|
 |
|
SOLİ ÖZEL
Baskın
Bugün sırada Türk-Amerikan ilşkilerinin geleceği vardı. Ancak Cuma gecesi kuzey Irak'ta meydana gelen ve Türkiye'de genel olarak infiale yol açan olayı anlamaya çalışmak gerekiyor. Acaba Özel Timcilerin ABD askerlerince gözaltına alınmaları bu ilişkilerde ne tür bir gelecek beklenmesi gerektiğinin simgesi midir? Bu yazı yazılana kadar derlenen bilgilerden anlaşılan şu Türk Özel Timleri birkaç yıldır Süleymaniye'de bulunuyorlar. ABD'nin onların varlığından haberi var, üstelik olay gerçekleştiğinde Celal Talabani'nin Özel Tim'e sağladığı korumalar da bina içindeler. ABD Kuvvetleri kuşatma ve gözaltına alma işlemini Peşmergelerle birlikte yapıyorlar. Tahmin de edilebileceği gibi bu olay sırasında hoş sayılamayacak anlar da yaşanıyor.
Belirgin bir soğukluk var
Operasyonun başında William Mayville adlı bir albayın olduğu biliniyor. Sonraki sayfalarda Albay Mayville'nin sicilini okuyabilirsiniz. Bu bilgilerin ışığında olaya kişisel boyutu ağır basan bir gelişme diye bakmak mümkün diyecekler çıkabilir. Değildir.
Küstahlık dozu yüksek bu eylem bir yerel inisiyatif sonucu yapılmış olabilir. Özellikle Amerikan Dışişleri Bakanlığı'nın son zamanlardaki söylemi ve vurgularıyla bu eylemi bağdaştırmak zor. Dolayısıyla saldırganlığı Amerikan dış politikasının bir tezahürü olarak değerlendirmemek mümkün. Böyle bir gelişme Amerikan Genel Kurmay Başkanı'nın dediği gibi Pentagon'un bilgisi dışında da gerçekleşmiş olabilir. Ancak tüm bunlar kabul edilse bile olay münferit, kişisel boyutu ağır basan, kolayca geçiştirilecek bir eylem diye görülmemelidir. Yaşanan olay ancak böylesi bir olayı mümkün kılacak bir iklimin varlığıyla açıklanabilir.
1 Mart tezkeresinin sonucu ve Irak'ta savaşın başlamasının ardından İncirlik'ten yapılan Kuzeyden keşif uçuşlarına Türkiye tarafından aniden ve sert bir şekilde son verilmişti. Bu nedenle iki taraf orduları arasında giderek antipatiye dönüşme eğilimi taşıyan belirgin bir soğukluk var. Amerikan ordusu açısından Türkiye'ye yönelik öfke Pentagon'un, hep destek verdiği Türk Silahlı Kuvvetleri'ni kendisine en çok ihtiyaç duyduğu bir zamanda yanında bulmamasından kaynaklanmaktadır.
Kıpırtılar hasar görebilir
Buna karşılık, Türk tarafında da kızgınlıklar var. 12 Eylül askeri rejiminin Yunanistan'ın NATO'nun askeri kanadına dönmesine NATO komutanı Rogers'in meşum "asker sözü" nedeniyle yeşil ışık yakmış olması hafızalarda kazılıdır. Sivillerin yıllarca direndiği bu karar sonucunda Türkiye'nin çıkarları zarar görmüş, TSK da ABD'nin oyununa geldiğine inanmıştır. Dahası ve asıl önemlisi iki tarafın Kürt odaklı güvenlik yaklaşımları neredeyse birbirinin zıddıdır. İlişkilerin en yakın olduğu yıllarda bile Türk subayları ve diğer yetkililer çeşitli platformlarda bu konuda ABD'ye yönelik güvensizliklerini dile getirdiler.
Pentagon'a göre Kürtler artık askeri müttefiktir. Irak'ta işler sarpa sardıkça Kürt bağımsızlığı fikrinin giderek daha fazla sempati toplaması ihtimali bu nedenle yüksektir. Bu konu Türkiye'de bugünlerde geçmişe oranla çok daha kapsamlı tartışılmasına rağmen böylesi bir gelişmeyi Ankara'nın kolay kabullenmesi zordur. Kaldı ki Türkiye, ABD işgali altında olsa bile Irak'ın, özellikle de kuzey Irak'ın kendi güç, güvenlik ve etki alanı içinde olduğunu savunuyor. Son haftalarda sivil yetkililerin ilişkilerde başlattığı yapıcı kıpırtılar bu olay nedeniyle hasar görebilir. Türk hükümetinin ABD'ye liman ve üs açma kararını yangından mal kaçırır gibi gizli kararname ile yapmış olmasının yarattığı tatsızlık zaten yeni açılımların üzerine gölge düşürmüştü.
Türk-ABD ilişkilerindeki sarsıntı iki ordunun ilişkileri normalleşmeye gitmedikçe sürecek gibidir. Normalleşme içinse son olayı Amerikan diplomasisinin ele alış şekli ve özellikle Türk kamuoyunu tatmin edici bir tavır içinde olması önem taşıyacaktır.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
