Win-Türkçe
ASCII

ARA SEÇİM NEDEN YAPILMAYACAK?
Anayasa'nın 78. maddesine göre, üyeliklerin boşalması nedeniyle ara seçime gidilebilmesinin belli şartları bulunuyor. Buna göre, boşalan sandalye sayısının, 550 olan üye tam sayısının yüzde beşini, yani 28'i bulması gerekiyor. Bu durumda 3 ay içinde ara seçime gidiliyor. Ancak genel seçimlere 1 yıl kalmışsa, ara seçim yapılamıyor. TBMM'de halen FP'li Merve Kavakçı'nın Türk vatandaşlığından çıkartılması ve ölümler nedeniyle 8 boş sandalye bulunuyor. 2 FP'linin milletvekilliği ise, Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararının Resmi Gazete'de yayınlanmasıyla birlikte sona erecek. Bu durumda, TBMM'deki boş sandalye sayısı 10'a yükselecek. Ancak 28 üyelik boşalmadığı için ara seçim yapılması gerekmeyecek.

SİNE-İ MİLLET ARA SEÇİM GETİRİR Mİ?
Kapatılan FP'nin bağımsız kalan milletvekillerinin "Sine-i millete" dönebilmeleri için Genel Kurul engelini aşmaları gerekiyor. Çünkü Anayasa ve Meclis İçtüzüğü, bu konuda tek taraflı iradeyi kabul etmiyor ve istifanın Genel Kurul'da oylanarak, kabul edilmesini hükme bağlıyor. Anayasa'nın 84. ve İçtüzüğün 136. maddelerine göre, istifa eden bir milletvekilinin, milletvekilliğinin düşmesi için, öncelikle TBMM Başkanlık Divanı'nın, istifa dilekçesinin "geçerli" olduğuna karar vermesi gerekiyor. Meclis Başkanlık Divanı, verildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde, dilekçenin geçerli olup olmadığını karara bağlıyor. Ardından istifa talebi Genel Kurul gündemine getiriliyor. İstifa dilekçelerinin oylanmasında, Genel Kurul'da görüşme açılmıyor. İşari olarak yapılan oylamada, nitelikli çoğunluk aranmıyor. Ancak, toplantı yeter sayısı olan en az 139 milletvekilinin "kabul" ya da "red" oyu kullanması gerekiyor.

ILICAK VE SOBACI'NIN DURUMU NE?
Anayasa'nın 84. maddesine göre, partisinin temelli kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep oldukları gerekçesiyle Nazlı Ilıcak ve Bekir Sobacı'nın milletvekilliği, gerekçeli kararının Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihte sona erecek. Anayasa Mahkemesi'nin temelli kapatmaya ilişkin kesin kararında belirtilen Ilıcak ve Sobacı'nın milletvekilliğinin düşmesi için Genel Kurul'da oylamaya gerek olmayacak. TBMM Başkanlığı, gerekçeli kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasının hemer ardından, Genel Kurul'a bilgi sunacak ve bu üyeliklerin düşmesi için yeterli olacak. TBMM İçtüzüğü'nün 136. maddesinde de, Anayasa'ya paralel olarak, şu hüküm yer alıyor: "TBMM üyeliğine seçilmeye engel bir suçtan dolayı kesin hüküm giyen veya kısıtlanan milletvekili hakkındaki kesinleşmiş mahkeme kararının genel kurulun bilgisine sunulmasıyla üyelik sıfatı sona erer."

ERKEN SEÇİM NE ZAMAN YAPILABİLİR?
Anayasa'nın 78. maddesine göre, genel seçimlerin üzerinden 30 ay geçmedikçe ara seçime gidilemiyor. Son seçimler 18 Nisan 1999'da yapıldığı için, bu süre Ekim'de sona eriyor. O nedenle TBMM istese dahi, daha önce ara seçim kararı alamaz.

Ekonomiyi etkilemesin
Başbakan Bülent Ecevit, FP'nin kapatılması sonrası "üzüldüğünü" belirterek, "Anayasamızdaki bazı hükümlerin kapatmayı fazlasıyla kolaylaştırıcı nitelikte olması yüzünden böyle oldu" dedi. Ecevit, Oran'daki çalışma ofisinden konutuna geçerken, gazetecilerin soruları üzerine, şöyle dedi: "FP, bizim ideolojik bakımından anlaşamadığımız bir parti. Demokrasilerde birbirlerinin karşıtı olan partilerin de uygarca, uzlaşı içinde karşı karşıya gelmeleri olağandır. Fakat Anayasamızdaki bazı hükümlerin kapatmayı fazlasıyla kolaylaştırıcı nitelikte olması yüzünden böyle oldu. Anayasa Mahkemesi de tabii yürürlükteki yasalara, bakarak karar verir. Yapılacak Anayasa değişikliği ile aslında parti kapatmaları daha zorlaşmış olacaktır. Benim temennim bir an önce Anayasa değişiklikleri yapılsın, demokrasimizin eksiklikleri, hukuk devleti açısından eksiklikleri tümüyle giderilsin. Bu, Türkiye'nin dünyadaki saygınlığını da artıracaktır. Bu arada vatandaşlardan ricam, bu kapatma olayı ile ekonomi karıştırmasın ve istikrarının sarsılmasına da izin verilmesin."

DÜNYA PROGRAM İÇİN KAYGILI
Anayasa Mahkemesi'nin FP'yi kapatma kararı, AB ve ABD'de temkinli karşılandı. Washington yönetimi, kararın uluslararası demokratik değerler ile çeliştiğini ancak parti kapatmayı zorlaştıran Anayasa değişikliğine liderler ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in verdiği desteği görmekten memnun olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Philiph Reeker de, bir mahkeme kararı üzerine fazla yorum yapılmaması gerektiğini açıkladı.

Karen Fogg: Üzgünüm
AB Komisyonu Türkiye Temsilcisi Büyükelçi Karen Fogg, kararı Yunanistan'ın Sisam Adası'nda öğrendi. Sisam'da "Türk-Yunan Ekonomik Konseyi" toplantısına katılan Fogg, "üzgün" olduğunu kaydetti ve kararın Türkiye'nin ekonomik programı etkileyeceği konusunda kuşkuları olduğunu kaydetti.

Swoboda: Kabul edilemez
Avrupa Parlamentosu Türkiye eski raportörü Johannes Swoboda karar sonrası yaptığı açıklamada "kabul edilemez bir karar" yorumu yaptı. Bwoboda, "raporumuz çok olumsuz yönde olacak. Bu benim kişisel görüşüm değil, AP'deki arkadaşlarım da aynı görüşte" açıklaması yaptı.