Avrupa zayıf
Doların bu hızlı yükselişindeki en önemli etken ise Kosova krizi oldu. Kriz uzadıkça Avrupa'ya maliyetinin artması buna karşılık ABD ekonomisini büyütücü etki yapması dolara olan güveni artırdı.

Bunun yanında Avrupa ülkelerinin ekonomilerindeki zayıflığın sürme eğiliminde olması da dolara destek verdi.

Doların euro ve dolayısıyla mark karşısında bu kadar hızlı değer kazanmasında etkili olan sıcak gelişme İtalya'dan geldi. İtalya'nın AB dahilinde hedeflenen bütçe açığı hedefine ulaşamayacağı yolunda söylentilerin artması da Avrupa para birimlerine güveni azalttı. Piyasalarda yaygın olan görüş euronun kısa vadede 1.0350 dolara kadar gerileyebileceği yönünde. Bu arada ABD'nin enflasyon etkisi ile kısa vadeli faizleri yükselteceği yönündeki beklentiler de dolara talebi artırıyor.

ABD güçlü
ABD ekonomisinin gücü rakamlardan da okunuyor. Ülke ekonomisi tüketici harcamalarındaki patlamanın da etkisiyle, yıllık bazda 1999'un ilk üç ayında yüzde 4.1 oranında büyüdü. Bu hız yine de yüzde 4.5'lik beklentinin altında kaldı. Tüketici harcamaları yıllık bazda yüzde 6.8 oranında arttı. İşsizlik son 30 yılın en düşük düzeyinde bulunuyor.

İlk üç ayda yıllık bazda yüzde 4.1'lik büyüme, 1998 yılının tümünde kaydedilen yüzde 3.9'dan çok daha hızlı oldu. GSYİH geçen yılın son üç ayında yıllık bazda yüzde 6 oranında büyüme göstermişti. GSYİH'daki yükseliş, rekor düzeye ulaşan ticaret açığı dolayısıyla yüzde 2.53 puan azaldı.

Chase ve Merrill birleşiyor söylentisi
DÜNYANIN önde gelen iki finans devi, Chase Manhattan ve Merrill Lynch'in birleşme hazırlığı içinde olduğu söylentisi borsaları karıştırdı.

ABD'nin en büyük aracı kurumu olan Merrill Lynch ve ülkenin üçüncü büyük bankası Chase Manhattan'in birleşme hazırlığında oldukları yönündeki söylentinin yeniden canlanmasıyla Merrill hisseleri bir günde yüzde 15 değer kazandı.

İki şirketin birleşecekleri yönündeki söylentiler aylardır ABD piyasalarının üzerinde konuştuğu bir konu. Ara sıra bu konuda ortaya atılan yeni söylentiler borsada heyecen yaratsa da henüz bu konuda bir gelişme yaşanmadı.

Bu son söylenti ise daha önce CNN ve CNBC'de finans yorumu yapan Dan Dorfman'ın internet sitesindeki bir raporda yer aldı. Chase Manhattan'ın yatırım bankacılığı faaliyetlerini ayrı bir çatı altında toplamak istediği piyasada bilinen bir dedikodu. Bu nedenle da iki şirketin birbirine yakıştırıldığı belirtiliyor.

İç piyasayı da dünya etkiledi
DOLARIN yurtdışı piyasalardaki hızlı yükselişi, iç piyasa fiyatlarına da yansıdı. 25 Mayıs Salı günü serbest piyasada 401 bin 200 lira olan dolar Çarşamba günü 3 bin 800 lira yükselerek 404 bine çıktı. Dolar dün de 900 lira artarak 404 bin 900 liraya ulaştı. Dolar değer kazanırken, diğer para birimleri TL karşısında düştü. Salı günü serbest piyasada 218 bin lira olan mark, Çarşamba günü 217 bin 300 liraya indi. Dün de 300 lira daha düşerek 217 bin lira oldu. Kısacası doların iç piyasadaki yükselişi, devalüasyon oranının hızlanmasından değil, yurtdışındaki parite oynamalarından kaynaklandı.