Adınız internette olsun!
"Ben de kendi adıma bir site istiyorum veya şirketim internette olsun ama nereden başlayacağımı bilemiyorum" diyenlerin ilk yapması gerekenler burada.

Literatürde, bir internet adresinin isim ve okunabilirlik biçimine verilen isme domain denir. Kısaca domain internet adresinin ismi, yani isim hakkıdır. Son bir yıl içinde Türkiye'de, internet alanında inanılmaz bir mesafe kaydedildi. Öyle ki, artık prestij için, bir şirketin web sayfasının bulunması, neredeyse bir gereklilik hâline geldi. Ancak, bir şirketin "Hadi gelin internette hemen bir sayfa kuralım" demesiyle iş bitmiyor.

http://www.isim.com

Sayfa tasarımı ve içeriğinin belirlenmesinden önce, kuruluşun kimliğini belirtecek bir ismin bulunması gerek. İlk adım bu.. Ve belki de en zor adımlardan biri de bu. Çünkü, domain adresinin, hem şirketin ismiyle aynı veya çok yakın olması, hem Türkçe karakter içermemesi ve en önemlisi de başkası tarafından daha önce satın alınmamış olması gerekiyor. Bütün bu özelliklerin bir arada bulunması ise, artık neredeyse olanaksız hâle geldi. İnternet ortamında web sitelerinin sayısı arttıkça aynı veya benzer isme sahip olan kuruluşların istedikleri domain'i bulup alması için epey bir çaba sarfetmesi gerekiyor.

Peki, web sitesi kurmaya azimlisiniz ve domain almak istiyorsunuz. Öncelikle faaliyet alanınıza göre bir domain bulmanız gerekiyor. İlk etapta, www.isim ile başladıktan sonraki uzantıların ne anlama geldiğini bilmelisiniz... 'org, edu, gov ve mil' şeklindeki uzantıları kesinlikle kullanamazsınız. 'edu', yani education, eğitim kuruluşlarının uzantısıdır. Military'nin kısaltması olan 'mil'i ise sadece askeri kuruluşlar kullanır. 'gov' uzantısı, government yani devlet kuruluşu olduğunu belirtir. 'org' uzantısı ise kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıflara verilir. Sonuçta ticari kuruluşlar sadece 'com' veya 'net' uzantısını kullanabiliyorlar. Bundan sonraki ikinci adım, İngilizce karakterler kullanarak şirket ismini belirlemeye geliyor. Bunun için birden çok versiyon üretmenizi tavsiye ederiz. Zira, domain almak için başvurduğunuz sitelerde, büyük bir olasılıkla istediğiniz ismin ve uzantının daha önce başkası tarafından alındığını göreceksiniz...

Diyelim ki, http://www.isim.com şeklinde bir domain almak istiyorsunuz. Bunun için internet üzerinden biraz uğraştıktan sonra, kredi kartınızı kullanarak isim hakkına sahip olabiliyorsunuz. http://www.register.com şu anda dünyadaki en popüler domain sitesi. Bu siteye girerek, üç adımda isim hakkını alabiliyorsunuz. İstediğiniz ismin daha önce alınıp alınmadığını, sorgulama kutusuna yazarak araştırabilirsiniz. Uygun domain'i bulup, form sayfasını doldurduktan sonra, işlemleriniz tamamlanmış oluyor. Ve en fazla 48 saat sonra, isminizi kullanmaya başlayabilirsiniz. 'com' ve 'net' uzantısından sonra gelen ülke kodlarını kullanmak için ise, o ülkelerde yaşamanız gerekiyor. Domain olabileceğiniz diğer siteler ise http://www.worldnic.com, http://www.internic.com Buralardan alacağınız isim hakkı iki yıllığına 70 dolar.

BİZDE İŞLER NASIL?

Alan adının 'com.tr' şeklinde olmasını istiyorsanız, başvuracağınız tek adres ODTÜ... Bunun için, http://www.metu.edu.tr adresine girmeniz yeterli. Ancak bunun için, ODTÜ'nün koşulları oldukça ağır. Her isteyen, istediği domain'i rahatlıkla alamıyor. Bu konuda tek yetkili olan ODTÜ, isim hakkını vermeden önce sizden detaylı bilgi ve kesin belgeler istiyor. 'com.tr' uzantısı olan domain'i almak için, ilk etapta ismin tanımlanması gerekiyor. Yani, talep ettiğiniz ismin tescilli olduğunu, size ait olduğunu kanıtlamanız önemli. Bunun için mutlaka ticaret sicil belgesi ile aynı ismin başka yerde kullanılmadığını gösteren belgeler şart koşuluyor. Domain'in, özel veya genel olarak belli bir kavramı, sektörü, grubu ve çeşidi taşımaması gerekiyor. ODTÜ'nün istediği nitelikleri taşıyorsanız ve bunu belgelerle kanıtlasanız bile, domain verilmeden önce ODTÜ tarafından bir araştırma yapılıyor. Sonuçta, Amerika'dan en fazla iki gün içinde aldığınız domain'i, Türkiye'de birkaç haftadan önce almak mümkün değil.

Türkiye'de 'net.tr' uzantılı isim hakkı alınması için ise, Turnet ile ISP anlaşması yapılması gerekiyor. Diğer uzantıların yer aldığı isim hakkının alınması ise, başvuran kurumun veya kişinin özelliklerine göre belirleniyor.