AKP'den "yeni anayasa taslağına" alternatifler

AKP'nin uzun süredir üzerinde çalıştığı yeni anayasa taslağını kamuoyuna alternatiflerle sunacak.

AKP ve hükümet kamuoyunun desteğini almak amacıyla tartışmalara neden olan taslağını Barolar Birliği ve TOBB'un hazırladığı taslakla birlikte sunmayı düşünüyor. Çalışmaları tamamlanan taslağın Aralık ayında siyasi partiler sivil toplum örgütleri ve üniversiteler ile kamuoyuna açıklaması bekleniyor.

Edinilen bilgilere göre; AKP, tartışmalara neden olan, "Sivil Anayasa" taslağını tek başına kamuoyuna sunmayacak. Türkiye Barolar Birliği ve TOBB'unda içinde bulunduğu bazı kurum kuruluşların hazırladığı, "Anayasa önerilerini" kendi hazırladığı taslakla sunacak.

Bu şekilde AKP, gelinen tartışmaları yumuşatmayı ve her kesimin katılımıyla hazırlanan bir değişiklik olmasını istediğini kamuoyuna anlatacak.

BAROLAR BİRLİĞİ'NİN ANAYASA ÖNERİSİ

AKP'nin Aralık ayında kamuoyuna açıklaması beklenen, "Yeni Anayasa" taslağına alternatif olarak daha önce Türkiye Barolar Birliği'nin (TBB), 8 kişilik bilim kurulu tarafından hazırladığı ve 190 maddeden oluşan ve gerekçelerin yer aldığı 400 sayfalık kitabını da alternatif olarak sunmayı düşünüyor.
Türkiye Barolar Birliği'nce, Bilim adamları ve uygulayıcılar tarafından hazırlanan anayasa önerisinin, uzlaşmayı, barışı, huzuru, güveni sağlayacak ve toplumsal beklentilere yanıt verecek bir nitelik taşıyor.

TBB'nin pembe renkte "Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Önerisi" başlıklı ve geliştirilmiş gerekçeli yeni metinlerin de yer aldığı kitabında; yargı alanına ayrıntılı düzenlemeler getiriliyor. Öneri paketinde;

Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu'nu bir birinden ayırarak "hakim" ve "savcılar" olarak iki kurula bölünüyor. Anayasa Mahkemesi'nin 17 üyeden oluşması öngörülürken, üyelerin ise mahkeme içinden seçilecek kişilerden oluşması benimseniyor. Yargının siyasallaşmasını önleyen bir yapı oluşturuluyor.
Hazırlanan öneri taslağında; Cumhurbaşkanın TBMM'nin 3'te 2'sini tarafından seçilmesi de öngörülüyor.

TBB'NİN ANAYASA ÖNERİLERİNDE NELER VAR

AKP'nin, kendi hazırladığı "Yeni Anayasa" ile birlikte kamuoyuna sunacağı, TBB'nin hazırladığı Anayasa Önerileri kitabında yer alan değişikliklerden bazıları şöyle:

Ulusal devlet niteliği etnik çağrışım yapmayan "Türk ulusu, Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarından oluşur" biçiminde benimseniyor. "Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur" kuralı aynı zamanda laiklik ilkesinin de ilk ve temel kurallarından birisi olarak Anayasa'nın değişmez hükümleri arasında yer alıyor.Kadınlar ve erkeklerin eşit temsil ilkesi öngörülürken, bu ilke ile ilgili maddelerde somutlaştırılıyor.

Düşünce ve anlatım özgürlüğü ayrı maddeler olarak düzenleniyor. Din ve ibadet özgürlüğünün sınırları olarak Anayasanın 14. maddesini esas alan yürürlükteki metin yerine, 1961 Anayasasındaki formül tercih ediliyor. Din eğitim ve öğretiminin devletin gözetim ve denetimi altında yapılacağı belirtildikten sonra din eğitim ve öğretimi kişilerin kendi isteği ve küçüklerin ise kanuni temsilcilerinin yazılı isteğine bağlı kılınarak 1961 Anayasası hükmü benimseniyor. Laiklik ilkesi tanımının önemli unsurlarını içeren beşinci madde aynen korunuyor. Milletvekillerinin önseçimle belirlenmesi zorunluluk olarak getiriliyor. Ülke seçim barajında üst dilim yüzde 5 olarak belirlenirken, partilere yapılacak devlet yardımına ilişkin barajlar da yüzde 3'e indiriliyor. Türkçenin resmi dil olduğu benimsenirken, resmi dil anlamını, etnik gerçekliği aşan ve Türkçenin herkese anadil olarak empoze edileceği izlenimi uyandıran 9. fıkradaki düzenleme yerine 'resmi ve özel kurumlarda eğitim ve öğrenim dili Türkçedir' temel kuralına yer veriliyor. Seçim dönemi 4yıl, ülke seçim çevresi ve ülke milletvekilliğine olanak sağlanması öngörülüyor. Ant metnine 'başka hiçbir devletin Anayasasına sadakat borcu olmadığı' ibaresi ekleniyor. Yasama dokunulmazlığı çağdaş hukuk düzenlerinde görüldüğü biçimde yeniden düzenlenirken, Meclis'e af yetkisi, süre ve ceza miktarına sınırlama getirilmesi öngörülüyor.

(ANKA)