kapat

12.07.2000
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Magazin
Superonline
Sabah Künye
Atayatirim
Sofra
iku
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

Turkport
1 N U M A R A
Sabah Kitap
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2000
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
EMİN ÖZTÜRK()


Sanayi üretiminde deprem etkisi

Geçtiğimiz Cumartesi günü açıklanan Sanayi Üretim İndeksi'ne göre sanayi üretimi yıllık bazda Mayıs ayında yüzde 2.8, Ocak-Mayıs döneminin tümünde ise yüzde 3.6 artmış bulunuyor. Aynı indeks geçen yılın Mayıs ayında yüzde 3.8, Ocak-Mayıs döneminde ise yüzde 5.6 düşmüştü. Dolayısıyla, bu sene gerçekleşen artışlar geçen yılki kayıpları ancak kısmen telafi etmiş bulunuyor. Sanayi üretiminin yaklaşık yüzde 87'sini oluşturan imalat sanayindeki durum da buna benzer:

Bu sene Mayıs'ta ve yılın ilk beş ayında kaydedilen yüzde 3 ve 3.3 oranındaki artışlar geçen yılın aynı dönemlerindeki yüzde 4.8 ve 6.6'lık düşüşlerin ancak bir bölümünü karşılamış.

Toplam sanayi indeksi ile onun imalat sanayii kolundaki düşük oranlı büyüme rakamlarının bir adım ötesine bakıldığında büyümenin alt sektörler arasındaki dağılımında çok büyük bir çeşitlilik olduğu göze çarpıyor. Örneğin, Mayıs ayında ve Ocak-Mayıs döneminin tümünde üretim, taşıt araçları kolunda yüzde 50'den fazla, giyimde yüzde 18-19 civarında, makina ve teçhizat sektöründe ise yüzde 12-14 civarında artmış. Diğer taraftan, petrol ürünleri ve rafineri sektöründe üretimin hem Mayıs'ta hem de Ocak-Mayıs'ta geçen yılın aynı dönemlerine göre yüzde 25.7 daraldığı görülüyor. Aynı ölçüde olmamakla birlikte kimyasal ürünler kolunda da daralma olmuş. Bu iki uç nokta arasındaki diğer sektörler ise çoğunlukla tek haneli ama pozitif büyüme rakamlarına sahip. Yani genel eğilim pozitif.

Dolayısıyla, toplam sanayi içindeki payı yüzde 12.5, imalattaki payı ise yüzde 14.5 olan petrol ürünleri sektörünü hariç tutarak büyüme oranlarını yeniden hesaplamakta fayda var. Bu arada hatırlatalım: Petrol ürünleri ve rafineri sektöründeki büyüme rakamları geçen yılın Ağustos ayından beri eksi yüzde 14 ya da daha düşük gerçekleşiyor. Bunun temel nedeni ise Türkiye'deki en büyük rafineri olan İzmit rafinerisinin depremde hasar görmüş olması. Diğer bir deyişle, petol sektöründeki üretim düşüşü ekonomideki genel eğilimden değil, arızi bir nedenden kaynaklanıyor. Bu nedenle, söz konusu sektörü hariç tutarak hesaplanan büyüme rakamının genel eğilimi daha iyi yansıtacağı söylenebilir.

Petrol hariç büyüme % 7 civarında
Tablo hem toplam sanayideki ve imalat sanayiindeki büyüme oranlarını, petrol sektörü dahil ve hariç olmak üzere iki ayrı şekilde sunuyor. Görüldüğü üzere, petrol ürünleri sektörü hariç tutulduğunda ortaya çıkan manzara öncekinden bir hayli farklı: Toplam sanayinin Mayıs ve Ocak-Mayıs büyüme rakamları sırasıyla yüzde 6.9 ve 7.8 oluyor. İmalat sanayiinde ise bu rakamlar yüzde 7.9 ve 8.2 seviyelerine yükseliyor. Sanırız bu rakamlar yılın ilk aylarında ithalattaki büyümenin neden yüksek olduğunu da büyük ölçüde açıklıyor. Büyüme ve ithalat arasındaki pozitif ilişki kendini göstermiş. Petrol ürünleri sektördeki üretimin daralması ise bu alanda ithalatı azaltan bir etken değil. Çünkü ham petrol alınıp işlenmesi yerine petrol ürünlerinin hazır olarak ithali söz konusu oluyor. Diğer bir deyişle, ham petrolün yurtiçinde işlenmesiyle yaratılabilecek katma değer de ithal edilmiş oluyor.

Aylık Sanayi Üretim İndeksi (yıllık 0eğ.)
R>
MayısMayısOcak-MayısOcak-Mayıs
1999200019992000
Toplam Sanayi-3.82.8-5.63.6
İmalat-4.83-6.63.3
Gıda44.3-2.21.9
Tekstil-8.39.1-13.812.6
Giyim-6.819.1-13.218.7
Petrol ürünleri5-25.710.8-25.7
Kimyasal maddeler-8.7-8-6.6-1.9
Ana metaller-1.57.4-8.111.8
Makina ve teçhizat-24.711.9-9.514.4
Taşıt araçları-26.957.6-37.554.1
Madencilik-2-5.2-7.6-2.9
Elektrik, gaz ve su6.14.84.59.2
Toplam Sanayi*-5.26.9-8.17.8
İmalat*-6.57.9-9.58.2

* Petrol ürünleri sektörü hariç tutularak hesaplanmış.

Yazarlar sayfasina geri gitmek icin tiklayiniz.

Copyright © 2000, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır