Komik kadın olur mu?
İşte bu yüzden olsa gerek, Pelinsu Pir stand up yapmaya başladığında, hatta büyük bir hayran kitlesi topladığında pek çok kişi şaşırdı. Ve yeniden "komik kadın olur mu?" tartışması gündeme geldi.

Aslında Pelinsu Pir yıllarca televizyon izlerken kahkahalar attığımız nice program ve filmle evimize konuk oldu. Üstelik sanki ailemizden biriymiş, her gün berabermişiz, birbirimizin en mahrem sırlarını bilirmişiz gibi bir hava estirerek...

Bir kadın sahneye çıkıyor!
Sonra ise, hayatının sadece iş bölümüne taşıdığı megalomanlığıyla "stand up" da yapabilirim diyerek "Nasıl Yani" gösterisiyle kendini sahnede bulmuş o. Her ne kadar, üzerine yüklenen "ilk kadın standup'çı" misyonundan rahatsız olsa da, işinden ve seyircisinden son derece memnun.

Genel geçer kural haline getirilmeye çalışılan "komik kadın olmaz" fikrinin karşısında tüm kadınlığıyla ve insanı gülmekten kıran espirileriyle dikiliyor. Kadınların da komik olabileceğine, komiklik yapmanın sadece erkeklere özgü bir yetenek olmadığına inanıyor. Yerleşmiş tüm yargılara karşı çıkıp, doğallığı savunuyor. Stand up da yaşamının bir parçası, işten öte kendisine yaparken keyif veren, deşarj olmasını sağlayan uğraşlar.

Figen Şakacı ise tüm kadınlar kadar geçmişinde hüzün, neşe, hayalkırıklığı ve sevinç yaşamış, bu ülkede kadın olmanın zorluklarıyla mücadele etmiş ve mücadelesinde hiç yılmamış, sonunda da 'e yeter be' deyip kendini sahnede bulmuş bir kadın. Anlatmazsa çatlayacağı şeyleri bu şekilde seyircileriyle paylaşmanın mutluluğunu yaşıyor.

Aslında o bir gazeteci. Çeşitli dergi ve gazetelerde muhabirlik, televizyonda senaristlik ve reji asistanlığı yapmış. Şimdi de, özel bir televizyon kanalında metin yazarlığı yapıyor. Pazar günleriyse onun için, haftanın en sevdiği anları başlıyor. Çünkü, saat 21.30'da Kemancı Kültür Merkezi'nde "Neyse Ne" isimli stand up gösterisi var. İkisininde en büyük arzusu, kadınların kendini geliştirip, güçlenmesi. "Sadece komik değiliz, kadınlığımızla da varız" mesajını verirlerken, erkek stand up'çılara da gönderme yapıyorlar. Hayran kitlesini arttıran bu iki kadın, düşüncelerini, dileklerini ve stand upla ilgili fikirlerini anlattı.

Neslihan DEMİR

PELİNSU PİR:"Silkinin ve kendinize gelin!"
Enerjisiyle, neşesiyle, gözlerindeki çocuksu parıltıyla yıllardır evimizin tatlı kızı o. Şimdi ise "komik kadın olmaz" yargısını yıkıp kendini

stand up dünyasında da ispatlamanın hazzını yaşıyor.

-Stand up yapma fikri nerden çıktı?

Böyle bir öneri sunuldu bana. Alt yapın var, oyunculuğu biliyorsun, yeteneklisin, üstelik akıllısın, sen de yapabilirsin dediler. Ama ben iki yıl beklemeyi tercih ettim.

-Neden iki yıl bekledin?

Aslında iki yıl bekleyeyim diye bir kararım olmadı. Sadece bu süre iki yılı buldu. Çünkü bu işin cahil cesaretiyle yapılacak bir iş olmadığına inanıyorum. Ben tiyatroya yıllarca emek verdim. Bu yüzden stand up'ı da iyi yapmayı, insanlara bir şeyler anlatmayı, bu işin bir amacı olmasını istedim.

"Kadınları anlatıyorum"
-Peki neler anlatıyorsun stand up gösterinde?

Konu olarak kendime dünyanın en zor şeyini, 'kadın'ı anlatmayı seçtim. Kadın olarak kadınların hayatını anlatıyorum. Yaşama bakış tarzlarını, sevgiliye, kendilerine bakışını, megalomanlıklarını, paranoyaklıklarını, sevgilisiyleykocasıyla olan ilişkilerini yani onlarla ilgili her şeyi anlatıyorum.

-Bunun kolayolmadığını başta da söyledin zaten...

Kadınları anlamak ve kadınlara bir şeyler anlatmak hakikaten çok zor. Çünkü erkeklerden çok daha kompleksli ve paranoyak olduklarını düşünüyorum. Bu yüzden de arkadaşlarımı genellikle erkeklerden seçerim.

-"Komik kadın olmaz" diye yaygın bir düşünce var. Sen ne düşünüyorsun?

Bu, ananevi şeylerden doğan bir şey. Çünkü kadın bu kadarını yapabilir, çünkü kadın aptaldır, kadın dekordur, kadın komik olamaz fikri çok yaygın. Biz süs eşyası gibi bir şeyolduk bugüne kadar. Ama artık bu yıkılmaya başladı, hatta yıkıldı bile. Her şeyden önce insan olduğumuza inanıyorum. Kadın artık her şeyi yapabiliyor. Doktor olabildiği gibi, pilot olabildiği gibi, stand up'çı da olabilir. Cem Yılmaz stand up yapmaya başladığında kimse çıkıp ilk erkek stand up'çı demedi. Ama bir kadın bir şey yaptığı zaman "ilk kadın..." deniliyor. Buna bozuluyorum. Bana niye "ilk kadın stand up'çı" yakıştırması yapılıyor da bir erkeğe yapılmıyor, bunu anlamıyorum.

-Kadınların komik olabileceğini erkekler mi kabul edemiyor?

Evet, çünkü kadınlar erkeklerin gözüne "aptal" gibi görünüyor. Ama bu konuda da kadınları suçluyorum. Zekasını kullanarak bir şeyler yapmaktansa, beden dilini kullanarak bir şeyler yapmak bazılarına çok daha kolay geliyor.

-Senin şovlarına tepkiler nasıl?

O kadar çok iğne batırmama rağmen kadınlar beni çok seviyor. Pek çok kadın geliyor kulise. Benimle gurur duyduklarını söylüyorlar. Erkek hegoamonyasından sıyrılıp, bir kadının da bunu başarabileceğini gösterdiğim için, beni sonsuza dek destekleyeceklerini söylüyorlar. Erkekler de "bir kadının bu işi yapabileceğine inanmıyorduk, yüzümüzü kızarttınız, size destek veriyoruz" diyorlar. Hep arkamda olacaklarını söylüyorlar.

"Hadlerini bilecekler"
-Piyasadaki erkek stand up'çılar hakkında ne düşünüyorsun?

Piyasada çok fazla stand up'çı var. Fakat bu beni rahatsız etmiyor. Çünkü kötü olmadan, iyi olanın değerinin anlaşılmayacağına inanıyorum. Bir süre sonra bunlar elenip gidecek ve bazıları haddini zaten bilecek. Ben eskiden Cem Yılmaz'ı beğenirdim. Fakat artık çok fazla tekrar yaptığına inanıyorum. Miras yiyor, çok fazla para kazanma kaygısına düştü. Yine de Cem Yılmaz'ı erkek stand up'çılar arasında çok zeki buluyorum, sahneye de yakışıyor. Beyaz ise sadece çok sevimli ve her eve lazım. En azından bir kadın olarak öyle düşünüyorum. Diğerlerinden söz etmeye bile gerek yok bence.

-Şovlarında insanlara bir mesaj vermeyi amaçlıyor musun?

Bu işi kesinlikle bir misyon yüklenme amacıyla yapmadım. Çünkü stand up bana göre işimin bir parçası ve devamı. Üstelik çok keyifli bir iş ve sahnede çok eğleniyorum. İşimi keyifli ve düzgün yapıyorum.

-Yine de kadınlara şovunda özel olarak anlatmak istediğin bir şey var mı?

Tabii anlatmak istediğim bir şey var. Fakat bunu bir baş öğretmen edasıyla, gözlerine sokarak yapmıyorum. Kadınlara "silkinin ve kendinize gelin dostlar" diyorum. Düne kadar beyninizi kullanmadan yaşadınız, gerçi çok rahat bir yaşam tarzıydı ama (sözüm meclisten dışarı), artık bir şeyleri değiştirin. Korkmayın yaşamaktan. Seksten, pipi demekten, meme demekten korkmayın. Bir işe girerken korkmayın, "burda erkekler var beni alaşağı ederler" diye düşünmeyin. Kıskançlıklardan, komplekslerinizden kurtulun, kendinize güvenin. Ayağınızı yere sağlam basın diyorum.

-Stand up yapan bir kadının ne gibi özellikleri olmalı?

Stand up yapan kadınların çok erkeksi olması gerektiği gibi bir yargı var. Biraz mahalle ağzıyla konuşmalı, biraz piç olmalı sanki. Ben de çok argo konuşur ve küfür ederim. Fakat her şeyden önce bir kadınım. Hem beyne, hem kulağa, hem zekaya ve de görsel bir takım şeylere hizmet etmek hoşuma gidiyor. Erkekleri çok seviyorum, onlarla beraber olmayı da seviyorum. Fakat erkeklere güvenmiyorum, çok fazla yalan söylediklerini düşünüyorum. Adam terkediliyor, fakat akşam birahaneye gidip arkadaşına tam aksini anlatıyor; "Bak dedim kıza, bu böyle yürümez, sen bana uymuyorsun." diyor. Bal gibi de kıçına tekme vuruldu adam, niye kabul etmiyorsun!

-İlerisi için planların neler?

Yaklaşık 3 aydır stand up yapıyorum. Geçtiğimiz günlerde Anadolu turnesinden döndüm. Çok keyifli bir turneydi. Yarın da (şu anda turnede) Ege turnesine gidiyorum. Döndükten sonra Ulusal Radyo Televizyonu'nun atv için çektiği bir dizide oynayacağım ve Kanal D'de bir yarışma programı sunmaya başlayacağım. Stand up'ı ise hayatımın sonuna kadar yapmayı düşünüyorum.

FİGEN ŞAKACI:
"Kadınlar ayaklanmalı!"
Komiklik, onun hayatının bir parçası. Komik olmak için ne kadın ne de erkek olmak gerektiğine inanıyor. İnsanları güldürüp, onlara hayatlarıyla ilgili hikâyeler anlatmayı, bir de "Neyse ne" demeyi seviyor.

-Neden stand up yapıyorsun?

Anlatmazsam çatlayacağım şeyler vardı, anlatıp kurtulmak için stand up yapmaya başladım.

-Peki şovunda neler var?

Kadınlarla erkeklerle bir pazar gecesi bir buçuk saat tanışıyoruz, eğleniyoruz, gülüşüp, hoşça vakit geçiriyoruz. Yaşanmış ya da yaşanması olası hikâyeler var şovumda. Kadınların yaşadıklarını anlatıyorum. Fakat, "Ay biz neler çekiyoruz" diye anlatmıyorum kadınların yaşadıklarını. Benim asıl istediğim kadınların artık bunları çekmemesi. Hikayeler değişmiyor ama muhabbet hep farklı ve renkli.

-Gösterinde vermek istediğin özel bir mesaj var mı?

Mesaj vermiyorum ben, herkes ne buluyorsa onu alsın istiyorum. Zaten izleyicilerimin söylediklerimi anladığını, o samimiyetin bana geçtiğini hissediyorum.

-Tepkiler nasıl?

İzleyiciler benim anlattıklarıma gülerken, 'ya ben bunu önceden yaşamıştım,' diyorlar. Bu da beni çok mutlu ediyor. "Kendimizi bulduk" diyor insanlar. "Biz de yaşamıştık bunları" diyorlar. "Fakat bu kadar cesurca, dışardan bakıp söyleyemedik, helâl olsun" diyorlar. Bir kere bile "Sen ne anlatıyorsun kardeşim?" diyen olmadı. Kadınlar şovuma daha fazla ilgi gösteriyor. Erkekler ise istemedikleri gerçeklerle yüzleştikleri için tedirgin oluyorlar.

"Komedyen değilim"
-Herhalde kadınlar gösterine daha çok ilgi gösteriyorlar.

Evet, kadınların ilgisi daha fazla. Erkeklerin ise, istemedikleri şeylerle yüzleştikleri için tedirgin olduklarını hissediyorum.

-Komik olduğunu düşünüyor musun?

Benim komedyen olma gibi bir iddiam yok. Komedyenliğin oyunculuk, tiyatral bir alt yapı gerektirdiğine inanıyorum. Bu kadar az olanın içinde "komedyenim" diye çıktığım yok benim. Haddimi biliyorum ben. Ortada komik bir şey varsa gülünür. Bu kadındır ona gülünmez ya da bu erkek gülünür diye bir şey yok. Az olunca dikkat çekiyorsunuz, yoksa komik pek çok kadın var aslında etrafımızda gördüğümüz.

-Şovun insanlara ne veriyor?

Kadınlara biraz güçlü, sağlam, cesur olmaları gerektiğini ve karşılarında da bu örnekte bir kadın olduğunu gösterdiğimi düşünüyorum. Kendimden yola çıkarak başka hayatların aracılığını yapıyorum. Dökelim artık şu içimizdekileri. Samimi ve sahici olalım. Birbirimizi baştan çıkarmak için bin yıldır kullandığımız taktikler bitti artık. Kadın ve erkek olarak bütün duyguları gerçekliğiyle yaşayalım. Aslında benim hikayelerimde kara mizah var. O yüzden benim, "Sizi gülmekten altınıza işeteceğim" gibi bir iddiam yok. Sadece bu ülkede bir kadın olarak yaşamanın gerektirdiği her şey var o hikâyelerde. Yoksa bir kadın olarak erkeklerden neler çektiğimiz değil.

"Kendimi eğlendiriyorum"
-Erkekler sana kızmıyor mu?

Geçen hafta bir adam 'erkekleri çözmüş bu kadın, kadınların bütün zayıf noktalarından, bütün bakış açılarından geçmiş ve erkekleri çözmüş,' dedi. Erkekler böyle şeyler söylemez. O yüzden çok hoşuma gitti.

-Başka bir işle daha uğraşıyorsun. İkisini birarada yürütmek zor değil mi?

Beni besleyen kaynak; yazmak. Bunun için, diğer işlerle stand up'ı birarada yürütebiliyorum. Ben bir de kendim için bir şey yapayım, kendimi eğlendirecek bir şey yapayım dedim. O yüzden stand up yapmaya başladım.

-Erkek stand up'çılar sadece bu işi yapıyorlar.

Evet, bunun nedeni de sadece bu iş onları geçindirdiği için. Onlar da hem bir kamu kuruluşunda çalışıp, hem bu işi yapsalar bu kadar tutmazdı.

-Sence onların şovları nasıl?

Beğenmiyorum desem bok atmış olacağım, beğeniyorum desem yalan söylemiş olacağım. Komikliklerindeki ortalama zekâları beni kesmiyor. Halkın nabzını tutayım, o beni bin yıl geçindirsin diye bir şey düşünemiyorum. Ortalama bir şeyi kabul etmiyorum. Çünkü benim zekam ortalama değil. "Komiklik" çok fazla ama "komik" o kadar yok gibi geliyor bana. Absürd şeyler daha fazla bu ülkede.

-Herkes stand up'çı olabilir mi?

Kendini cesur hisseden herkes yapsın. Bir tane de Ayşe çıksın, ben Figen'den daha iyiyim desin ve yapsın. Sonuçta bir emek harcanıyor; oraya çıkmış, onun için heyecanlanmış. Zaten seyirci de şamar oğlanı değil ki, tutup kolundan bir tarafa çekesin. Onun da bir tercihi var. Ama bu ülkede biri ünlenince, başka biri onun üstüne çıkıp yükseliyor.

"Samimi olmalıyız"
-Bu ülkede kadın ve erkeklerin nasıl olmasını isterdin?

Kadınların da erkeklerin de sahici ve samimi olmasını istiyorum. Kadınların artık "beni beğensinler" hallerinden çıkıp, kendilerini beğenmelerini istiyorum. Bu ülkede bilgiye ve fikre değer verilmiyor. Erkekler sevketmiyor, kadınlar bunu çağırıyorlar. Bir sürü kadın, güce tapıyor. Bu güce ve iktidara giden her yolu mübah görüyorlar. Ben ne o kadınlardanım, ne de o erkeklerdenim. Durumdan bu kadar çok muzdarip olan kadının şahsen ayaklanmasını isterdim. "Hayır ya, hayır! Bak, bizim de bilgimiz, yaratıcılığımız, zekâmız var," desinler.

-Bize hikayelerinden bir örnek verebilir misin?

Hikâyelerimde 17 yaşında evden çıkmış, hayatın okuluna atılmış, tüm o televizyon, basın, sinema, halkla ilişkiler, reklam, dünyasından geçip oraya kadar gelmiş, genç kızlığından kadınlığa geçmiş, yoluna aşk dünyasından, iş dünyasından pek çok kadın ve erkek çıkmış bir 'Figen Şakacı' var. Bu hayatta evet hüzünler var ama yakınmayalım, şikâyet etmeyelim, 'neyse ne!' diyelim. Bu hayat bizi yorar, ama öyle hemen çekip gitmek, bırakmak olmaz. "Durursak düşeriz, hep beraber kalkalım diyelim."