|
 |
 |
 |
Türkiye'nin ulusal kimlik meselesi
ADEM SÖZÜER Anayasa Mahkemesi parti kapatma davalarında da bu tespitleriniz çok belirgin olarak ortaya çıkmıyor mu?
H. NURİ YAŞAR Çok belirgindir tabii, giderek artan bir biçimde hem de. Mesela biz şimdi Türkiye'de gayrimüslimlerin veya gayrimüslim tanımı içerisinde olanların haklarının Lozan Antlaşması'yla korunmasının, garanti altına alınmasını ve bunun Avrupa organlarınca onanmasına normal buluyoruz ama aynı Avrupa devletleri kendi ülkelerindeki dini azınlıkların veya dini grupların, Lozan'a benzer biçimde bir statü kazanmasını, kendi ülkelerinde istikrarsızlık yaratacağını söylüyor. Oysa bunu bize dayattılar imparatorluğu çökerttiler, belki bu çöküş seheplerinden sadece bir tanesi ıdı ama biri olduğunda şüphe yok.
Bir ülke düşünelim, herkes birbirine sırtını dönmüş başka ufka bakıyor. Burada bir yaşanabilir alan oluşturulabilir mi? Osmanlı İmparatorluğu'nda etnik ve dini farklılıklar tam da bu örneğe uygun sonuçlar doğurmuştu. Şimdi de böyle bir statü talebiyle ile karşı karşıyayız. Yani beraber aynı ufka değil, sırtımızı dönmüş biçimde başka yöne bakmamızı istiyorlar. Dolayısıyla bunları tartışırken Batılıların dilini, terminolojisini tam kullandığımız zaman, insanın uykusu kaçabilir. Mesele bu noktaya geldiğinde, ne hukuk ne de sosyoloji buna çare bulabilir. Anayasa hukuku konusunda...
Nilüfer hanımın bahsettiği hususlar, hukuk açısından esasları büyük ölçüde benimsenmiş şeyler. Bunların üzerine bir tartışma yok ama tartışma içinde şu çıkıyor ortaya: Ulusun ve yurttaşlık kavramı aydınlanmanın bir esiri gibi sunuluyor. Oysa böyle bir şey yok, belki aydınlanma tarafından daha geniş anlamlandırılmış o kadar. Osmanlı devletinde de Roma imparatorluğumda da yurttaşlık diye bir şey var. Bir devlette, eşit durumdaki özgür insanların devletle ilişki kurma biçimidir yurttaşlık. Devlet, hukuksal kategori olarak neyi kabul ediyor? Bizleri, yani hukuk üreten araç olarak bireyleri.
Şimdi, arada başka hukuksal kategoriler üreterek bunları bireyin üzerine çıkarmak veya bireye denk düşürmek istiyoruz. Yeni anlayış bu olacak, öyle görünüyor. Lozan gibi istisnalar hariç, yeni bir anlayış.
|
|
|
|
|
