Kafka İstanbul'da adaleti sorguluyor

Bir bankada genel müdür yardımcısı olan, 34 yaşındaki Bay K. bir sabah işe gitmek için hazırlanırken, aniden evine giren polisler tarafından tutuklanır. Hiç nedensiz... Tutuklanır, ama polisler ona gündelik hayatına devam edebileceğini söylerler. Tabii o andan itibaren hayatı, bir daha hiç eskisi gibi olmayacaktır. Bay K, sürekli herkesten şüphe duyarak yaşamaya başlar. Nereden geldiğini bilmediği bir korkunun tuzağına düşmüştür artık... 16. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali'nin en iddialı müzikaloyunlarından biri olan ve Garajistanbul'da 18-19-20 Mayıs'ta dört seans sahnelenecek İstanbul'da Bir Dava, Kafka'nın ünlü Dava romanından tiyatroya uyarlandı. Yönetmen Kerem Kurdoğlu, "Dava'daki öykü fikri, bugünün İstanbulu'nda yaşayan bir oyun yazarının aklına gelseydi, acaba nasıl yazardı?'' sorusundan yola çıkarak yazmış İstanbul'da Bir Dava'yı... Kafka'ya sadık kalma kaygısı taşımadan, onun ne söylemek istediğini değil, bugün bu topraklarda yaşayanların Kafka'da kendilerinden ne bulduklarını anlamaya çalışmış. Üstelik bilinen Kafkaesk, karanlık bir anlatımla değil, aksine eğlenceli bir müzikale dönüştürmüş oyunu... Yiğit Özşener, Köksal Engür, Güvenç Doğaüstün, Ayça Damgacı, Metin Göksel, Roza Erdem, Burak Yerlikaya, İlksen Ökte'nin rol aldığı oyunu, 'anlatıcı' rolündeki Derya Alabora'dan dinledik.

- Bir sabah, hiç nedensiz tutuklanmak ya da tutuklandığını zannetmek, nasıl bir ruh halini ve toplumsal yapıyı sergiliyor?
- Herkes bir gün herhangi bir nedenden ötürü suçlanıp, yargı önüne çıkabilir. Toplum bize bir değer biçer. Karşı çıksak da çıkmasak da o sona doğru gideriz. Kafka'nın oyununda da bizim oyunumuzda da bir sistem ve toplum eleştirisi var.

- Kafka sanki bizi düşünerek yazmış Dava'yı... Nedensiz gözaltılar, tutuklamalar, baskılar bitmiyor.
- Evet, her an baskı altındayız. Bütün sözlerimiz denetimden geçiyor. Tam olarak neyin suç olduğu da bilinmiyor. Dolayısıyla toplumda herkes sizi yargılayabilir hale geliyor. Çağlar boyunca olan da bu; yanındaki seni yargılar, öyle yargılanırsın ki toplum seni dışlar. O da kendi sistemini korumak ister. Ona uyum sağladığında kabul görürsün. Genel ahlak yargıları vardır, ama hiç de söylendiği gibi olmaz. 'Hırsızlık yapma, komşunu kırma, aileni koru,' denir, ama laftadır bunlar ve en çok da bu kuralları koyanlar bozar.

- Mekân niye İstanbul?
- İstanbul sadece efekt olarak var. Arka planda Sarayburnu, Kızkulesi gibi dekorda olmayan ama anlatıcının dile getirdiği şeylerden olayın İstanbul'da geçtiği anlaşılıyor.

- Oyunun müzikal yapısı, Kafka'nın karanlık dünyasını aydınlatmaya yetiyor mu?
- Alışıldık Amerikan müzikalleri gibi değil aslında... O eski müzikal filmlerinde danslar vardır, ama o kadar da etkili değildir, güleriz onlara... Bu oyun da Amerikan müzikalleri gibi ama aslında onları eleştiriyor. Çünkü Bay K, mahkemede kendini savunurken, kimsenin onun anlattığı ciddi şeyleri önemsemediğini gösteriyor o şarkılar.