AB Komisyonu'nun 2005 yılı Türkiye İlerleme Raporu
AB Komisyonu, Türkiye-AB ilişkileri yanında politik ve ekonomik kriterlerle Türkiye'deki yasal düzenlemeler ve uygulamaların AB standartları kapsamında değerlendirildiği 2005 yılı ilerleme raporunu açıkladı.
Türkiye'nin savunma harcamalarının arttığı belirtilen raporda, ''geçen yıl 6 milyar 985 milyon Avro olan savunma bütçesinin bu yıl 8 milyar 198 milyon Avro'ya çıktığı ve bu durumda savunma harcamalarının bütçe içindeki payının yüzde 6.7'den yüzde 7.2'ye ulaştığı'' kaydedildi.
Rapora göre 2005 yılında bütçeden eğitime ayrılan payın yüzde 9.7 ile, geçen yılın ardından bu yıl da savunma harcamalarını geride bıraktığı ifade edildi.
Sivil-asker ilişkileri kapsamında raporda dikkat çeken diğer unsurlar arasında ise, ''askeri yönden Genelkurmay Başkanlığı'na, idari yönden de İçişleri Bakanlığı'na bağlı olan jandarma üzerindeki sivil otoritenin (İçişleri Bakanlığı, valiler ve kaymakamlar) güçlendirilmesi'' talebi yer aldı.
Bazı üst düzey askeri yetkililerle MGK'nın bazı askeri üyelerinin ''düzenli şekilde iç ve dış politikayı ilgilendiren konularda görüşlerini açıkladıkları'' belirtilen raporda ''Silahlı kuvvetler ciddi politik etki yapmayı sürdürüyor'' görüşü yer buldu. YARGI SİSTEMİ
Türkiye'nin yapısal reformlarla yargı sistemini güçlendirdiği de anlatılan raporda, daha önceki raporlarda da yer bulan ''mahkeme heyetiyle savcıların oturdukları bölümlerin birbirinden açık şekilde ayrılmamış olmasının, savcının mahkemeyi etkileyeceği izlenimini doğurduğu'' ifadesi yer aldı.
Rapor, mahkeme salonlarında yargıçlarla savcıların birbirlerinden ''açık bir şekilde işlevsel ve kurumsal olarak ayrılmalarına gerek duyulduğunun'' altını çizdi. Yolsuzlukla mücadele kapsamında geçen yıl birçok önlemin alındığı anlatılan raporda, buna karşın yapılan anketlerin ''yolsuzluğun Türkiye'de ciddi bir sorun olarak devam ettiğini ortaya koyduğu'' vurgulandı.
Raporda bu kapsamda, yolsuzlukla mücadele eden kuruluşların güçlendirilmesi, kamuoyunu bilgilendirici çalışmaların artırılması ve yolsuzluğa karşı savaşa en üst düzeyde politik destek sağlanması gibi öneriler yer aldı.
İnsan hakları ve azınlıkların korunması ile ilgili 2003 yılında oluşturulan Jandarma İnsan Hakları İhlallerini İnceleme ve Değerlendirme Merkezi'nin (JİHİDEM), çoğunluğu kötü muamele ve haksız yere tutuklanma olmak üzere 162 doğrudan başvuru aldığı bildirilen raporda, aradan geçen sürede 3 vakayla ilgili disiplin önlemleri alındığı kaydedildi.
Raporda Türkiye'nin insan hakları kapsamında İçişleri ve Adalet bakanlıklarında çalışan ilgili personellerin eğitilmesine yönelik programlarının sürdürülmesi istenirken, ayrımcılık konusunda da özellikle istihdam alanında ayrımcılığı etkili bir şekilde yasaklayan AB müktesebatına uyum sağlanması talep edildi.
''İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE AZALDI''
Sivil ve politik haklar bölümünde ''İşkence ve kötü muameleyi önleme kapsamında, işkence ve kötü muamele yapıldığına yönelik haberlerin yaygın olmasına karşın uluslararası ve Türk sivil toplum kuruluşlarının genel değerlendirmeleri yanında, uzmanların (avukatlar ve adli tıp) görüşleri de ihlallerin azaldığı yönünde'' ifadesi yer alırken, hapishanelerdeki şartların son yıllarda önemli oranda iyileştirildiği kaydedildi.
Raporda ''yazar Orhan Pamuk'un bir İsviçre gazetesine verdiği demeç nedeniyle yargılanması'' ve ''Isparta'nın Sütçüler İlçesi Kaymakamı'nın Pamuk'a ait bütün kitapların yok edilmesi talimatını vermesi'' gibi örneklere yer verilirken, gazeteci Hrant Dink'in 2002 yılında bir konferanstaki konuşmasıyla ilgili yargılanması da analiz edildi. "YAYINCILIKTA SINIRLI İLERLEME"
Yayıncılık alanında geçen yıl ''sınırlı ilerleme'' kaydedildiği vurgulanan raporda, ''Türkçe harici dil ve lehçelerde yayınla ilgili zaman sınırlamasının'' uygulandığı ve ''diğer dil ve lehçelerde yayın için RTÜK'e yapılan ve bazıları Temmuz 2004'ten bu yana bekletilen 7 başvuruya cevap alınamadığı'' bildirildi.
TKP, HAK-PAR ve DEHAP hakkındaki kapatma davalarının sürdüğüne dikkat çeken AB Komisyonu raporu, Siyasi Partiler Kanunu'nda değişikliğe gidilmesini isterken, Türkçe dışındaki dillerde siyaset yapılmasına izin verilmediğini iddia etti.
Din özgürlüğü kapsamında geçen yıldan bu yana ''çok sınırlı ilerleme kaydedildiği'' savunulan raporda, Danıştay'ın camiler gibi kiliselerin de bedava su kullanmasına olanak veren kararı yer buldu.
1971 yılından bu yana kapalı olan Heybeliada Ruhban Okulu'nun yeniden açılması için ''süresiz kapatmaya karşı olduğunu deklare etmesine rağmen, Milli Eğitim Bakanı'nın girişimde bulunmadığı'' iddia edilen raporda, ''Sünni Müslüman olmayan Alevilerin durumunda da bir değişiklik yaşanmadığı'' ve ''Cem evlerinin yasal statü ve fon alamadığı'' ifadeleri yer aldı.
AB'den 'kıpırda' uyarısı Avrupa Birliği Komisyonu, 2005 Türkiye İlerleme Raporu ve Katılım Ortaklık Belgesi'ni açıkladı. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun her yıl hazırladığı, 151 sayfadan oluşan 2005 Türkiye...devamı
Gül: "İlerleme Raporu" memnuniyet verici Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, AB Komisyonu'nun dün açıkladığı İlerleme Raporu ve Katılım Ortaklığı Belgesi'nde (KOB), öncekilere göre çok daha dikkatli bir dilin...devamı
Rehn: "Türkiye'nin değişim hızında yavaşlama var" AB Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn, Türkiye'nin İlerleme Raporu'nu açıkladı. AB, Türkiye'deki reform hızının 2005'te yavaşladığını, ilerlemeye rağmen uygulamanın hala...devamı
