ÖSS giriş belgesini yakın!

ÖSS'ye giren öğrencilerin büyük bir kısmı, bu sürecin hayatlarının geri kalan kısmını etkileyecek bir travma olduğu düşüncesinde. Bundan 10 yıl önce aynı sınava girmiş birine, bu yazıyı yazmak bile aynı stresi yaşatıyorsa, düşüncelerinde pek de haksız sayılmazlar... İşte tam bu sıkıntı ve stresi bilmeyenlere göstermek, bilenlere de unutturmamak için bir belgesel film çekildi: 3 Saat. Bir ÖSS filmi alt başlığıyla tanıtılan film, yönetmeni Can Candan'a göre bir anlamda korku filmi. "Sınav günü kusanlar, bayılanlar, aileleri tarafından itile itile sınava sokulanlar, artık her yıl tekrarlanan, alışılagelmiş görüntüler arasında," diyor Candan. 3 Saat, 2004 yılında ÖSS'ye giren 2 milyon adaydan altısının hikâyelerini anlatıyor. Okuldaki derslerini boşverenler, uykusundan, eğlencesinden feragat edenler, spor veya sanat çalışmalarına ara verenler ve özel hayatını ÖSS'ye feda edenler, bu filmde. Aslında bu belgesel film, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyeleri Can Candan ve Serdar Değirmencioğlu'nun 2000'li yılların başından beri gerçekleşirmeyi düşündükleri bir proje. O zaman Bilgi Üniversitesi'nde çalışan iki hoca, ÖSS deneyimini, bireylerin yaşadığı haliyle anlatan bir araştırma olmadığını görmüş. 2003'te bununla ilgili bir belgesel film yapmaya karar vermiş ve fon toplarlamak için çalışmaya başlamışlar. Bağımsız bir belgesel film projesi olduğu için, bu filmi ısmarlayan bir kurum veya bir sponsor yok. Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Film Merkezi'nin desteğiyle de filmi bitirmişler.

SİSTEM ARTIK DEĞİŞMELİ
Filmin ilk çekimi 31 Aralık 2003'te yapılmış. Üçü kız, üçü erkek olmak üzere 20 Haziran 2004'te sınava girecek altı adayın bir yıl boyunca izlenmesiyle hazırlanan filmin yönetmeni Can Candan ve yapımcısı psikiyatrist Serdar Demircioğlu. Ama filmde pek çok kişinin emeği var. "Altı kişiyi bir yıl boyunca takip etmek, hatta bazı günlerde İstanbul'un yedi ayrı yerinde eşzamanlı olarak çekim yapmak çok zordu. Üniversite öğrencileri, araştırma görevlileri, öğretim üyelerinden oluşan 33 kişilik teknik ekipten söz ediyoruz," diyor filmin yönetmeni. Tabii Biri Bizi Gözetliyor gibi 24 saat öğrencilerin hayatlarına dahil olmamışlar. Filmin çekiminin üzerinden dört yıl geçtiği için filmde rol alan öğrencilerden biri mezun olmuş, biri üniversite okumaktan vazgeçmiş, diğerleri de henüz bitirmemiş. Can Candan'ın ve filmde yer alan öğrencilerin en büyük isteği, bu ÖSS sisteminin değişmesi. Can Candan bunun nedenini şöyle anatıyor: "Öğretim üyeleri olarak hizmeti veren biziz ama karşımıza gelen öğrencileri seçemiyoruz. Sanki öğrencilerle aramıza set çekilmiş gibi. Bir dışarıdan içeriye girmek isteyen insanlar var; bir de içeride bekleşen, kim gelirse onlara ders anlatmak zorunda olan insanlar var. Bir öğrenci gelsin bana, 'Seninle çalışmak istiyorum, al bunlar benim birikimlerim, yazılarımı oku, neler yaptığıma bak, beni insan olarak tanı,' desin. ÖSS'den geçenler dönüp bakmıyor. Nasılsa yırttım diye, unutup gidiyor. Buna müdahale etmek gerek artık. Bu film, bir müdahale şekli." Zaten filmin amaçlarından biri, sistemin değiştirilmesine dair tartışmaların yolunu açmak. Bu arada kendileri artık birer üniversiteli olmuş olsalar da, filmde rol alan öğrencilerin yarın sınava gireceklere bir önerileri var: Toplu şekilde sınava giriş belgelerini yakmaları. "Kimse sınava girmezse iyi bir protesto olur," diyorlar.