Yeşilçam masumiyetini arayan film

Janjan bizlere bir Ege kasabasında yaşanan bir dramı anlatıyor. Yaşlı Murtaza, başlık parasını bastırıp 17 yaşındaki Güzel'le evleniyor ve ailesine de bir ev bağışlıyor. Ama genç kızın ona duyduğu, sadece her hareketine yansıyan bir nefrettir. Murtaza'nın evinde, Almanya'da iş tutmuş ağabeyinin beye gönderdiği parayla baktığı, 'kasabanın delisi', Janjan lakaplı Sadık da yaşamaktadır. Janjan gencecik kıza ilgi duyar: Aslında kasabanın tüm aç gençlerinin paylaştığı bir ilgi ve de istek... Güzel adlı genç kadın da ona ilgisiz değildir. Sonunda olan olur ve ortaya bir bebek çıkar. Ve dram gitgide koyulaşarak sürer. Aydın Sayman'ın filmi, eski Yeşilçam'la açık bir göbek bağı taşıyor. Özellikle o sinemanın Üç Arkadaş, Ah Güzel İstanbul, Kambur, Gülüşan, İpekçe vb. naif aşk hikâyeleriyle... Son derece masum ruhların, tüm o masumiyet içinde yaşadıkları, masallardan esinlenen 'tertemiz' aşk öyküleri... Filmin işçiliği çok özenli, görselliği üst düzeyde. Gerçi gösterilen Kütahya'ya bağlı Eskigediz kasabası, son derece güzel ve bakımlı evleri, taş döşeli meydanları, düzenli kaldırımları ve minyatür camisiyle nerdeyse bir dekor gibi durmuyor değil! Ama yine de çevre iyi tasvir edilmiş. Filmin tümüne belli bir şiirsellik sinmiş. Akıl hastası Janjan'la çocukluğunu bile bitiremeden kadın olmuş Güzel'in aşkları, hüzün dolu ve iç burkan bir atmosferde yol alıyor. Ama öte yandan, filmin sosyolojik açıdan modası geçmiş bir tavrı da yok değil. Örneğin hepsi birbirinin aynı davranan, hepsi aynı ölçüde sekse aç, kötücül ve acımasız kasaba gençleri, sanki bir Yunan tragedyasının aynı şeyleri bağıran korosu gibi! Aralarında hiçbir ayrım yok. Olgun yaştaki erkeklerde nefret ve kıskançlık hâkim olsa da, yine de farklı kişilikler var. Kadınlarsa, hikâyenin hep boynu bükük, edilgin, sadece tanık kişileri. Kasaba ahlakı konusunda Atıf Yılmaz'ın daha 1950'lerde yaptığı, 80'lerde ise doruğuna çıkan tüm o aşk, tutku ve geleneklerin baskısı üzerine filmlerini, Janjan sosyolojik açıdan pek aşamıyor. Yine de seyri hoş ve sonuç olarak, insanın yüreğinde iz bırakan bir film bu. Demek ki, izlemeye değer...

JANJAN **
Yönetmen: Aydın Sayman / Senaryo: Erdoğan Akduman / Görüntü: Eyüp Boz/ Müzik: Can Atilla / Oyuncular: Berk Hakman, Selen Seyven, Çetin Öner, Özay Fecht, Levent Yılmaz, Aykut Oray, Aykut Kayacık, Ayten Uncuoğlu, Muzaffer Çobanoğlu / De Yapımcılık.