Türk "muhafazakarlığı" mı ıskaladı çağları?
21. Yüzyılda doğacakların, doğdukları yerlere göre yaşam çizelgeleri nasıl olacak acaba?
Örneğin bir Japon'un, yahut bir Rus'un, yahut bir Alman'ın, yahut bir Amerikalı'nın, yahut bir Türk'ün v.s...
"Sıradan"lığı yeğleyenlerin hayat konforlarına hangi yenilikler girecek acaba?
Arz yuvarlağının Uzay'dan fotoğrafını çekecekler arasında nasıl bir yoğunlaşma olacak acaba?
Ya "sıra dışı" olma yarışına gireceklerin, 21. Yüzyıla damgasını vuracak olan "yeni katkıları" nerelere kadar uzanacak acaba?
Ölülerin sağken gördükleri rüyaları da keşfedebilecekler mi acaba?
Belki de bireylerin "hayat eylemleri"yle, "sağlık topoğrafyaları" Kimlik Bankaları'nın arşivlerine sıkı sıkıya yansıtılmaya başlanacak...
Bireylerle kurumların sırlarındaki saydamlaşma kimbilir hangi oranlara kadar çıkacak?
İnsan, izleme olanağını bulamayacağı değişik bir filmin senaryolarını da bazen merak ediyor böyle..
* * *
19. Yüzyıldaki imrenrilecek yaşamlarla, 20. Yüzyıldaki imrenilecek yaşamların değişik alanlardaki dökümleri henüz tam yapılmadı...
Örneğin mucitler arasında Edison'un, Marconi'nin, Bill Gates'in biografilerini karşılaştırsak, nasıl bir değişim grafiği çıkardı ortaya.
Büyük tenorlar için de öyle...
Ha sahi bir de siyasetçiler var.
Talleyrand, Bismarck, Clemonceau, Enver Paşa, Churchill, Stalin, Menderes, Tony Blair v.s..
Siyasette resmi london'lardan, resmi limuzin'lere ve resmi uçaklara doğru albenili taşıt araçlarındaki değişim.
21. Yüzyılda, yaşı 30'dan küçük 40 milyon mesleksiz genç insanın da hayatında beklenmedik değişimler olacak mı dersiniz?
Yoksa onların da 5-6 yaşlarındaki çocukları, Beyoğlu dükkanları önünde kağıt mendil satmayı sürdürecekler mi?
Kimbilir?..
* *
Bütün "yenilik" ısrarlarına karşın, 19. Yüzyılı nasıl da derinliğine ıskaladık...
Ya 20. Yüzyılı?
Onu ıskalamadık mı?
Bundan 125 yıl önce Ziya Paşa şöyle diyordu:
"Diyar-ı küfrü (Avrupa'yı) gezdim beldeler kaşaneler gördüm
Dolaştım mülk-ü İslamı bütün viraneler gördüm"
Ve yine şöyle bir saptama yapıyordu Ziya Paşa:
"Milyonla çalan mesned-i izzette serefraz (saygınlıkta baştacı)
Birkaç kuruşun mürtekibi cayi kürektir (bir kaç kuruş yürütenin cezası zindan)"
Ziya Paşa diriliverse, acaba vaktiyle yazdıkları hakkında şimdi ne düşünürdü?
Doğrusu her şey çok değişmiş, diye mi düşünürdü; yoksa, pek de bir şey değişmemiş, diye mi?
95 yıl önce Tevfik Fikret de sislerle kaplı bir İstanbul'u anlatan ünlü şiirinin sonunda şöyle diyordu:
"Ey kimsesiz avare çocuklar... Hele sizler
Hele sizler..."
Bugün bizler de aynı kimsesiz avare çocuklar için yana yakıla aynı çaresizliğin bitmeyen tefrikasına yeni bir iç çekişi eklemiyor muyuz?
* * *
Siyasetçi böbürlenmeleriyle, Türk'e Türk propagandalarını bir yana bırakalım...
Biz, 20. Yüzyılı da bal gibi ıskaladık...
Görünen o ki, 21. Yüzyılı ıskalama olanağı pek kalmayacak; globalleşme süreci, "Arz yuvarlağı" üstünde yaşayanları "Dünya vatandaşlığı"na doğru yönlendirme rüzgârlarıyla depara kalkmış görünüyor çünkü.
