Moğol steplerinde yaşam savaşı verenler

Geçen yılın Berlin şenliğinde, gözler daha gösterişli filmlere çevrilmişken, bu alçakgönüllü film büyük bir sürpriz yaptı ve Altın Ayı'yı kucakladı. Ve böylece de festivallerin gerçek işlevi konusunda eşsiz bir örnek oluşturdu: Bilinen sinemalardan gelmeyen, sade ve gösterişsiz bir filmi önce keşfetmek, sonra bir ödülle dünyanın dikkatine sunmak ve izlenmesini sağlamak... Çin sinemasının artık işbaşına gelen 'altıncı kuşak' yönetmenlerinden olan Wang Quanan, üçüncü filminde gerçekten büyük bir başarı gösteriyor. Devasa Çin ülkesinin sınırları içindeki farklı bir coğrafya, kültür ve inanç taşıyan bir yöreye, Moğolistan'a ve onun da kuzeybatı yöresine yöneliyor. Ve kamerasını orda yaşayan insanların gerçek sorunlarına çeviriyor. Böylece bir avuç insan tanıyoruz. Hayvancılık ve ilkel bir tarımla geçinen bu köylülerden Tuya ve kocası Bater'i. Bater, geçirdiği bir kaza sonucu kötürüm kalıyor. Tuya, kocası ve iki çocuğuna bakmak için deli gibi çalışırken hastalanıyor. Hastalığı süresince, kocasının kendisine sürekli yaptığı öneriyi düşünmeye başlıyor: Boşanıp yeniden evlenmek ve böylece, tüm aileye bakabilecek bir erkek gücüne sığınmak... Ama taliplerin hiçbiri bu büyük aileyi istemiyor. Ta ki Tuya'nın eski bir okul arkadaşı teklifi kabul edinceye dek... Bir belgesel sadeliğiyle çekilmiş bu film, sinemayı belki en temel işlevi olan bir şeye (yeniden) kavuşturuyor: Dünyamızın bilinmeyen bir gerçekliğini ele alıp tanıtmak... Sanayileşen Çin'de yok olmanın eşiğindeki bir yaşam biçiminin, bir kırsal kültürün son kalıntılarını saptamak, zaten yönetmenin temel amacıymış. Quan'an, bunun için dokunaklı, yalın, ama oldukça inandırıcı bir öyküyü seçmiş. Bir tek, bu yörede 'kadının değeri' ve Tuya'nın 'elimi sallasam 50'si' durumu pek anlaşılmıyor!... Tuya'yı oynayan (hem de çok iyi oynayan) Yu Nan'ın dışındaki tüm oyuncularsa, gerçek köylülerden oluşuyor. Hiç müziğe başvurmayan bu güzel film, gücünü sadeliği içinde gizli yoğun insan gerçeklerinden, eşsiz görüntülerinden ve etnik belge değerinden alıyor. Bu tarz bir sinemayı sevenler için gerçek bir şölen...

Tuya'nın evliliği * * *
(Tuya De Hun Shi/ Tuya's Marriage)/ Yönetmen: Wang Quanan/ Senaryo: Lu Wei/ Görüntü: Lutz Reitemeier/ Oyuncular: Yu Nan, Bater, Sen'ge, Zhaya/ Çin filmi.