2008'e girerken...

2008 yılı konut sektöründe teslimlerin yoğun yaşanacağı bir yıl olacak. Eğer ekonomik ve siyasi istikrarı bozan olağanüstü bir durum yaşanmazsa, faiz oranlarının da yavaş yavaş düşmesiyle mortgage yasası biraz daha işlerlik kazanacak gibi duruyor. Tabii, mortgage yasasının etkilerinin görülmeye başlaması için eksikliklerin tamamlanması, ikincil piyasaların oluşması, finansal derinliğin yaratılması da şart. Ertelenen konut talebinin 2008'de satışa dönüşmesi ve kredi kullanımının artması konut sektöründeki dengeler açısından çok önemli. Ancak faiz oranları yüzde 1 seviyelerinin altına inmeden ciddi bir hareket de beklememek gerekiyor. Faiz oranlarının 2008 yılında biraz daha düşeceği varsayımıyla konut fiyatlarının yükselmesinin söz konusu olabileceği konuşuluyor. Ancak bunun için teslimlerle birlikte daha da artacak konut stokunun biraz erimesi gerekiyor. Akabinde adım adım ve bölgesel fiyat artışları gözlenebilecektir. Fiyatlarda düşüş olabileceği yönündeki söylemler ise pek mantıklı değil... Maliyet rakamlarındaki artış sebebiyle kayda değer bir gerileme zor gözüküyor. En azından yerine koyma maliyetini hesaplayan geliştirici açısından bunun mümkün olmadığını vurgulayabiliriz. Konut piyasasında İstanbul ile beraber bazı iller de atağa geçecek. Eskişehir, Bursa, İzmir, Ankara, Kocaeli gibi iller yatırım alanları olarak kimliklerini oturturken, bazı bölgeler de harekete geçmek üzere hazırlıklarını tamamlamış durumda. Ancak 2008'de inşaatına başlanacak projelerin içerdiği konut sayısına baktığımızda ihtiyatlı olma hali göze çarpmakta. Yabancı yatırımcılar İstanbul ve diğer birçok ilde 2008 yılı stratejileri üzerinde çalışmaktalar. Aslında hâlâ piyasamıza adapte olma süreçlerine devam ediyorlar. Yabancı yatırımcılar yatırım alanlarının niteliklerini ve getirilerini inceledikleri kadar, ülke riskimizi de göz önüne alarak yatırım kararlarını değerlendirmeye tabi tutuyorlar. Alışveriş merkezi ve lojistik sektörü İstanbul ve İstanbul dışı pazarlarda gelişimine önümüzdeki yıl da son sürat devam edecek gibi gözüküyor. 2008 yılında heyecanla beklenen bir konu da "Kentsel Dönüşüm Yasası"nın çıkması. Yasa çıksa bile projeler bazında devreye girmesi ve sosyal boyutun halledilmesi epey zaman alacak. 2B ile ilgili beklenen düzenlemeler ise bu yılın gündeminde önemli yer tutacak. Tabii ki, gayrimenkul sektörünün finansal piyasalarla birlikte hareket ettiğini unutmamak gerekiyor. Zihinlerde beliren birçok soruya cevap sektörü belirleyici enstrümanlardan değil yine ekonomik göstergelerden gelecek. 3'lü senkronizasyon her zaman olduğu gibi çok önemli olacak: Sektör Dinamikleri, Ekonomi ve Politik İstikrarSektörün sağlıklı büyümesi hedefi gerek devletin, gerek kamu/özel kurumların tek hedefi olmalı 2008'de. Oturmuş, istikrarlı piyasaların ve spekülatif olmayan hareketlerin oluşması için kritik bir geçiş dönemi önümüzdeki 365 gün.