Global krizin Türkiye'ye etkileri ne olacak?

İktisatçı Mustafa Sönmez, global krizin Türkiye'ye etkisinin kaçınılmaz olduğunu söyledi.

Sönmez, "Bu kadar dünya ekonomisi ile bütünleşmiş bir ekonominin, dünyadaki resesyondan etkilenmemesi mümkün değil ve olmayacaktır. Olabilecekler, olmaya başlamıştır zaten. Borsadaki yabancı yatırımcılar, satıp çıkma eğilimlerini iyice belirtmişlerdir. Bu, TL'den dövize geçişleri hızlandırabilir ve kur ani çıkışlar gösterebilir. Merkez Bankası döviz rezervleri ani dalgalanmaları düzenleyemezse olabilecekleri düşünmek bile istemezsiniz" dedi.

Mustafa Sönmez, global dalgalanmanın Türkiye'ye etkisine ilişkin yaptığı değerlendirmede, dünyanın global bir köy haline geldiğini zaman vurguyla söyleyenlerin, krizin bulaşıcılığı söz konusu olduğunda, "Bize ulaşmaz, bizi etkilemez" türü yavan ve desteksiz reaksiyonlar verdiklerini söyledi.

Bunların başında Başbakanı Tayyip Erdoğan ve bakanların geldiğine dikkat çeken Sönmez, "Bir tür global karanlıkta korkmadığını belirtmek için ıslık çalma çocukluğuna benzeyen bu tavır, derece derece birçok ülkede var. ABD'deki hapşırmanın kendilerini nezle etmeyeceğini sanan AB, anında resesyonun etkisi altına girdi. İddia, yükselen Çin, Hindistan gibi pazarların, bu dönemin ayakta kalan ve direnen ülkeleri olacağı" diye konuştu.

Türkiye'nin son 7 yılda, dünya ekonomisi ile dış ticaret hacmini 265 milyar doların üstüne çıkardığını, yüzde 63 özel kesime ait olan dış borç stokunun 250 milyar dolara yaklaştığına dikkat çeken Sönmez, doğrudan yabancı sermaye ve sıcak para girişleri yıllık 45 milyar doları bulduğunu ve ekonomi bu dış kaynak girerse büyüdüğünü, girmezse küçüldüğünü kaydetti. Borsada yabancılar yüzde 70'e yakın pay sahibi olduğunu anımsatan Sönmez, Türk sermayedarlarının dış yatırımları 12 milyar dolara ulaştığını, Türkiye'nin, dış ticaretinin yarısından fazlasını AB'ye odaklamış durumda olduğuna da işaret etti.

Sönmez, şunları kaydetti:

"Bu kadar dünya ekonomisi ile bütünleşmiş bir ekonominin, dünyadaki resesyondan etkilenmemesi mümkün değil ve olmayacaktır. Karanlıkta ıslık çalmakla da korkulardan kurtulmak mümkün değildir. Olabilecekler, olmaya başlamıştır zaten. Borsadaki yabancı yatırımcılar, satıp çıkma eğilimlerini iyice belirtmişlerdir. Bu, TL'den dövize geçişleri hızlandırabilir ve kur ani çıkışlar gösterebilir. Merkez Bankası döviz rezervleri ani dalgalanmaları düzenleyemezse olabilecekleri düşünmek bile istemezsiniz. Dünyadaki resesyonla yaşanacak küçülme, haliyle ihracata talebi azaltır, sıcak para çıkışı ve gelmesi beklenen doğrudan yabancı sermayenin gelmemesi halinde Türkiye'de 2008 için umulan yüzde 5 büyüme hayal olur. Bu hem aile gelirlerinin azalmasına yol açar hem işsizliğe tüy diker."

"GERÇEK KAYIP ÇALIŞAN VE ÇALIŞMAYANDA OLUR"

Sönmez, böylesi dönemlerde gerçek kaybı çalışan, çalışamayan kesimler verdiğini kaydederek, AKP iktidarının olası ciddi bir çalkantıda B planı olmadığının da anlaşıldığını söyledi.

"BİZE NASIL BİR ŞEY OLMAYACAĞI PEK ANLATILMIYOR"

Dünya ekonomisinin üçte birini oluşturan Amerika resesyona girmişken, onunla iç içe olan AB'denin de resesyonun ayak sesleri hızla duyulduğunu belirten Sönmez, "Global karanlıkta ıslık çalarak, başlarını türban teranesine gömenlere beklenen çıkışı, biraz geç de olsa, TÜSİAD yaptı.

TÜSİAD Başkanı, Hükümete, kazın ayağının hiç de öyle olmadığını nihayet hatırlattı. AKP iktidarı işine gelince dünya ekonomisi ile ne kadar bütünleşildiğini böbürlenerek ifade edenlerden, ama konu kriz, dalgalanma, resesyon olunca bu kadar bütünleşik ekonominin bunun nasıl dışında kalacağı, 'bize nasıl bir şey olmayacağı' pek anlatılamıyor. Oysa bize çok şey olur bu çalkantıda" değerlendirmesi yaptı.

(ANKA)