"Türkiye'de demokrasi yargılanıyor"

Anayasa Mahkemesi'nin AKP hakkındaki davayı görüşmeye başlaması hemen öncesi Batı basınında Türkiye'de "demokrasi yargılanıyor" yorumları yapılıyor.

Prestijli Newsweek dergisi, Anayasa Mahkemesi'nin AKP'yi kapatması halinde "tehlikeli bir iktidar boşluğu"nu yaratacağı"nı savunduğu analizinde "Ankara'daki siyasi sahne gerilimle dolu. Mahkeme ve Kemalist destekçileri için en tehlikelisi, AKP'yi yasaklamaya çalışmanın geri tepebilmesidir" yorumunu yaptı.

Newsweek dergisi, son sayısında Owen Matthews imzalı, "Demokrasi Yargılanıyor" başlıklı bir haber analizinde Anayasa Mankemesi'nin AKP'yi yasaklaması halinde neler olacağı sorusuna yanıt aradı.

AKP'nin "gizli bir İslamcı gündem" ile suçlandığını, davayı eleştirenlerin, "yargı darbesi" nitelemesini yaptıklarını kaydeden dergi, "Suçlamaların dayanıksızlığına karşın mahkemenin partiyi beraat etmesi beklenmiyor çünkü bu, davayı ele almayı kabul eden yargıçlar için küçük düşürücü bir geri adım anlamına gelir" yorumunu yaptı.

Kararın Ağustos ortasında beklendiği kaydedilen yazıda "Türkiye, şimdi tasavvur edilemeze doğru yöneliyor" dedikten sonra şöyle devam etti:

"Partiyi kapatma ve önde gelen üyelerine siyasi yasağın getirilmesi, siyasi krize yol açar, ülkeyi lidersiz bırakır ve tehlikeli bir iktidar boşluğu yaratır. AKP kurucuları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Batı'da çok sayıda dostu olan yüksek profilli küresel şahsiyetler."

ABD'li dergi, Erdoğan ve Gül'ün "düşürülmesi"nin AB ve Afganistan, İran, Irak ve Suriye gibi zorunlu bölgelerde AKP'nin desteğine güvenen ABD'den büyük bir tepki geleceğini, Türkiye'nin AB'ye katılma çabalarına daha da zarar vereceğini de savundu.

AVRUPA'NIN TÜRKİYE'YE GÜVENİ CİDDİ EROZYONA UĞRADI

"Avrupa'nın Türkiye'ye olan güveninin ciddi bir erozyona uğradığı" iddiasına yer veren dergi, şunları yazdı:

"Ankara'daki siyasi sahne gerilimle dolu. Mahkeme ve Kemalist destekçileri için en tehlikelisi, AKP'yi yasaklamaya çalışmanın geri tepebilmesidir. Parti stratejisini tartışırken on the record konuşmayı arzulamayan Erdoğan'ın sırdaşına göre, AKP'nin bir yasağa yanıtı, yeni bir sancak altında yeniden örgütlenmek ve yeni seçimler için kampanya yapmak olur. Ondan sonra da gücü, Atatürk'ün laik devletinin temelleri, yargı, bürokrasi ve ordudan uzaklaştırarak seçilmiş hükümetlere kaydıracak yeni bir anayasa hazırlamak. Üst düzey bir AKP yetkilisi, "Parti kapatmak çimen kesmek gibidir. Yeniden ve daha güçlü çıkar' diyor."

"EN OLASI SONUÇ UZLAŞI"

Newsweek, bunun da "laik elidin muhtemelen mücadele etmek istemeyeceği siyasi bir savaş" olduğunu belirterek "Bu nedenle en olası sonuç uzlaşı" da diyerek Anayasa Mahkemesi'nin önündeki diğer alternatiflere dikkat çekti. Ancak bunların da Türkiye'nin siyasi sisteminin temel sorununa yanıt oluşturmayacağını savunan ABD'li dergi, "Eski siyasi kalıp artık Türkiye'ye küçük geliyor" ifadesini kullandı.

"KUTSAL İNEKLER SORGULANIYOR"

Türkiye'nin yaşanan kargaşanın olumlu bir yönünün de ülkenin "Kemalist ortodoks inançları"nı sorguladığını belirterek "Gazeteler, siyasetteki ordunun rolü dahil "kutsal inekler'i sorgulamak dahil ülkenin anayasasını görülmemiş sertlikle tartışıyor" diye yazdı.

Ergenekon davasına da değinildiği analizde bu davanın kapatma davası gibi "seçilmiş hükümetin Türkiye üzerindeki kontrolünü teyip edip edemeyeceği açısından kilit bir sınav" değerlendirmesini yapan Newsweek, şu görüşünü dile getirdi:

"Ergenekon, Kemalist sistemi savunmak için cinayet kullanan, silahlı kuvvetler ile aşırı milliyetçi tetikçiler arasında kurulan bir dizi komploların sonudur. Şimdiye kadar bu tür komplocular çok ender yargılandı. Ancak bu defa farklı görünüyor ve Türkiye'nin laik eliti birdenbire daha az dokunulmaz görünüyor."

SAVCI BAŞARILI OLURSA ERDOĞAN GÜÇLÜ MESAJ GÖNDERMİŞ OLACAK

Bu arada, Newsweek, "Eğer savcılık başarılı olursa, Erdoğan, aşırı milliyetçilerin ordu veya polis tarafından desteklenmesinin kabul edilemez olduğu yolunda çok güçlü bir mesaj göndermiş olacak" görüşünü de yer verdiği analizini noktalanırken de şunları yazdı:

"Mahkemelerin kararları, Türkiye'de iktidarın gerçekten kimin elinde olduğunu belirleyecek. Kendilerini Türkiye'nin Anayasası koruyucuları olarak gören subaylar ve kendi kendilerini vatanseverler olarak ilan edilenler ya da Türk halkı. Aynı zamanda Türkiye'nin işleyen bir demokrasi olarak ve AB üyeliğine yoluna konularındaki inandırıcılığına ilişkin net bir sinyal gönderecek."

(ANKA)