
 |
|
YAVUZ SEMERCİ
İmar'ın borcu tahsil edildi!
Türkler bir ilki daha gerçekleştirdi! Tahmini zararı önceden tahsil edilerek, bir bankaya el konuldu. İmar Bankası'ndan bahsediyorum.
Bu olay değerlendirilirken "Borç yine Ayşe Teyze'nin üzerine kaldı. Uzan, faturayı devlete ödetecek" türünden edebiyata kanmayın.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun mevduatları ödeyerek üstleneceği 600 milyon dolar, kamunun zarar hanesine yazılıyor. TEDAŞ'a her yıl birkaç yüz milyon dolar getirecek ÇEAŞ piyangosu da kamunun artı hanesine işlenmeli.
ÇEAŞ'ın devlete geçen barajlarından önümüzdeki birkaç yılda elde edilecek gelir, 10 İmar Bankası'nın faturasını kapatmaya yeter de artar bile...
Gelin, hem hesap yapalım hem de birkaç önemli ayrıntıyı hatırlayalım. 1994 yılından bu yana devlet gözetiminde olan (madde 64) İmar Bankası neden battı? BDDK diyor ki "İmar Bankası'nın aktiflerinin yüzde 80'i hakim hissedarlara doğrudan veya dolaylı olarak kullandırılmıştır... bu nedenle bankanın bankacılık yapma ve mevduat kabul etme yetkisinin iptaline karar verildi."
Uzanlar'ın Motorola ile sorunları sırasında, rakip medya kuruluşlarına geçen yıl sızdırılan ve Milliyet Gazetesi'nde de banka adı zikredilmeden yayınlanan rapor, İmar Bankası'nın yıllardır aynı durumda olduğunu ispat ediyor. ("Grup kredilerinde limit aşımına uğrayan banka yoktur" görüşünün de palavra olduğu anlaşıldı) Peki, niye o dönem İmar'a el konulmadı?
Çünkü, İmar Bankası'ndan çekilen kaynağın büyük bölümü, maliyeti şişirildiği ileri sürülen Berke Barajı'nın yapımı için kullanıldı.
Böylece ÇEAŞ'ın geri ödeme kapasitesinin bankanın grup riskini azalttığı gerekçesiyle el konma işlemi yapılmadı. Nitekim 6 yıl süren inşaası sonrasında Berke, geçen yıl 1.9 milyar kilovatsaat elektrik üretti. Böylece ÇEAŞ'ın Adana, Mersin, Hatay ile Kahramanmaraş ve Burdur'un bazı bölgelerine sattığı elektrik miktarı, diğer barajlardaki su seviyesinin de artmasıyla, 4 milyar kilovatsaate çıktı. 2001'de ÇEAŞ'ın satışı sadece 1 milyar kilovatsaat idi. Sanayi tesislerine elektriğin kilovatsaati 128 bin liraya satıldığına göre, ÇEAŞ kendi ürettiği elektrikten yılda 512 trilyon gelir elde etmiş. ÇEAŞ, ayrıca devletten 70 bin lira birim fiyattan alıp, üzerine 58 bin lira koyarak 4.6 milyar kilovatsaatlik elektrik satmış. Buradan da 232 trilyon lira geliyor.
Uzanlar'ın yönettiği ve yüzde 30 hissedarı olduğu ÇEAŞ'ın İmar Bankası'na 43, İmar Off-Shore Ltd'ye ise 387 milyon dolar borcu var. Lefkoşa'da kurulu İmar Bank Off-Shore Ltd.'nin en büyük hissedarı vergi cenneti Liechtenstein merkezli Patrak şirketi. Bu şirketin de sahibi Kemal Uzan. Bu bankaya para yatıranların durumunu söylemeye bile gerek yok. Paraları yandı, bitti, kül oldu.
Hesaba devam edelim. Devlet, (haklı veya haksız, siyasi veya ekonomik gerekçelerle) ÇEAŞ'ın imtiyaz sözleşmesini iptal etti. Ama Berke dahil 11 baraj Türkiye Elektrik Üretim A.Ş'ye devredildi. Yani bundan sonra gelirler devletin kasasına girecek.
Bu sürpriz ve beklenmedik gelirin yıllık tutarı 500 milyon dolar civarında. Bu miktar her yıl da artarak devam edecek. Belki hükümet bölgede elektrik fiyatlarını ucuzlatarak, daha az kaynakla yetinebilir. Yani siyaset yapabilir!
ÇEAŞ, yaptığı yatırımın da gelirinden yoksun kaldığı için borcunu muhtemelen ödeyemeyecek. Fon ise İmar Bankası için yaptığı ödemenin tümünü Uzanlar'dan tahsil etmek için hukuki süreç başlatacak.
Devlet bir koyundan pek çok post çıkarmış durumda anlayacağınız... Yani Ayşe Teyze üzerinden yorum yapmak pek isabetli değil...
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
