Türk Henkel Yayınları'ndan çıkan "Enformasyonun Sosyal Yaşamı" adlı kitabın "Yeniden Eğitim" bölümünde, kitabın yazarları John Seely Brown ve Paul Duguid. "Her zaman gotik sarayları andırmış olan seçkin geleneksel üniversitelerin giderek gotik harabelere dönüşmeye mahkum gibi göründüklerini" söylüyorlar. Yönetim düşünürü Peter Drucker üniversitelere en çok otuz yıl ömür biçiyor.

Kitabın yazarlarına göre, 1990'ların sonundan itibaren güçlü bir baskı altında kalan üniversitelerin, yok oluş mu, yoksa "küllerinden yeniden doğuş" yönünde mi ilerleyeceği şimdilik belirsizliğini koruyor. Evet, çanlar geleneksel üniversiteler için çalıyor.

Ama ne yazık ki, üniversitelerle ilgili insanların çoğu, henüz bu büyük tehlikeyi göremiyor.

Onlar hâlâ, devletin üniversitelere ayırdığı bütçeden bir parça daha fazla kaparlarsa, harçları bir parça daha arttırırlarsa; hocaların maaşlarında bir parça düzelme sağlanırsa; çarkın dönmeye devam edebileceğini sanıyorlar.

Böyle düşünmelerinin sebebi belki de, üniversitelerin son bin yıl boyunca ayakta kalmış az sayıda kurumdan biri oluşu... "Bin yıldır dayanıyorsa, bin yıl daha dayanır" gibi hissediyorlar.

Bu yüzden de, üniversitelerle ilgili önlem önerileri hep son derece palyatif kalıyor; tartışmalar aynı paradigma içinde kalarak yürütülüyor.

Oysa herşey, üniversitelerin bin yıldır böyle gelmiş olsa bile artık böyle gitmeyeceğini sokuyor gözümüze...

"Yeniden Eğitim"in yazarları, geleneksel üniversitelerin maruz kaldıkları güçlü baskıları şöyle sıralıyorlar: 1. Öğrenci yapısındaki köklü değişiklikler 2. Rekabetteki köklü değişiklikler 3. Yeni teknolojilerin baskısı.

Her biri birbirinden önemli olan bu değişikliklerin bir araya gelmesi, üniversitelerde işlerin "eskisi gibi" yürümesini imkânsızlaştırıyor.

Üniversiteler üzerindeki bu baskıların açılımını bir sonraki yazıya bırakırsak şimdilik şu kadarını söyleyebiliriz ki; bütün bu baskılar, üniversitelerin kendilerini birer işletme gibi düşünmelerini zorunlu hale getiriyor.