Kirli savaşların sürdüğü ülkelerde aynı sorun var: Çocuk askerler! Minik savaşçılar hem gerillalar hem de hükümet askerleri tarafından kullanılıyor. Araştırmalar 300 bin çocuk asker olduğunu gösteriyor

'30 KİŞİ ÖLDÜRDÜM'
"Bir sabah RUF askerleri köye geldi. Babamı, 'Çok yaşlısın, ölmen gerek' diyerek vurdular. Babamın cesedine sarılarak ağlayan annemi de dövdükten sonra öldürdüler. Bana dönüp, 'Hiçbir şeyi özleme. Ne aileni, ne de köyünü' dediler. Ne zaman gözlerimi kapasam bir kan gölü ve kalaşnikoflar görüyorum. Beni de askerlerinden biri yaptılar. Sabah koşuları, son model kalaşnikof AK-58 silah eğitimleri... Sonra köy baskınları. Öldürdüğüm 30 kişiden sonrasını hatırlamıyorum.

KENDİ DEDESİNİ VURDU
Birkaç ay sonra, RUF askerleri Süleyman'ı akrabalarının yaşadığı köye baskına götürdüler ve kendi dedesini öldürmesini istediler. Yalvarır bir sesle "Beni öldürmeyeceksin değil mi oğlum," diyen dedesini, beyni yıkanan Süleyman gözünü bile karpmadan kurşun yağmuruna tuttu. Şimdi başkentleri Freetown'da Richard Cole adında birinin yaptırdığı yatılı okulda kalan Süleyman, savaşın izlerini kendisi gibi kurban olan yüzlerce çocukla birlikte silmeye çalışıyor.

BM temsilcisi Olara Otunnu, 5 yıl öncesinde 250 bin olan çocuk asker sayısının, bugün 300 bine ulaştığını söylüyor. "Onlarca yıl süren içsavaşlarda gerillalar, ön saflardaki askerlerini yenilemek için çocukları eğitiyorlar. Sierra Leone, Ruanda, Sri Lanka gibi ülkelerde kaçırılan çocuklar kısa sürede birer ölüm makinesi haline getiriliyor" diyor. İçsavaşın yaşandığı fakir ülkelerde, işsizlik ve açlıkla birlikte çocukların gerillalara katılmaktan başka çarelerinin kalmadığını sözlerine ekliyor. Avrupa'nın ortasındaki Kosova'daki savaş sırasında da 15 yaşın altında binlerce çocuğun savaştığını belirtiyor.

'18 YAŞ SINIR OLMALI'
Otunnu, 1997'de göreve geldiğinden bu yana, Cenevre Sözleşmesi'ne uyulması için dünyanın dörtbir yanında mücadele veriyor. Buna göre, çocuk haklarının korunması gerektiğini ve 18 yaşından küçüklerin silah altına alınamayacağını söylüyor. Dünya Bankası, BM Genişleme Programı ve çeşitli kuruluşlarla birlikte çocuk askerlerin bulunduğu ülkelerde, çocukları kurtarıp onlara yeni şanslar vermeye çalışıyorlar. Uluslararası organizasyonları kullanarak gerilla gruplarına çocukları bırakmaları için baskı yapmak gerektiğini söylüyor. Kurtarılan çocukların fiziksel ve ruhsal tedavilerden sonra yeni hayatlarına başlamaları için destek çalışmalarını sürdürüyorlar.

Olara Otunnu tüm hayatını onlara adadı
49 yaşındaki Olara Otunnu, Uganda'da doğmuş. Dünyanın önde gelen üniversitelerinden Oxford ve Harvard'de eğitim gördükten sonra 1980-1985 yılları arasında ülkesinin Birleşmiş Milletler (BM) temsilciliği görevini yürütmüş. Uganda Dışişleri Bakanlığı görevi de yapan Otunnu, tüm hayatını dünya çapındaki silahlı çatışmaları ve çocuk askerleri önlemek için harcamış. 1997 yılından bu yana BM Genel Sekreter Yardımcılığı ve genel sekreterin çocuklar ve ordu çatışmaları özel temsilciliği görevlerini yürütüyor.

Tahmini çocuk asker sayısı:
* İsrail 1000 t Sudan 31 bin

* Sierra Leone 6 bin t Peru 2 bin 100 t Sri Lanka 1000 t Uganda 5 bin t Burundi- 10 bin t Ruanda 10-20 bin t Kongo Dem. Cum. 6-15 bin t Çeçenistan 1000 t Angola 6-7 bin t ABD (orduda) 50 bin

* Liberya 12 bin t Kolombiya -16 bin t Paraguay 27 bin 700 t Kongo 6 bin t Mozambik 10 bin t Endonezya 1000 t Mynamar 50 bin t Afganistan 120 bin