Erdoğan: Laikliğin güvencesi biziz

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, başörtüsünün yükseköğretimde serbest bırakılmasını öngören Anayasa değişikliğini Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onaylaması halinde CHP'nin alacağı destekle düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne gidebileceğini ifade ederek, ''Anayasa Mahkemesi'nin ondan sonra vereceği karar, şekil noktasındadır, şekil noktasından vermesi gerekir'' dedi.

''Tersini verirse ne olacak?'' sorusu üzerine de Erdoğan, ''Bilemem. Çünkü biz bu ülkede 367 olayı yaşadığımız için söyleyecek bir şey yok. Ama Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karara tabii ki bizim de saygılı olma durumumuz var. Orada söyleyecek hiçbir şeyim yok'' yanıtını verdi.

ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, ''Üzerinizde mahalle baskısı hissediyor musunuz?'' sorusu üzerine, ''Mahalle baskısını hissediyoruz tabii'' dedi. ''Asıl mahalle baskısı işini iyi tahlil edecek olursak, medya haberlerinde bu mahalle baskısını hissediyorum'' diyen Erdoğan, bu haberlerde son zamanlarda ''bazı provokatif yaklaşımların ülkede adeta egemenmiş gibi gösterilmesinin, geçmişteki senaryolardan olduğunu'' söyledi.

Dolmabahçe'den çıkıp Balmumcu'ya, oradan Büyükdere'den İstinye'ye doğru gidildiğinde Türkiye'nin nereye gittiğinin gayet güzel anlaşılacağını dile getiren Erdoğan, yeni alışveriş merkezlerine bakıldığında Türkiye'nin nereye gittiğinin çok açık ve net anlaşılacağını söyledi. Erdoğan, ''Çağdaş bir Türkiye kuruluyor ve sadece İstanbul'da değil, Türkiye'nin bütün büyük kentlerinde yoğun yapılanma. Bu sosyolojik bir analize tabi tutulduğunda, Türkiye çağdaş, modern batılı anlamda bir planlamanın, yapılanmanın içinde. Tabii insanımız da buna göre geleceğini tanzim ediyor, geleceğini planlıyor. Bu geleceğin acaba neresinde yer alır, nasıl bir aktörü olurum, bunun hesabı içinde'' diye konuştu. Erdoğan, şöyle konuştu: ''Şu anda önünde engeli olanlar var, olmayanlar var. Tabii ki kızlarımızın önlerindeki en önemli engel birinci derecede, 'ben ülkemde üniversiteye gidemiyorum'. Neden? 'Başörtüm olduğu için gidemiyorum.' İşte bunu aşabilmenin gayreti içinde, bundan sonraki beklentilere yönelik olarak Türkiye'de yasalar zaten belli. Fakat bizim yasalarımız içinde çelişkiler var. Anayasa ortaya farklı yaklaşımlar koymuş, yasada bunu açan yaklaşımlar var. İşte YÖK'ün ortaya koyduğu... Daha sonra Anayasa Mahkemesi'nin bir yorumu oldu. Burada ne yazık ki, eğitim ve öğretim özgürlüğünü kaybeden, temel hak ve özgürlükler noktasında bu hakkını kaybedenlerin geleceğe yönelik olarak ve bunu kazanma noktasındaki bir gayret...''

Erdoğan, gazetecilerin, ''Başörtüsünün yasak olmaktan çıkması konusunda farklı tartışmalar var. Bir bölümü olumlu bakarken, 'arkası gelecek' diye de kaygılar var'' sözleri üzerine, ''Ben diyorum ki, bunu zaten yasalar düzenlemiş. Şu anda yasalarda bunların nereye oturduğu belli. Ben olayı sadece kamu olarak görmüyorum, kamu olarak görüyorum, özel sektör olarak görüyorum'' dedi.

İşe geldiğinde, ''Batı, Batı'' denildiğini ifade eden Erdoğan, Batı'da acaba bu tür ayrımların nereye kadar var olduğunu sordu. Erdoğan, şöyle konuştu: ''Kadın-erkek eşittir diyoruz. Bunu derken acaba kadın-erkek eşitliğini nereye oturtuyoruz? Bunun tabii analizlerini 1. derecede bizim bütün siyasiler, akademisyenler ve sivil toplum örgütleriyle hep birlikte yapmak suretiyle baştan beri söylediğim, toplumsal mutabakatın yanında kurumsal mutabakatla çözmemiz gereğini söyledim. Ama kurumsal mutabakatı yüzde 100 bekleyenler bir defa bir yanlışın içindeler. Yani hiç bir zaman 'mutabakat yüzde yüz olur' diye söyleyemezsiniz...''

''GERİLİM''

Kurumsal mutabakat da olsa toplumun bir kısmında bazı endişelerin bulunduğu ifade edilerek, ''Sinirlendiniz, yıldırımlar yağdırmaya başladınız. Bir anda gerilim oldu'' sözleri üzerine Erdoğan, ''Bu geçen haftanın gerilimi filan değil'' dedi. Ülkede bulunduğu makam itibariyle kendisinden çok fazla şeyin beklenebileceğini dile getiren Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti: ''Ama ben de her şeyden önce sessiz duran yığınların bir temsilcisiyim. Kimsesiz yığınların bir temsilcisiyim. Bakın alanlara, belli insanlar gelip toplanıyor. Onlar da benim vatandaşım. Ve oralarda bazı senaryolar da düzenleniyor. Ben onları da sabırla izliyorum. Bulunduğum makam içinde. Ama şu anda böyle bir şeyin karşında eğer gerilim taraftarı olsam, o meydanlara 10 katını biz toplarız. Örgütüm buna müsaittir. İnanıyorum ki, sivil toplum örgütleri olarak bunun karşısında toplanacak çok daha büyük kalabalıklar da olabilir. Ama biz hep sabır telkin ediyoruz. Niye? Çünkü burada bir parlamento var, 'egemenlik kayıtsız şartsız milletindir' diyor. Fakat bir şeyi özellikle değerlendirmenizi istiyorum. Eğer milletin temsilcisi, milletvekilleri, '411 milletvekilinin eli kaosa kalkıyor' nitelemesini görürsem, ben milletin vekili olarak bu ifadeye katlanamam. Çünkü bu ifade yenilir, yutulur bir ifade değildir. Bu ifade, parlamentonun onuruyla oynamaktır. Bu ifade, milletvekillerinin onuruyla oynamaktır. Çünkü, milletin temsilcileri olarak orada olacağız, 411 el bu işe 'kabul' diyecek, siz o ele 'kaos' diyeceksiniz.''

''ATILAN ADIM VAR''

''Bu tansiyonu düşürmenin yolu nedir?'' sorusuna da Erdoğan, ''Şu anda atılan bir adım var. Bu atılan adımla birlikte Sayın Cumhurbaşkanımızın bunu nasıl değerlendireceği, değerlendirdikten sonra eğer onaylarsa Anayasa Mahkemesi'ne CHP'nin gidebilme şansı kendi oylarıyla yok ama destek oylar bulursa var. Anayasa Mahkemesi'ne gidebilir. Anayasa Mahkemesi'nin ondan sonra vereceği karar, şekil noktasındadır, şekil noktasından vermesi gerekir'' yanıtını verdi. Erdoğan, ''Tersini verirse ne olacak?'' sözleri üzerine de ''Bilemem. Çünkü biz bu ülkede 367 olayı yaşadığımız için söyleyecek bir şey yok. Ama Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karara tabii ki bizim de saygılı olma durumumuz var. Orada söyleyecek hiçbir şeyim yok'' dedi.

Erdoğan, ''Bizler, bir din devleti peşinde değiliz, böyle bir gayretimiz yok'' dedi.ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, başörtüsü konusunda yapılan Anayasal düzenleme konusunda ülkede bir sürecin bulunduğunu, bir beklentinin de var olduğunu söyledi. Bu beklentiyle ilgili sürecin, şu veya bu şekilde AK Parti ile MHP arasında sağlanan mutabakatla yürüdüğünü belirten Erdoğan, ''Bu mutabakatla gelişmeleri otururuz, biz yine değerlendiririz. Bu değerlendirmelerimizi yaparız, ondan sonra gerekli adımları atarız'' dedi.

''Bu ülke aslında bu kadar gerilmeyebilirdi'' diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Bu gerilmenin arkasında, sağ olsun, 2002 seçimlerinden önce Sayın Baykal'ın 'Türkiye'de türbanı sorun olmaktan çıkaracağım' diye seçim öncesi halkımıza verdiği söz var. Ve bunun dışında, aynı şekilde çok daha enteresan bir açıklamaları var. Bu açıklamada diyor ki, 'ben bu sürece katkı yapmak için türbanlılardan oy istiyorum'... Sayın Baykal'ın ifadeleri...

Fakat bütün bunlarla bu şekilde vatandaşa yaklaşan Baykal, olay buraya gelince bir anda patlıyor ve bu olayı tamamen bir rejim meselesi haline getirmek suretiyle asıl gerginlik burada başlıyor.Ben şu anda sorunu çözmek için partimle bu yolculukta varım. Siyasetçinin görevi, zaten sorun çözmektir. Bunları çözmek için bu makamda bulunuyoruz. Asla bir gerilimin tarafı olamayız. Şunu da çok açık ve net söylüyorum, bunu daha önce de söyledim, 22 Temmuz akşamı yine söyledim. Ülkemde, bizim bir defa ilkelerimiz arasında başı açık, başı örtülü ayrımı asla olamaz. Benim örgütümün şu anda kadın kolları içinde araştırma inceleme imkanınız olursa, hepsinin el ele nasıl dayanışma içinde olduğu açıktır. Oy profilimiz de ortadadır. Bu noktada da biz çok ince eleyip sık dokuyoruz. Çalışmalarımızda çok iyi konumdayız. Başı açık, kapalı ayrımını ne şahsım olarak ben, ne de teşkilatım yapmıştır. Yapmaz. Biz, başı açık olan kardeşlerimin, evlatlarımın güvencesiyiz, aynı şekilde başı örtülü olanın da güvencesi olmak istiyoruz ama şu anda olamadık. Çünkü şu anda ülkemizden bir çok yüzlerce, binlerce kızlar, eğer imkan bulursa yurt dışına gidiyor, orada okuyabilmek için. Batı'da, ABD'de böyle bir sıkıntı yok. 'Batılıyız, Batılıyız' diyoruz. Türkiye'de niçin bu sıkıntı olsun? Niçin ülkemizde de bu sıkıntıyı ortadan kaldırmak suretiyle kendi aralarında bugün gerginlik, sıkıntı yokken, böyle bir sıkıntıyı varmış gibi gösteriyoruz? Buna üzülüyoruz. Gelin, hep beraber aşalım.''

''OYUNA GELMEK OLARAK DEĞERLENDİRMEYİN''

Erdoğan, ''iktidar, 'rejimi mi değiştirecek acabası' var. İktidar, sivil anayasayı, AB'yi, TCK'nın 301. maddesini unuttu mu? Niye başörtüsü bu öncelikli?'' sorusunu yanıtlarken de özgürlüklere hiyerarşik bir düzenlemeyi asla getirmediklerini, bütün olarak baktıklarını söyledi. Sözü geçen bu konuların ele alındığını belirten Başbakan Erdoğan, ''Anayasa'da kapsamlı anayasa değişikliğinde bunları büyük ölçüde gidermeyi hedefledik'' dedi.

İspanya'da kendisine yöneltilen sorunun ardından başörtüsü konusundaki bu sürecin hızlandığını ifade eden Erdoğan, ''MHP'nin oyununa mı geldi AK Parti?'' şeklinde yorumların yapıldığının ifade edilmesi üzerine de sözlerini şöyle sürdürdü: ''Oyuna gelmek olarak değerlendirmeyin. Onun da başındaki bir sorun. Hiç bir siyasi parti, başörtüsü ile ilgili 'ben halka söz vermedim' diyemez. Yani parlamento içinde bile verenler var, vermeyenler var. Ama parlamento içinde olanlardan hemen hemen hepsinin de başörtüsü konusunda halka verdikleri sözler var. Dolayısıyla bu söz, bütün siyasi partilerin bir yerde ortak sorunu. İşte CHP'nin sözünü de açıkça ortaya koydum. Ve burada ciddi bir kamuoyu araştırması yapıp da özgürlüklerin doğru sıralaması ne olabilir diye bir şey de yapmış değilim. Ama biz her zaman şu sözü verdik: Biz inanç, düşünce, örgütlenme özgürlüğünden, eğitim, öğretim, teşebbüs özgürlüğünden yanayız. Ama, 'bunların sıralaması' dediğiniz zaman, bu olmaz. Bunu biz hiyerarşik yapılanmaya tabi tutamayız. O toplumun talebiyle alakalıdır. Bunların hepsini aslında çözmeye bizler mecburuz, çözüyoruz, çözeceğiz. Bizim özgürlükler noktasındaki hassasiyetimiz, geçmiş dönemlerle mukayese edemeyecek kadar önemli.Kopenhag Siyasi Kriterleri aslında nedir? Hep özgürlükler düzenlemesidir. Türkiye Cumhuriyeti de AB sürecinde bunu başarıyla yürütmüştür.''

Erdoğan, AB ile ilgili bir soru üzerine de AB dönem başkanlıklarının, ortaya koydukları çeşitli ambargo ve engellerle üyelik sürecini aksattıklarını söyledi. Bütün bunlara rağmen Türkiye'nin, çalışmalarını aksatmadan sürdürdüğünü dile getiren Erdoğan, Slovenya'nın dönem başkanlığında da 2 veya 3 fasılı açacaklarını ümit ettiklerini söyledi.

''DİN DEVLETİ PEŞİNDE DEĞİLİZ''

Erdoğan, rejime yönelik endişelerin hatırlatıldığı soruyu yanıtlarken de,şunları kaydetti: ''Rejim konusundaki olayda, bu yeni bir ifade değil. Bu, yıllar yılı söylenmiştir. Biz partimizi kurarken bir şey söyledik: 'Bizim partimiz bir defa din eksenli bir parti olmayacak' dedik. Bunu çok açık ilan ettik. Bizler bir din devleti peşinde değiliz, böyle bir gayretimiz yok. Ben belediye başkanlığı yaptım. Aynı şeyleri söylediler: 'İstanbul şöyle olacak, böyle olacak' dediler. Ama İstanbul o döneme kadar görmediği başarıyı, yatırımı o dönemde gördü. Bütün bunlar hepsi de gerçekten gelişmiş ülkelerin standartlarıyla uyumlu götürüldü. Başbakan oldum, aynı şeyler söylenmeye başlandı. Ve 5 yılımızı doldurduk. Halkımız bizden memnun kaldı ve teveccüh gösterdi, yüzde 47 ile 'buyrun, göreve devam' dedi. Halkın bu kanaatleri ne yazık ki bazı seçkin zümreler tarafından takdir görmüyor. 'Halk bilmez, bunu anlamaz' diyorlar. Veya hakaret edenler, affedersiniz hayvanlarla mukayese edenler oldu. Niye? 'Halk anlamaz, halk bilmez'... Ama öbür taraftan da bakıyoruz, Atatürk'ün ifadesi: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.''

Erdoğan, ''Sadece belli bir kesime yüksek öğrenim imkanı verip, belli kesimi bundan mahrum ederseniz, bu ayrımcılık olur ki bu da Anayasaya aykırıdır. Anayasamız bir ayrımcılık anayasası değil'' dedi.

Başbakan Erdoğan, ''Yükseköğretim Kanunu'nun ek 17. maddesiyle ilgili şu anda belirli bir takviminiz var mı?'' sorusuna, ''(Anayasa değişikliği) Anayasa Mahkemesi'ne giderse, kararını bekleyeceğiz'' yanıtını verdi. Erdoğan, ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin çeşitli konulara ilişkin sorularını yanıtladı.

Başbakan Erdoğan, 5 yıl başörtüsü konusunda ses çıkarmadıklarını, ''hep sabır, sabır sabır'' dediklerini ifade ederek, ''Ama biz hiçbir zaman kalkıp da özgürlükler noktasında senin özgürlüğün iyi, benim özgürlüğüm kötü veya seninki kötü, benimki iyi, böyle bir kıyaslama yapmadık. Fakat, 5 yıl bu bizden istendiği halde dedik ki, 'Toplumsal mutabakat var, ama biz kurumsal mutabakatı sağladığımız anda bu adımı atarız.' Şimdi böyle bir adım atıldı'' diye konuştu. Bu adıma parlamentodaki desteğin yüzde 80'i aştığını, toplumsal desteğin ise yüzde 73 olduğunu belirten Erdoğan, ''Böyle bir destek var bu konuya. Böyle bir desteği bir kenara koyamayız'' dedi.

Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 301. maddesi konusunda da sivil toplum örgütlerinden kanaatlerini istediklerini, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olduğu dönemde sivil toplum örgütlerini konuyla ilgili olarak davet ettiğini anımsatan Erdoğan, şunları söyledi: ''Onlar da getiremedi. Daha sonra biz bir çalışma yaptık. İsmini vermeyeceğim, Türkiye'de bu konuda ihtisas sahibi olduklarını söyleyen sivil toplum örgütlerine de gönderdi. Dediler ki, 'Hükümet hazırlasın bize göndersin, biz ondan sora düşüncemizi belirtelim.' Böyle bir şey de olmaz. Bu işin zamanlaması siyasetçi için çok önemli. Eğer bu zamanlamayı iyi yapamazsanız bunun faturası ağır gelecektir...Özellikle 'azınlık hukuku' konusunda o kadar hassasiyetimiz var ki, bakın şu anda Vakıf Kanunu görüşüyoruz. Biz burada bütün hassasiyetimizi ortaya koyduk. Bu arada, Yunanistan da bir vakıf kanunu hazırladı. Yunanistan'ın hazırladığı vakıf kanunu ile bizim hazırladığımız vakıf kanununu kıyas edin. Bizim onlara göre nasıl çok çok daha ileri bir vakıf kanunu hazırladığımızı göreceksiniz. Benim tezim şu, ben arkadaşlarıma gerek MYK'da, gerek MKYK'da, gerek Bakanlar Kurulu'nda şunu söyledim: 'Bu devletten devlete bir vakıf hukuku değildir, olaya böyle bakmayacağız.' Çünkü siz orada kalkıp bir mütekabiliyet arayabilirsiniz, bir mahsuplaşma düşünebilirsiniz. Ama burada kişilerin, kurumların hukuku var. Siz kalkıp da mütekabiliyet arayamazsınız...Azınlıkların buradaki vakıfları, onların hakkıdır, hukukudur. Biz onlara çok daha fazlasıyla güvence sağlamak zorundayız. Bunu sağlayacağız ki, bize karşı çıktığı zaman diyeceğiz ki, 'Bak, biz nasıl sizin hukukunuzu,hakkınızı koruyorsak, lütfen siz de bizim buradaki vatandaşlarımızın hakkını hukukunu koruyun' diyebilmeliyiz. Korumadı, korumazsa korumasın kardeşim. Biz pisliği pislikle temizlemeyiz, pislik temiz suyla temizlenir. Onlar böyle yapıyorsa yapsın. Bizim metodumuz onlardan farklı olmalı. Kaldı ki biz vakıf medeniyeti üzerine kurulmuş bir ülkeyiz. Şu vakıf kanununda ana muhalefet de muhalefet de bakın bize nasıl bindiriyorlar? Hala çıkaramadık, ama inşallah çıkacaktır.''

''YÜKSEK ÖĞRENİM OLAYINI SOYUTTAN SOMUTA ÇIKARAN BİR ADIM''

Başbakan Erdoğan, ''Yükseköğretim Kanunu'nun Ek 17. maddesiyle bağlantılı olarak değişikliğe gittiğiniz takdirde, anayasa değişikliğinin Anayasa Mahkemesi'nden dönme riski doğmaz mı? Bunun uygulamasını zaman içine bırakmak ya da kanun değişikliğini ertelemek niyetinde misiniz?'' sorusu üzerine, şöyle konuştu: ''Anayasa'nın bu değişikliğini şöyle açıklayayım. Burada, kendini bununla adeta bağlanmış gören bir anlayış var. Bu anlayışı biz çözelim istiyoruz. Anayasa'nın 42. maddesi bunu getiriyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Başkanı'nın bir açıklaması oldu, 'Burada herhangi bir değişiklik olması halinde bizim daha önceki yaklaşımımız değişebilir' diye. Orada, kılık kıyafetle ilgili herhangi bir ifade kullanılmadı. Kullanılmayışının sebebi, bizim hassasiyetimiz oradadır, Anayasa'nın 2. maddesine atıf yapıyorlar ya, bununla bu işin ilgisinin, alakasının olmadığını ortaya koyabilmek için. Kaldı ki, Türkiye demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti. Bu devlette yüksek öğrenim zaden 42. maddede işleniyor. Ne deniyor orada, 'eğitim-öğretim hakkı engellenemez' deniyor. Burada sadece yüksek öğrenim olayını soyuttan somuta çıkaran bir adım var, bu açıklanıyor. Sadece iş, ilköğretimde, ortaöğretim de değil ama yüksek öğrenimde bunun önünün açılması lazım. Burada sadece belli bir kesime yüksek öğrenim imkanı verip, belli kesimi bundan mahrum ederseniz, bu ayrımcılık olur ki bu da Anayasa'ya aykırıdır. Anayasamız bir ayrımcılık anayasası değil. Bunu, onunla getirmiş oluyoruz. Diğeri ise teknik ayrıntıdır. O teknik ayrıntı üzerinde, Anayasa Mahkemesi'nin kararından sonra çalışmanın, şu anda attığımız adım üzerinde çalışmanın, çok daha isabetli ve faydalı olacağını düşünüyoruz.''

KARARDAN SONRA

''Önce Anayasa Mahkemesi'nin kararının mı beklenmesi lazım?'' sorusuna da Erdoğan, ''Tabii onun beklenmesi lazım, onun netleşmesi lazım'' karşılığını verdi.

Erdoğan, ''Anayasa Mahkemesi kararı gelmeden, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün parlamentoya iade etme ihtimali var mı?'' sorusunu yanıtlarken, ''Bu noktada Sayın Cumhurbaşkanımızın takdiri ne olur, ne olmaz bilemem. Kendine göre değerlendirmelerini bu arada yapıyordur, hukuki bir çok istişarelerde bulunuyordur. Ona göre kararını verecektir. Vereceği karar çok çok önemli'' dedi.

Başbakan Erdoğan, ''Yükseköğretim Kanunu'nun Ek 17. maddesiyle ilgili şu anda belirli bir takviminiz var mı?'' sorusunu ise ''(Anayasa değişikliği) Anayasa Mahkemesi'ne giderse, kararını bekleyeceğiz'' diye yanıtladı.

TCK'NIN 301. MADDESİ

Parlamento çalışmalarında partilerin gösterdikleri dayanışmayla ilgili bir soru üzerine de Erdoğan, MHP ile yapabilecekleri bir çok dayanışma olduğunu belirtti. TCK'nın 301. maddesiyle ilgili böyle bir şeyin söz konusu olmadığını ifade eden Erdoğan, ''Biz, 301'i getireceğiz, o konuda biz kararlıyız, ondan sonra da parlamentodan geçireceğiz. Bu hafta, Vakıf Kanunu biter. Ondan sonra önümüzde 301 olayı var, Sosyal Güvenlik Kanunu var. Bunlar bizim şu anda çok çok önemsediğimiz yasalar. Bunları çıkaracağız. AB uyum süreciyle ilgili bu yasalar önem arz ediyor. Bunlar, öncelikli olarak çıkaracağımız kanunlar'' diye konuştu.Başbakan Erdoğan, attığı her adımın herkesin takdirini toplamayabileceğini belirterek, şunları söyledi: ''Laiklik endişesi konusunda, 'Bu işin güvencesi biziz' diyoruz. Sadece AK Parti olduğumuz için değil, iktidarda olduğumuz için söylüyorum. Kimse kimseyi bu ülkede örtünmeye zorlayamaz. Bu herkesin kişisel bir tercihidir, hakkıdır, bu hakkını kullanır. Kullanmayana da 'niçin kullanmıyorsun?' kimse diyemez. Bu bizimle alakalı bir konu değil. Böyle bir şey yapıldığı zaman, biz bütün kurumlarımızla bu işlerin karşısında oluruz. Bu kurumlar da var. Biz bu işin de yakın takipçisiyiz.Geldiğimizden beri bir şeyi özellikle söylüyoruz. Laiklik konusundaki hassasiyetimiz ortada. Bütün bunları söylememize rağmen, birileri kabul etmiyor diye biz ne yapalım. Biz diyoruz ki, '1982 Anayasasında gerekçede tanımını bulan laikliği partimizin programına yerleştirmişiz, bu laikliği şimdi kapsamlı Anayasa değişikliğine de aynen koyduk ve tüm inanç gruplarına eşit mesafedeyiz ve onların güvencesiyiz' diyoruz. İster Hristiyan, ister Budist, Musevi, kim olursa olsun.

Bu inanç gruplarıyla en ilginç, en olumlu süreç bizim sürecimizdir. Bunu yaparken biz kendi değerlerimizden kaynaklanarak bunu yapıyoruz, çünkü değerlerimiz de bunu gerektiriyor. Bunu yapmak durumundayız. Bu olumlu istikamette gelişecektir, kimsenin endişesi olmasın. Hele hele üniversitelerimizde başı örtülü, başı açık, bu ayrımcılığı asla istemiyoruz ve kimse de farklı yaşam tarzını kabullenmiş olan vatandaşlarımıza karşı olumsuz bir yaklaşım içerisine giremez. Ülkemde kimin yaşam tarzına şu ana kadar bir müdahale oldu? 5 yıllık belediye başkanlığımızda İstanbul, Türkiye'nin özetidir. Bu tür yaşam tarzlarının en farklı yaşandığı yerdir. Kimin yaşam tarzına burada bir müdahale yapıldı. Hep bu söylentiler söylene geldi. Ama bunların hiçbirini haklımız yutmadı, tercihini her zaman bizden yana kullandı. O kesimler hem bunları söylüyor hem de yine bildikleri gibi yollarına devam ediyorlar. Gelin de bir barışık toplum haline gelelim, bir dayanışma içinde olalım, ülkenin menfaatleri etrafında oturalım. Kimse, kişi başına milli gelir bu ülkede 2 bin 500 dolardan 7 bin dolara çıkmış, bunu konuşmuyor. Milli gelirimiz, 181 milyar dolardan 500 milyar dolara çıkmış bunu konuşmuyor. Cebimde 100 lira varken bunun 78 lirası borçtu, şimdi 100 lira varken 39 lira borç, konuşmuyor.''

YEREL YÖNETİMLERDE İÇKİ YASAĞI İDDİASI

Başbakan Erdoğan, ''Kimi yerel yönetimlerde içki yasağı uygulandığı şeklinde yerel basında haberler çıkıyor. Size bilgi geliyor mu?'' sorusu üzerine ise şunları kaydetti: ''Bana gelmedi. Bana somut bir şey söyleyin. Diyarbakır'daki olayı söylüyorsanız, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi malum. Oradaki alt kademe belediyeleri de ayni partinin belediyeleri. Bazı mahallere yaklaşık olarak içkili restoranlar kuramazsınız. Bunlar genelde okullardır. 3 yıl önce yayınlanan genelgede, bu tür bazı restoran yerine dernek kurmak suretiyle o bölgelerde, bu derneklerde içkili servis yapma yoluna gidilmiş. Bunlara belli bir süre verilmiş, bunlar aynı zamanda kumar oynatan yerler, yakalama olayları da olmuş. Yapılan denetimler esnasında, 'Dernekler Yönetmeliğinin geçici 4. maddesinde yer alan hüküm gereğince gereli işlemlerin başlatılması...' diyerek Diyarbakır Valiliği böyle bir yazı yazmış.''

Erdoğan, ''Yani, dini gerekçelerle iş yeri ruhsatı iptali söz konusu değil'' sözleri üzerine, ''Hiç alakası yok. İstanbul'da yaptık mı böyle bir şey, var mı? Yani, 10 yıl geride kaldı, hala inandıramadık. Bilmiyorum, herhalde bu iş ölmeden olmayacak. Öldükten sonra kararını verecekler'' diye konuştu.

Erdoğan, Türkiye'de Kürtlerin asli unsur olduğunu belirterek, ''Onların burada asimile olmak, entegre olmak gibi bir sorunu olamaz ki'' dedi. Türkiye'de ana dilini öğrenmek isteyen herkesin, kurslar yoluyla bunu yapabildiğini ifade eden Erdoğan, TRT'nin bir kanalının tamamıyla Kürtçe, Arapça ve Farsça yayın yapan bir hale getirileceğini kaydetti.

ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, ekonomi ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Türk ekonomisinde gerilimden bahsetmenin söz konusu olmadığını söyleyen Erdoğan, Ocak ayı rakamları itibariyle Türkiye'nin iyi bir konumda olduğunu ifade etti. Türkiye'de cari açığın, doğalgaz ve petrolün dışarıdan alınmasıyla tetiklendiğini belirten Erdoğan, 2007 yılı sonu itibariyle bu rakamın 33 milyar dolara ulaştığını, bunun da çok ciddi bir rakam olduğunu kaydetti. Erdoğan, Türkiye'ye giren küresel sermayenin 2006'da 20 milyar doların üzerine çıktığını, 2007'de 20 milyar doların yakalandığını belirterek, bu yıl da bu rakamların altına düşülmeyeceğini anlattı. ''Türkiye cazibe merkezi olma durumunu koruyor'' diyen Başbakan Erdoğan, batılı yorumcuların, Hindistan ve Çin'in ardından cazibe merkezi olan üçüncü ülke olarak Türkiye'yi gösterdiklerini dile getirdi. Küresel ekonomide finans sektöründe görülen risk durumunun Türk finans sektörü için geçerli olmadığını belirten Erdoğan, ABD'nin geçmişte finans sektöründe çok kabarık rakamlar ortaya koyduğunu, şimdi gerçeğin ortaya çıkmaya başladığını söyledi. Erdoğan, ''Gerçek ortaya çıkınca, bunun nedeni de mortgage sistemi oldu, iş patlak verdi. Şimdi bunu toparlamanın gayreti içerisindeler. Sağdan vuruyorlar olmuyor, soldan vuruyorlar olmuyor. Çünkü işin boyutu çok farklı. Bundan dolayı ABD'de bir sıkıntı devam ediyor'' dedi.

Avrupa'daki bankaların göstergelerini henüz açıklamadıklarına işaret eden Başbakan Erdoğan, Türkiye'de yaşanan 2000 ve 2001 krizlerinden, fona devredilen bankalardan önemli dersler çıkarıldığını, finans kuruluşlarının sıkıntısı olmadığını vurguladı. Kısa süre önce Bankalar Birliği temsilcileriyle bir araya geldiğini de anlatan Erdoğan, finans sektöründeki risk oranının yüzde 2,5-3 olduğunu aktardı. Erdoğan, kriz döneminde bu oranın yüzde 30 civarında olduğunu belirterek, bu farkı finans sektörünü rahatlatan en önemli unsur olarak değerlendirdi. Bir gazetecinin, ''Bize bir şey olmaz havası eleştiriliyor?'' sözleri üzerine, Başbakan Erdoğan, bu alandaki disiplini elden bırakmadıklarını, bırakmayacaklarını vurguladı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in başkanlık ettiği Ekonomik Kurul'un ekonomiden sorumlu bakanlarla sürekli görüştüğünü, Bakanlar Kurulu'nda da ekonomik konuların mutlaka değerlendirildiğini belirten Erdoğan, dünyadaki gelişmelerin yakından izlendiğini, bu konularda en ufak bir gevşemenin olamayacağını ifade etti.

''MORTGAGE'IN SİGORTASI TOKİ''

ABD'deki mortgage sisteminde yaşanan krize de değinen Başbakan Erdoğan, şunları söyledi: ''Mortgage'a karşı bir sigortamız var, TOKİ... TOKİ bizim burada en büyük avantajımız oldu. Çünkü mortgage sisteminin bir dezavantajı var. Orada isteyen istediği yerde, istediği yeri satın alıyor. İstediği bankadan bunun finansını temin ediyor. Rehavet orada aslında. Ama bizde öyle değil, bizde alıcıyı istediğimiz yere biz çekiyoruz. Biz, dikkat edilirse daha çok dar gelirli, azamisi orta gelir gruplarına hitap ediyoruz. Onun üzerindeki gelir grupları zaten kar marjıyla geliyor, burayı satın alıyor. Biz burada kar marjı koymadık.Dolayısıyla bizim müşterimiz parasını tıkır tıkır ödüyor. Maliyetler de daha düşük. Bu tür ihtiyacı olan kesim, daireyi mortgage sisteminden almıyor, geliyor TOKİ'den alıyor. Şu anda 300 bine yakın inşaat var, 160 bini sahiplerine verilmiş vaziyette.''

''Ekonomideki risk faktörleri içeride sosyal politikalarda daralmaya neden olabilir mi?'' sorusu üzerine de Başbakan Erdoğan, şu anda böyle bir risk görülmediğini belirtti. Başbakan Erdoğan, yine de böyle bir risk varmış, sıkıntı olabilecekmiş gibi her türlü tedbiri aldıklarını kaydetti. Merkez Bankası'nın 70 milyar doları aşkın döviz rezervi olduğunu, IMF'ye olan borcun iyi bir noktaya geldiğini hatırlatan Erdoğan, bu konularda sıkıntı olmadığını dile getirdi. Başbakan Erdoğan, AB ile ilgili bir soru üzerine de, Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın başmüzakereci olmasıyla başmüzakereciliğin güçlendirildiğini kaydederek, bu konuda AB ülkeleriyle hiçbir sıkıntı yaşanmadığını söyledi. Erdoğan, ''(AB ile ilgili münasebetlerde gerileme var) denilirse, tam aksine bizim AB üyesi ülkelerle yaptığımız görüşmelerde bundan çok memnuniyet duyduklarını onlar da ifade ediyorlar. Şu ana kadar süreci takip eden bir insanın bunun başında olması, Dışişleri Bakanlığı ile güçlendirilmiş, kuvvetlendirilmiş olması, bizim münasebetlerimizi çok daha hızlandıracak, kolaylaştıracaktır'' diye konuştu. Bu yıl Afrika'da 10 büyükelçilik açmayı hedeflediklerini dile getiren Erdoğan, bir çok Latin Amerika ülkesinde de büyükelçilik açmayı planladıklarını anlattı. Tüm bu girişimlerin AB ile ilişkilere dolaylı etkisi olacağını dile getiren Erdoğan, ''AB üyesi ülkelerin buralarla münasebetleri var. Sizin buralardaki gücünüz, AB'deki gücünüzü de dolaylı olarak artırıyor'' dedi.

Erdoğan, AB ülkelerindeki sivil toplum örgütlerini de harekete geçirmeye başladıklarını, bunu Türk vatandaşlarının çoğunlukla yaşadığı yerlerden başlattıklarını ve geliştirmeye çalıştıklarını söyledi. Erdoğan, AB üyesi ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarının bu konuda duyarlılık kazanması gerektiğine işaret etti.

''İSTEYEN İSTEDİĞİ YERDE ANA DİLİNİ ÖĞRENEBİLİR''

Erdoğan, bir gazetecinin, ''Almanya'da Türk okulları, Türk üniversiteleri isteyerek Almanları kızdırdınız'' sözleri üzerine, şunları söyledi: ''Burada kızmaya hakları var mı? Ben gayet kibar bir şekilde ikili ve heyetler arası görüşmelerde kendilerine açık açık söyledim. Biz de Alman Lisesi, Kabataş Lisesi, İstanbul Erkek Lisesi var. Bütün liselerimizde Almanca, seçmeli yabancı dildir. Burada da, eyaletlerinizde Türkçe eğitim veren birer tane okulunuz olsa, bunun yanında Almanca'yı da iyice öğrenme imkanı verseniz...Bana orada bir şey söylemediler.''

Bir gazetecinin, ''Bana orada bir soru yönelttiler: 'Acaba Türkiye'de Kürtler asimile mi entegre mi?' Ne diyorsunuz bu konuda?'' sorusu üzerine Erdoğan, ''Kürtler buranın asli unsuru. Onların burada asimile olmak, entegre olmak gibi bir sorunu olamaz ki'' dedi. Başbakan Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: ''İsteyen, istediği yerde ana dilini öğrenmek için kurslar kurabilir. Öyle benzetmeler, kıyaslar yapalım ki, bunlar zeminini bulsun. Şu anda Güneydoğu Anadolu'da yaptığımız çalışmalarda benim vatandaşımın böyle bir sorunu yok. Bunların hepsi sanal olarak ortaya konuyor. Sanal olarak ülkemizi bir yerinden bölmeye yönelik adımlar olarak ortaya konuyor. Sen ana dilini mi öğrenmek istiyorsun, buyrun kurslar... Bunu Kopenhag Siyasi Kriterleriyle getirdik mi? Getirdik. Bunu şimdi daha da geliştireceğiz. Şimdi TRT'nin bir kanalını o bölgede tamamıyla Kürtçe yayın yapan, hatta Arapça, Farsça yayın yapan bir hale getireceğiz.''Kürtlerin özel olarak böyle bir kanal açmasının neden engellendiği sorusu üzerine ise Erdoğan, Kürtçe yayın yapma noktasında sıkıntı olmadığına, kısıtlamanın terör örgütüne yönelik yayınlar için geçerli olduğuna işaret etti. Başbakan Erdoğan, sıkıntının Kürtçe olarak yapacakları yayından değil, içerikten kaynaklandığını ifade etti.Erdoğan, uydudan izlediği Kürtçe yayın yapan kanallardan birinde seyircinin alt yazıyla ''canlı kalkan olmaya davet edildiğini'' anlatarak, ''Bu yayını kalkıp da olumlu karşılamak mümkün değil. Böyle bir içerik Türkçe de olsa yasak'' dedi.

GAP İLE İLGİLİ YENİ ÇALIŞMA

Güneydoğu Anadolu ve Kürt kökenli vatandaşlarla ile ilgili yeni bir açılımın söz konusu olup olmadığının sorulması üzerine Başbakan Erdoğan, bölgedeki sıkıntının eğitim, sağlık, işsizlik ve ulaşım gibi alanlardaki sorunlardan kaynaklandığını söyledi.

Erdoğan, bölgeye 5 yılda eğitim, sağlık, ulaşım, toplu konut gibi alanlarda önemli yatırımlar yapıldığını ifade ederek, kentsel değişim-dönüşüm projelerinin devam ettiğini kaydetti. GAP ile ilgili yerli ve küresel kaynaklı, 5 yıl hedefli bir çalışma başlattıklarını belirten Erdoğan, bu çerçevede Cizre ve Silvan Barajlarının bitirileceğini, geniş sulama kanallarının yapılacağını, sulamanın yer altına alınacağını, bitirilememiş otoyollar ve duble yolların da tamamlanacağını söyledi. Başbakan Erdoğan, Suriye sınırının da mayından temizleneceğini ve bölgenin organik tarıma açılmasının planlandığını dile getirdi.

Erdoğan, ''Ergenekon olayının'' ardından yapılan yürütülen çalışmalarla ilgili olarak, ''Hala devletin içinde bu süreci yavaşlatmaya çalışan unsurlar var. Biz iktidara gelmeden önce bunlar zaten tespitlerimizdi. Şimdi biz bunları meydana çıkarmanın gayreti içindeyiz'' dedi. Erdoğan, ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin çeşitli konulara ilişkin sorularını yanıtladı.

''Güneydoğu'daki sorun bir yerde yoksulluk, şiddet, terör sorunudur. Bunun dışında bir sorun yoktur diyebiliyor musunuz?'' sorusuna Erdoğan, ''Diyemeyiz, olayın kültürel boyutu da var. Terör bunları öncelikli kullanıyor'' yanıtını verdi.

''Olayın demokrasi boyutuna geldiği zaman benim Güneydoğu'daki vatandaşımı bundan mahrum edebilir misiniz'' diyen Erdoğan, şöyle devam etti: ''Benim Güneydoğu'daki vatandaşım bugün parlamentoda şu andaki nüfusundan seçmen sayısından batıya göre orantılarsak çok daha fazlasıyla temsil ediliyor. İstanbul'da diyelim 100-110 binle bir milletvekili seçilirken Güneydoğu'da öyle illerimiz var ki 7-8 bin kişiyle bir tane milletvekili çıkarıyor. İdari uygulamalarda yanlışlar var. Bu zaten giderildiği için biz Güneydoğu'da, Doğu'da birinci parti konumuna geldik. Bu eğer birinci derecede giderilmemiş olsa, biz orada halkımızla kucaklaşmamış olsak, onlarla böyle bir iletişimi sağlayamamış olsak halkımızın teveccühü bu derece orada bize yönelik olmaz. Şu anda Türkiye'de biliyorsunuz sadece Tunceli'de milletvekili çıkaramadık. Bunun dışında tüm bölgelerde, illerde bizim milletvekillerimiz var. Zaten iyi bir konuma bu iş gelecek ben buna da inanıyorum.''

''Yani bir paket açmak için yerel seçimleri mi bekleyeceğiz?'' sorusu üzerine Erdoğan, ''Hayır. Şu anda en önemlisi işte GAP. Başbakan Yardımcım GAP'ı dolaştı. Bütün illeri tek tek dolaştı oralardaki sivil toplum örgütleriyle, oraların milletvekillerine davetler yaptı. Belediye başkanlarıyla, valilerle oturdular analizleri yaptılar, çalışmaları bitirdiler. Şimdi de GAP'ı oturtacağız. Özellikle, tüm bunlardan sonra herkes için demokrasi, herkes için özgürlük... Bunu sadece belli bir bölgeye değil. Tüm ülkeye, herkes için'' diye konuştu.Başbakan Erdoğan, ''Avrupa kamuoyunda, toplumlar nezdinde Türkiye ile ilgili giderek artan bir olumsuz kanaat var. Bu konuda hükümetiniz içeride ve dışarıda nasıl bir toplumsal diyalog bir diplomasi önlemi almaya çalışıyor. Çünkü iki yapı giderek uzaklaşıyor'' ifadesi üzerine, ''Öncelikle şunu söyleyeyim, toplumsal diplomaside biz sivil toplum örgütlerimizi yeterince eğitmemişiz. Bizi onların eğitmesi, şekillendirmesi lazım'' dedi.

''Ama Avrupa'da bu tam tersine olmuş'' diyen Erdoğan, şöyle devam etti:''Önüne gelen orada bir cemiyet, dernek oluşturmuş. Ama bunlar maalesef kapalı toplum anlayışıyla hareket etmişler. Avrupa'daki sivil toplum örgütlerinde bir gettolaşma var ve bunlar hiç açılmazlar. Çok çok kapalı... Oraların yönetimleriyle de iletişimleri yok, hemen hemen hiç yok. 5 yıl içerisinde mesela Sayın Schröder ile bizim sivil toplum örgütlerini bir araya getirme gayretine girdik, onlarla toplantılar yaptık. Bu bir defa orada bir karşılıklı öz güven meydana getirmeye başladı. Sayın Merkel ile de bunu Türk-Alman Ticaret Odası olayı ile başlattık. Ben mesela bu son kapalı salon toplantısına Sayın Merkel'i de getirmek istedim, gelmedi. 'Gelin orada beraberci bir mesaj verelim. Çok isabetli olur' dedik. Şöyle yapalım dedi, 'ben öğrencileri toparlayayım. Türk ve Alman öğrencileri bir araya getirelim, sempozyum türü bir şey yapalım' dedi. 'Bu da bir adım olur' dedim, kabul ettim. Bana göre o da önemli bir adımdı. Çünkü orada Türk ve Alman öğrenciler hem panelist olarak katıldılar hem de dinleyici. Bunlar da ağırlık olarak orta öğretimden... Güzel bir başlangıç oldu. Böylece başlayan bir süreç oldu.''

Bu sürecin uzun vadeye yayılması gerektiğini ifade eden Erdoğan, her ay bir bakanı oraya göndermek suretiyle, Almanya, Fransa ya da İskandinav ülkelerinde yaşayan Türk vatandaşlarını onlarla bir araya getirebilmek, onlardan bir bakanı alarak orada konuşturarak bir iletişim ağını hızla kurmak zorunda olduklarını söyledi. Sivil toplum örgütlerinin bulundukları ülkelerdeki ilgili bakanlarla bir araya getirilmesi gerektiğini belirten Erdoğan, bir de vatandaşların oralardaki partilere teşvik edilip sokulması gerektiğini vurguladı. Erdoğan, ''Güven yok, giremiyor partilere. Bazı yerlerde girenler olmuş. Olmuşlar ama dağınık oldukları için ve güçlerini kaybediyorlar. Halbuki bir güç oluştursalar, lobi haline gelebilseler diğer azınlık gruplar orada ağırlıklarını koyabiliyorlarsa o zaman inanıyorum ki bizim vatandaşlarımızda ağırlıklarını koyabilecekler'' diye konuştu.Konuşmasında, son Almanya seyahatinde yaptığı görüşmelere de değinen Erdoğan, şunları kaydetti: ''Özellikle, bizim Merkel ile olan bu görüşmelerimizde bir şey karşımızda farklı ifade ediliyor, olmadığımızda farklı ifade ediliyor. Bizi üzen budur. Yani karşımızda bunlar ifade edilse problem değil. Aşarız bunu. Bakın geçenlerde Yunanistan Başbakanı buradaydı. Bazı şeyler konuşuldu, bazı şeyler konuşulmadı. Ben kendilerine, 'bakın 19. madde olayı var. 19. madde ile siz 60 bin soydaşımızı vatandaşlıktan çıkardınız. Ama biz 30 bin şu anda Türk vatandaşı olan Rum var, Türkiye dışında yaşıyor. Ben davet yapıyorum, gelsinler Türkiye'ye yerleşsinler. Siz de o çıkardığınız 60 bin vatandaşımızdan hiç olmazsa 30 binini biz size vatandaşlığı veriyoruz deyin. Alabilir misiniz?' dedim. Aynı şekilde seçilmiş müftü, atanmış müftü meselesini konuştum kendileriyle. Yunan mahkemesine, yargısına yönelik olarak bu adımlar atılabilir, bu problem değil. 'Ama siz kalkar da oradaki Müslümanların müftüsünü atamaya yönelirseniz, bu dedim, Lozan'a uymuyor.' Biz sizin patriğinizi atamıyoruz ki... ''

KIBRIS SORUNU

''AB'de Türkiye'nin şu anda müzakere sürecini tıkayan en önemli anahtar konu Kıbrıs. Burada ne yapılacak?'' sorusuna Erdoğan, ''Bugünkü seçimi görelim bakalım. Belki bugün beklemiyoruz ama bugün olmazsa bile önümüzdeki hafta netleşecek. Kıbrıs politikasını değiştirecek ne denli tesir meydana getirir o da ayrı mesele. Ben yine ümitli olmak istiyorum'' yanıtı verdi. Erdoğan, ''KKTC'den Sayın Talat, Sayın Soyer ve dün de muhalefet partisinin Başkanı Sayın Ertuğruloğlu buradaydı. Kendileriyle bu konuyu görüştük. Hepsinin ortak kanaati tabii ki bu sürecin bir milli dava olarak görüp bunun çözümünden yana'' diye konuştu.''Ama Papadopulos maalesef hep kaçıyor bu işten'' diyen Erdoğan, Papadopulos'un şu anda masaya oturmamaktan yana bir tavrı olduğunu söyledi.

Erdoğan, ''Biz de AB üyesi dostlarımızla bu konuları konuşuyoruz. 'Biz olumlu yaklaşım gösteriyoruz, sizler de bize yardımcı olun' diyoruz. Mesela Bayan Merkel'e Almanya'da söyledim, 'Güney Kıbrıs'ın AB'ye alınması zaten hataydı. Bizi kalkıp da oraya bir siyasi engel koymak suretiyle tıkamayın. Bizim müzakere sürecimize bu işin ne alakası var. Sayın Sarkozy bile 'ben 30 fasılda en ufak bir engel şimdilik düşünmüyorum, koymayacağım' dedi. '5 faslı şimdi konuşmayalım, o dursun' dedi. Bu tabii siyasi etikle de bağdaşmıyor. 'Onun için Almanya toplantısına katılmayacağım' dedim. Bunu Bayan Merkel'e söyledim. Siyasi etik neyi gerektiriyorsa onu yapmak lazım. Benimle baş başa konuştuğun zaman başka konuşuyorsun, ondan sonra çıkıp bir ülkede başka açıklamalar yapıyorsun. Aramızda karar alıyoruz, 'medya üzerinden konuşmayacağız özel temsilciler tayin edeceğiz.' Başlıyor görüşmeler, biz özel temsilcileri atıyoruz bir kenara, bu olmaz. Sayın Talat da zaten açıklamasını yaptı. Biz de yaparız. Yine geniş çapta Avrupa ülkeleri olsun, BM olsun buralarda görüşmelerimizi yoğunlaştırırız. Sürece devam.''

KUZEY IRAK

''Türkiye'nin Irak Kürtleri ile daha normal, daha diyaloğa açık sürecine ihtiyacı olduğu sık sık konuşuluyor. Bu çerçevede iki nokta var. Bir tanesi Talabani'nin Irak Cumhurbaşkanı olarak Türkiye'ye davet edilmesi. Daha önce eski cumhurbaşkanı Sezer'in karşı olduğu o yüzden Talabani'nin davet edilmediği duyduk. İkincisi de özellikle de Barzani ekseninde Kürt yönetimiyle üst düzeyde yeniden ilişkinin açılması bu iki konuda gelişme var mı?'' sorusuna Erdoğan, ''Sayın Talabani'yle ilgili olarak ben bugüne kadar birçok kez farklı yerlerde benim görüşmem oldu. ABD'de, Riyad'da... Sayın Cumhurbaşkanımızın da kendi takdirleri içindedir, bu konuya soğuk bakmadığını biliyorum. Ama tabii ne zaman, nasıl yapar o kendi takdirleridir. Onu ben belirleyemem, böyle bir yetkim yok'' yanıtını verdi.

Erdoğan, ''Barzani meselesine gelince, orayla da görüşmelerin şu veya bu şekilde olması gerekir. Olmaması lehte bir şey değildir. Ama tabii bu bizim düzeyimizde olur, ona katılmam mümkün değil şu anda. Ama bir görüşmenin olmasında fayda var'' diye konuştu.

''GEREKEN NE İSE O YAPILMALI''

Bir başka soru üzerine Erdoğan, ''Şimdi illa bazı şeylerin olması gerekmez. Bazı şeylerin olmasını da sizin atacağınız bazı adımlar getirir. Sizin şu anda merkezi yönetimle ilişkileriniz gayet başarılı bir şekilde devam ediyor. Ama kuzey ile ilgili de uygun zeminde bazı adımlar atıyoruz, onlar da yürüyor. Bunlar var. Yani birbirimize karşı tamamen duyarsız değiliz'' dedi.

''PKK'nın Kuzey Irak'taki varlığı gerçekten son operasyonlarla zayıflatıldı mı?'' sorusu üzerine Erdoğan, ''Şu andaki süreç devam ediyor. Bu sürecin çok boyutları var. Fiziki, psikolojik boyutu var, maliyet boyutu var. Onları tabii değerlendirmek gerekiyor. Ne gerekiyorsa bunların hepsi şüphesiz ki ele alınacaktır. Burada kalkıp da 'keşke şu da yapılsaydı' denmemeli. Gereken ne ise o yapılmalı'' görüşlerini dile getirdi. ''Baharda terörlü günler geri gelebilir endişesi var. Bunun artık sonlandırılması için bir planınız var mı?'' sorusunu yanıtlarken Erdoğan, ''Terörün böyle bir zamanlaması olmaz. Şurada başlar, şurada biter diye bir şey yok. Terör farklı olay, zamanı, zemini belli olmaz. Bu adi suç değil. Adi suçta zinciri yakalarsın, işi başlar bitirirsin. Bunun uluslararası boyutu var. Terörün dağ boyutu, siyasi boyutu var. Bunun yanında Türkiye'nin dışında Orta Doğu bunun yanında Avrupa boyutu var. Tüm bunlarla beraber değerlendirdiğiniz zaman umulmadık bir şekilde ortaya çıkabiliyor. Ama bu öyledir diye biz tedbirleri gevşetemeyiz'' dedi.

Dünyada bunun örnekleri olduğunu belirten Erdoğan, İngiltere'de, İrlanda'da terörle ilgili sorunların aynı şekilde devam ettiğine dikkati çekti. ''Bu işin hiç mazereti olamaz'' diyen Erdoğan, şunları kaydetti: ''Tüm tedbirleri ortaya koyarak devam edeceğiz. Bazıları soruyorlar, 'ne zaman bitecek'. Bitmez, bununla beraber ben geçenlerde bir ifade kullandım. Bunu da istismar konusu yaptılar. Terörle yaşamaya bir defa kendimizi de alıştıracağız. Buna yönelik siyasi yönetimler, idare tedbirlerini alacak. Buna yönelik merkezlere ilişkin adımlarımızı atacağız. Terörü doğuran sebepleri ortadan kaldıracağız ve halkla terörün bütünleşmesinin önünü keseceğiz.''

''ERGENEKON OLAYI''

''Ergenekonlarla da birlikte yaşamaya alışacağımız mı?'' sorusu üzerine Erdoğan, ''O görüyorsunuz. Şu ana kadar gelen iktidarların dışında attığımız adımı atan bir başka iktidar yok. Sonuna kadar gideceğiz'' dedi.

Ergenekon olayının, son olayla başlamadığına dikkati çeken Erdoğan, ''Öncesi var. Ümraniye ile olay başladı ve devam ediyor, bitmiş değil. Daha bunun gerisi var'' diye konuştu. Konuyla ilgili bir başka soruya da Erdoğan, ''Bize yardımcı olursanız memnun oluruz. Kamuoyunun da bize yardımı olur. Akademisyenlerin, sivil toplum örgütlerimizin yardımı olur. Bu tür yasal bazı düzenlemeler yaparsak çok daha iyi neticeler alırız diyebilirler. Biz de yasal anlamda yargıdan destek alıyoruz. Bize söyleyin ne istiyorsunuz diyoruz'' dedi.

Erdoğan, yapılacak yasal düzenlemelerin asla hukuksuzluğa fırsat vermemesi gerektiğini vurgulayarak, bu konuda yapılacak yasal düzenlemeler konusunda parlamento içinde ciddi bir muhalefet olacağını zannetmediğini belirtti. ''Siz düğmeye bastınız bu konuda ve sonuna kadar gideceğinizi söylüyorsunuz'' sözleri üzerine Erdoğan, şunları söyledi:''Hala devletin içinde bu süreci yavaşlatmaya çalışan unsurlar var. Bunlar, biz iktidara gelmeden önce zaten tespitlerimizdi. Şimdi biz bunları meydana çıkarmanın gayreti içindeyiz. Yasama, yürütme, yargı bu konuda duyarlı. Bu kurumları bizim yıpratmamamız lazım. İçeride bu dediğimiz unsurları da cımbızlayarak çıkartmamız lazım. Çıkaracağız ki ülke tertemiz, pırıl pırıl bir hale gelmiş olsun.''

Erdoğan, aynı ailelerin içinde başı örtülü, başı açıkların beraber yaşadığını belirterek, ''Benim kendi ailemin içinde var. Benim partimin içinde beraber yaşıyoruz, beraber mücadele veriyoruz'' dedi.

Başı açık, başı örtülü olanın da güvencesinin, sorumluluğunun kendisine, iktidara, partisine ait olduğunu ifade eden Erdoğan, bu konuda hiçbir endişe olmaması gerektiğini söyledi. Erdoğan, Türkiye'nin ''rejim bunalımı'', ''rejim sıkıntısı'' diye bir şeyinin olmadığını vurgulayarak, ''onu çıkaranların sadece belli bir rantın peşin olduğunu'' kaydetti.

ATV'de canlı yayınlanan programda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, ''Trabzon'daki rahip cinayeti, Hrant Dink cinayeti, Malatya'daki o olay bunların hepsi tek bir merkezli, tek bir çete operasyonu olarak mı gözüküyor? Yoksa ayrı ayrı olaylar, eylemler mi? Ele geçen bir çete mi, yoksa bir çetenin altında farklı farklı organizasyonlar mı var?' sorusu üzerine şunları söyledi: ''Şimdi olayı yürütme, burada bir çok şeyleri yaparak yargıya intikal ettirdi. Bunlar, yavaş yavaş hepsi tabii yargıda meydana çıkacaktır ve yargı bunları da meydana çıkardıkça zaten her şeyi açıklayacaktır. Açıkladıkça, tabii olayı çok daha net olarak göreceğiz. Ama bunların içerisinde belki öyle şeyler vardır ki, bunlar belki bir kaç kişinin bir araya gelerek yaptığı iş olabilir. Bazıları belli merkezlerden yönetilerek yapılmış olabilir. Bunlar ne yazık ki, geçmişten bu yana hep ülkemizde yaşadığımız tasvip edilemeyecek olaylar. Ondan dolayı bundan sonraki süreci çok kontrollü götürmek zorundayız, götürüyoruz ve götüreceğiz.''

ABD SEÇİMLERİ

Erdoğan, ABD başkanlık seçimleriyle ilgili bir soruyu yanıtlarken de ''Türkiye'nin menfaatlerini en iyi koruyabilecek kimse, onun kazanmasını isteriz. Maalesef bakıyorsunuz, her iki tarafta sorulduğu zaman söylediği laf, Ermeni meselesi. Ne yazık ki bu bizi tabii üzüyor'' diye konuştu.

Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilere ilişkin bir soruyu yanıtlarken de Erdoğan, şu değerlendirmeyi yaptı: ''Bu konuyla ilgili olarak Münih konferansı'nda Ermenistan Dışişleri bakanı çıktı, bana göre çok çirkin bir soru sordu. Yani yeri değildi. Orada o soruya tabii biz gereken cevabı verdik. 2005 yılında Ermenistan'a yazdığım bir mektup vardı. O mektuba beklediğim cevabı bir defa alamadım. Ben bu mektupta diyorum ki, 'gelin arşivleri açalım'... Arşivleri açmadıkça da benim ülkemi bir zan altında bırakmaya kimsenin bir hakkı yok. Varsa sizin arşivinizde belgeler, siz de açın, tarafsız insanları belirleyelim. Tarihçiler belirleyelim, arkeologlar belirleyelim, sanat tarihçileri belirleyelim, hukukçular, siyaset bilimciler belirleyelim, oluşturalım. Bunda üçüncü ülkeler de olsun, çalışmayı yapsınlar, önümüze raporu getirsinler, ondan sonra biz siyasiler masaya oturalım ve bir çözüm arayışına girelim. Ama maalesef buna bir cevap alamadık. Herhalde bunların ellerinde belge, bilgi böyle bir şey yok ki, buna cesaret edemiyorlar. Ama bizim şu anda tasdiki yapılmış belge sayısı, 1 milyonu aşmış durumda. Böyle bir zengin tasnif var. Bu arada da bilmiyorum bilginiz var mı, şu anda Türkiye'de 40 bin civarında kaçak Ermeni var ve biz bunları ülkemizde tutuyoruz. Niye kaçtılar acaba oradan da buraya geldiler? Demek ki yaşam koşulları, şartlar filan sıkıntılı. Ülkemdeki benim Ermeni vatandaşlarımla da bir yönetim olarak herhangi bir sorunumuz yok.''

''KARABAĞ'DA İŞGALCİ...''

Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesi konusundaki soruyu da yanıtlarken Başbakan Erdoğan, ''Sınır meselesi bence birinci derecede değil, ikinci derecede. Onlar sınır tanıma olayını yumuşattılar. Asıl şu lobi olayını bir defa ortadan kaldırmaları lazım'' dedi. Ermenistan'ın, Diaspora ile ilişkisini kesmesi gerektiğini belirten Başbakan Erdoğan, ''(Biz diasporanın yaptığı bu çalışmaları tanımıyoruz) demesi lazım'' diye konuştu. Diasporanın, nemalanmaya çalıştığını dile getiren Başbakan Erdoğan, ''Ermenistan'ın da bu oyuna geldiğini'' söyledi.

''Halbuki onlar diyebilmeli, (Diaspora sen aradan çık. Biz Türkiye ile kendi münasebetlerimizi kendimiz düzenler, kendimiz tanzim ederiz)'' diyen Erdoğan, Türkiye'de de zaman zaman temsilcilerinin özellikle doğu bölgelerinde Türkiye'yi ''işgalci'' olarak nitelemelerinin ''çok çirkin'' olduğunu kaydetti.Bu söylendiğinde Türkiye'nin de söyleyecek çok şeyinin bulunduğunu anlatan Başbakan Erdoğan, ''Ermenistan'ın da Karabağ'da işgalci olduğunu'' söyledi. Erdoğan, Minsk Grubu'nun da bunu tescil ettiğini, ancak onların da bu durumu ortada bıraktığını ve karara bağlamadığını ifade etti.

ALMANYA'DAKİ YANGIN

Başbakan Erdoğan, Almanya'daki yangınlara ilişkin bir soruyu yanıtlarken de Alman makamlarıyla yangın olayından sonra devamlı irtibat halinde olduklarını söyledi. Son gelişmeleri de yakından takip ettiğini belirten Erdoğan, bu hafta Almanya Başbakanı'nı arayarak olaya ilişkin görüşeceğini ifade etti. Erdoğan, ''Olayı nasıl değerlendiriyorlar, ne yapıyorlar, bu olayların neticesinde ortadaki durum nedir? Oradaki vatandaşların kaygısı bizim kaygımızdır. Biz bunu farklı yerlere taşımak durumunda kalırız. O adımları atmanız lazım. Bunu onlardan tabii bekleme hakkımız doğuyor'' dedi. Almanya'ya gönderilen teknik ekipten iki kişinin döndüğünü, diğer iki görevlinin orada çalışmalarına devam ettiğini anlatan Erdoğan, çalışmalar tamamlandıktan sonra raporu sunacaklarını bildirdi.

KADROLAŞMA

Erdoğan, AK Parti'nin ''devlet içinde kendi cemaatinden atamalar yaparak kadrolaşma yaptığına'' ilişkin iddiaların hatırlatılması üzerine de, ''Bir defa belki biraz abartılı olacak ama bizim cemaatimiz 70 milyonluk bir cemaat. 70 milyona hitap ediyoruz'' dedi. Bütün bakanlıklara Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) ile personel aldıklarına işaret eden Erdoğan, ''Kadrolaşma sadece 'çamur at izi kalsın' mantığından hareketle devam eden bir süreç. Bizim atadıklarımızın hiçbirisi, yeniden bir yerden alınıp oraya getirilmiş değil. Hepsi devletin memuru olan kişiler. Bunları üst düzey yönetici yapacaksan, en az 10-15 yıl devlette görevi olması gereken insanlar'' dedi.

Üst düzey memur atamalarında ''yerindelik şartını arayanlar olduğunu'' ifade eden Erdoğan, ''Maalesef üzülerek söyleyeceğim tabii ki, sayın Cumhurbaşkanı'nın yetkisi olmadığı halde yerindelik şartı çünkü cumhurbaşkanına ait değildir, yerindelik şartı yürütmenindir. Hukukilik şartı Cumhurbaşkanı'nındır. Ama bize 'uygun görülmemiştir' cevabıyla iade edilen birçok üst düzey yöneticilik olmuştur. Bunların sayısı maalesef yüzlerce. Biz de vekaletle yürütmek zorunda kalmışızdır. İsterdik ki, bu böyle olmasın. Şu anda hala bu süreci karşımızda farklı yöntemlerle uygulama durumunda olanlar var. Aslında biz yürütmeysek, başarılı gidersek ekibimizle beraber, halkımız bize 'yürü' der, eğer başarılı olamazsak, herhalde halkımız bize 'yürü' demez. 'Sen başarılı olamadan, bizi bitirdin mahvettin' der, bizi geri alır'' diye konuştu.

''DİYORLAR Kİ, SADAKA DAĞITIYORLAR''

Kendisinin de özel sektörden geldiğini belirten Başbakan Erdoğan, milletin de işveren olarak kendisine, ''Al, genel müdür olarak bu görevi götür. Ama kusura bakma götüremezsen kıdem tazminatını sandıkta öderim, alırım aşağı'' dediğini söyledi. Milletin bu hakka sahip olduğunu ifade eden Erdoğan, asla başarılı olamayacak bir bürokratı getirmeyeceklerini söyledi. Valilerden, emniyet müdürlerine varıncaya kadar bunun böyle olduğunu ifade eden Erdoğan, bu konuda örnekler de verdi. Valinin protokol valisi olmaması, o heyecanı taşıması gerektiğini kaydeden Erdoğan, ''Halk ile yatacak, halk ile kalkacak. İcabında kömür kamyonunun önüne oturacak, gidecek fakir fukaraya kömür de dağıtacak. Diyorlar ki, 'sadaka dağıtıyorlar'... Varsın öyle desinler. Ben Başbakan olarak yaparım bu işi. Çünkü bu fakir fukarayı ben üretmedim ki'' dedi.

FENERBAHÇE

Başbakan Erdoğan, Fenerbahçe'nin, bu yıl Süperlig'de şampiyon olup olmayacağı sorusu üzerine ''Bir Başbakan'a yakışan, tabii tarafsız olmak ve 'iyi olan kazansın' demek. Şampiyon olanı kucaklamak'' dedi.

Başörtüsü konusundaki gelişmelerden endişe duyanları rahatlatmak adına ne tür mesajının olacağını sorulması üzerine de Erdoğan, şöyle konuştu: ''Kesinlikle vatandaşlarımızın arasında herhangi bir ayrım söz konusu olamaz. Tam aksine, laiklik konusunda bazı istismarlar yapılıyor. Ben burada biraz ileri gideceğim ama laiklik üzerinden geçinenler var bu ülkede. Lütfen laiklik üzerinden geçinmesinler. Çünkü yıllarca bunu yaptılar, bu tutmadı. Laiklik, tüm inançlara saygıdır, tüm inançlara eşit mesafede olmaktır ve bu inanç mensuplarını da güvence altına almaktır. Başı örtülü de benim kardeşimdir, başı açık olan da kardeşimdir. Bunlar arasında asla hiçbir ayrım yapamam. Kimse de bana 'siz şurada böyle bir ayrım yaptınız' diyemez. Burada özellikle bir şeye vurgu yapmakta fayda görüyorum. Başörtüsü konusunda herkes konuşuyor. Türkiye, demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti ve bu devletin bir kurumu var, Diyanet İşleri Başkanlığı. Dikkat ediyorum da kimse, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Din İşleri Yüksek Kurulu var, bu kurulun bu konuyla ilgili yapmış olduğu açıklamaya kulak asmıyor. Bakıyorsunuz, ana muhalefet partisinin lideri bile çıkıyor, maşallah İmam Ebu Yusuf'tan çeşitli İslam bilginlerinden kendi grup konuşmasında çok net, açık güzel şeyler söylüyor ki, ben bile dedim, 'bayağı gelişmeler var'... Öyle bir konuşmayı Tayyip Erdoğan yapmış olsa herhalde ertesi gün yer yerinden oynar. Ben derim ki, Sayın Baykal başta olmak üzere Türkiye'de herkes bu ülkenin bir Diyanet İŞleri Başkanlığı ve bu başkanlığın Din İşleri Yüksek Kurulu var. Bu kurulun, bu konuda yapmış olduğu açıklamalar var. Herhalde dinle ilgili konu olduğu zaman konuşacak yer bellidir. Önüne gelen kişi çıkıp konuşamaz. Ama bu konuyla ilgili olarak Türkiye'de 1. derecede sorumluluk taşıyan Diyanet İşleri ve bu kuruldur. İlahiyat Fakülteleri vardır, onlardan konuşanlar da olabilir, ama nihai bir şey söyleyecek varsa, bu Din İşleri Yüksek Kurulu olmalıdır.''

''GAYET İYİ BİLİYORUZ''

Din İşleri Yüksek Kurulu'nun bu konuyla ilgili 1980 yılında yaptığı bir açıklamayı da okuyan Başbakan Erdoğan, bu açıklamanın bırakılarak medyada önüne gelenin çıkarılarak din adına konuşturulduğunu söyledi. ''O zaman Diyanet İşleri Başkanlığımız niye var?'' diye soran Başbakan Erdoğan, ''bırakalım Diyanet İşleri Başkanlığı konuşsun'' dedi. Erdoğan, şöyle devam etti: ''Şimdi öyle şeyler söyleniyor ki, tabii ben Sayın Baykal kadar bilmediğim için bu işleri, bir şey söyleyemem. Sayın Baykal sağ olsun, çok iyi güzel konuşuyor ama orada anayasal kurum var. Diyanet İşleri Başkanlığı var, onun içinde de Din İşleri Yüksek Kurulu var, ihtisas alanları sadece budur. Bırakalım, onların açıkladığı neyse ona uyalım ve bu istikamette yürüyelim.''

PROVOKASYON ENDİŞESİ

Provokatif eylem endişesi taşıyıp taşımadığı sorusuna da Erdoğan, şu yanıtı verdi: ''Bu arada çeşitli provokatif eylemler olabilir. Bu eylemlere karşı lütfen uyanık olalım. Bazı medya gurupları sağ olsun, bu tür hazırlıkları yapıyorlar. Biz bunları da gayet iyi biliyoruz. Bunların istihbaratını da alıyoruz. Şu anda bizim hiçbir mahallemizde, hiçbir sokağımızda başı örtülü, başı açık böyle bir problem, böyle sıkıntı yoktur. Ama böyle bir hava oluşturuluyor, böyle gayretin içine giriliyor. Aynı ailelerin içinde başı örtülü, başı açık yaşamıyor muyuz, beraber değil miyiz? Benim kendi ailemin içinde var. Benim partimin içinde beraber yaşıyoruz, beraber mücadele veriyoruz. Onun için açık söylüyorum, başı açık olan da başı örtülü olan da hepsi benim kardeşimdir. Başbakan olarak benim vatandaşımdır. Hepsinin güvencesi, sorumluluğu bana ve iktidarıma, partime aittir. Bu konuda hiçbir endişeleri olmasın. Bu ülkenin rejim bunalımı, rejim sıkıntısı diye bir şeyi yoktur. Onu çıkaranlar sadece belli bir rantın peşindedir. Ama bu rantı ne iktidarımız ne millet asla kendilerine verecektir.''

(AA)