DSP ve MHP tedirgin
40 dolayında DSP'li Anayasa değişikliği teklifine karşı çıkarken, MHP'de karşı olanların sayısı 60'ı buluyor. ANAP'ta ise bu konuda fire bulunmuyor. Prensip olarak Tahkim'e karşı olmayan FP ve DYP ise "ikna olmadıkları" gerekçesiyle olumsuz tavır sergiliyor.

DSP'liler, "Devletleştirme" yerine "Özelleştirme" kavramının Anayasa'ya yerleştirilmesine karşı çıkarken, Tahkim'le Danıştay'ın devredışı bırakıldığını ve bunun Türk yargısını rencide ettiğini düşünüyorlar. MHP'liler ise, Osmanlı'nın son dönemindeki kapütilasyonlara benzettikleri bu düzenleme ile egemenlik hakkının yabancılara devredildiğini ve bunun milliyetçilik anlayışlarına ters düştüğünü öne sürüyorlar.

Neden Tahkim?
Hükümet, Tahkim'le ilgili Anayasa değişikliği teklifinin önemini anlatmak için yoğun bir çaba harcıyor. İşte hükümetin çıkardığı rakamlarla Tahkim'in önemi...

1999 kamu yatırımlarının bedeli 57 katrilyon 125 trilyon lira. Projelere bugüne dek 17 katrilyon 379 trilyon harcandı. İhtiyaç duyulan kaynak ise 39 katrilyon 745 trilyon lira. Bu yıl yatırımlara ayrılan ödenek toplamı, 4 katrilyon 497 trilyon lira.

Ödenek akışında aksama olmadığı düşünülse bile geriye 35 katrilyon 248 trilyon liralık iş kalacak. Bu nedenle yabancı sermayeye ihtiyaç var. Yabancı sermaye ise Tahkim güvencesi olmadan Türkiye'deki yatırım projelerine sıcak bakmıyor.

Taahhüt altında
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Ertuğrul Yalçınbayır, Uluslararası Tahkim'le ilgili Anayasa değişikliği teklifinin mutlaka çıkarılması gerektiğini belirtirken, SABAH'a şunları söyledi:

"Sermaye, yatırım yapacağı ülkenin siyasi düzeni, bürokrasisi, yasaları, yargı düzeni gibi hususları değerlendirmektedir. Türkiye'de ise yıllardır iç tahkim uygulanmaktadır. Türkiye ayrıca, yabancı tahkimle ilgili NewYork ve Cenevre anlaşmalarını, ikili anlaşmaları imzalayıp yürürlüğe koymuştur. Bu anlaşmalar kanun hükmündedir ve Anayasa'nın 90. maddesine göre Anayasa'ya aykırılığı ileri sürülemez. Türk yatırımcılar bakımından da Tahkim bir güvencedir. Libya, Irak, Rusya ve Türki Cumhuriyetler'de risk altında olan Türk sermayesi de bu mekanizmadan yararlanma hakkına sahiptir."

'Tahkim'e karşı çıkanlar Türkiye'yi tanımıyor'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Başbakan Yardımcısı Cumhur Ersümer, Uluslarası Tahkim Anlaşması ile ilgili düzenlemelerin Türkiye'de yatırımları hızlandıracağını, buna karşı çıkanların Türkiye'yi tanımadığını ve dünyayı bilmediklerini söyledi. Ersümer, "Uluslarası Tahkim, Türkiye'nin bağımsızlığı ile ilgili bir konuymuş gibi gösteriliyor.

Aslında bunları söyleyenler Türkiye'yi tanımıyorlar. Türkiye'nin gücünü anlamayanların ileri sürdükleri iddialar bunlar" dedi.

Ersümer, dünyada 52 ülkenin Uluslarası Tahkim Anlaşması yaptığını, bu ülkelerin hiçbirinde egemenlik hakkının yok olması gibi bir konu olmadığını, Türkiye'nin de bu anlaşmayı yapması gerektiğini savundu.

Şamil TAYYAR