Terörle finansal savaş başlıyor

PKK yandaşlarına yurtdışından para gönderildiğini belirleyen Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), terörün finansmanı başta olmak üzere kara para ile mücadele için bir düzenleme hazırlayarak Bakanlar Kurulu onayına sundu.

Çıkarılacak Bakanlar Kurulu Kararı ile terörün en büyük finansman kaynağı olan elektronik transferlerde kimlik tespiti zorunluluğu 12 bin YTL'den 2 bin YTL'ye düşürülecek.

Hesaplarda siyasal parti, sendika, vakıf-dernek gibi farklı örgütlenmeler için ayrıntılı kimlik tespit mekanizması getirilen düzenleme ile ayrıca ekonomik ve hukuki temeli olmayan yüklü para aktarımları "özel dikkat gerektiren işlem" olarak belirlenip izlemeye alınacak.

MASAK Başkanlığından Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığına atanan Genç Osman Yaraşlı, ANKA'ya yaptığı açıklamada, geçen yıl çıkarılan 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun için uygulama yönetmeliği hazırladıklarını bildirdi. Düzenleme taslağının Başbakanlık'a gönderildiğini kaydeden Yaraşlı, Bakanlar Kurulu Kararı olarak çıkarılacağını ifade etti.

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI HESAPLARINA KRİTER

Şüpheli işlem bildiriminde yükümlü olan 23 sektör veya kuruluşun sorumlu tutulduğu kimlik tespitini detaylandırdıklarını belirten Yaraşlı, meşru olmayan finansal kaynak kadar meşru amaç için kullanılmayan meşru kaynaklara da ağırlık verileceğini ifade etti.

Hesap açma durumunda dernek, vakıf, şirket, sendika, siyasal partilerde ayrı ayrı düzenleme yaptıklarını kaydeden Yaraşlı, sözkonusu grupların hesapları için kimlik tespit süreçleri belirlendiğini kaydetti. MASAK, bir süre önce, PKK yandaşlarına yurtdışındaki sivil toplum örgütleri üzerinden para gönderildiğini belirlemişti.

ELEKTRONİK TRANSFERE SIKIYÖNETİM

Mevcut uygulamada kimlik ile hesap açılabildiğini, para transferi gerçekleştirilebildiğini vurgulayan Yaraşlı, kimlik-adres teyitinin ise 12 bin YTL sınırından sonra başladığını, bu uygulamayı değiştirdiklerini bildirdi.
İkili bir yapı kurulacağını açıklayan Yaraşlı, kimlik tespiti için olan 12 bin YTL sınırının normal işlemlerde 20 bin YTL'ye çıkarılacağını kaydetti. Bu alanda kolaylık sağlanmasına karşın elektronik transferlerde sınırın 2 bin YTL'ye indirileceğini belirten Yaraşlı, "Elektronik transfer aklamanın en önemli araçlarından bir tanesi. Tüm dünyada terörün finansmanı elektronik transfer ile yapılıyor. Kimlik tespiti sınırının, elektronik transferlerde düşürülmesi hem aklama hem terörün finansmanı açısından önemli" dedi.

KÖŞEBAŞINDAKİ BERBER 100 BİN DOLARLA OYNAYAMAYACAK

Şüpheli işlem bildirimine konu olacak ya da izlemeye alınacak finansal işlemlerde de ikili yapıya geçileceğini belirten Genç Osman Yaraşlı, risk bazlı olarak hareket edileceğini ifade etti. Finansal kuruluşların kendi aralarındaki işlemler, kamu kuruluşlarının işlemleri, maaş ödemeleri gibi toplu müşteri kabulü ile iş ilişkisinde "basitleştirilmiş tedbirler" prosedürüne tabi olunacağını anlatan Yaraşlı, sistemi tıkamadan kara para ve terörün finansmanı ile mücadeleyi amaçladıklarını vurguladı.
Bu gruplardaki basitleştirmeye karşılık, riskli işlemlerdeki prosedürü zorlaştıracaklarını bildiren Yaraşlı, "özel dikkat gösterilmesi gereken işlemler" olarak izlemeye alınacak işlemleri şöyle açıkladı:
"Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki para varsa risk yüksek demektir. Hukuki ve ekonomik amacı bulunmayan işlemler, 'özel dikkat gösterilmesi gereken işlem' olarak değerlendirilecek. Mesela köşe başında berber ama sık sık 50-100 bin dolar getiriyor. Sorduğunuzda tatminkar cevap alamıyorsanız, paranın kaynağını gösteremiyorsa; hiçbir hukuki ve ekonomik sebebi yoksa 'özel dikkat gösterilmesi gereken işlem' kabul edilecek. Gerekirse de hakkında şüpheli işlem bildirimi yapılacak."

MÜCADELE ETMEYENE PARA VE HAPİS CEZASI

Kara para ve terörün finansmanı ile mücadelede 23 sektör veya kuruluşun yükümlü grup olduğunu ifade eden Yaraşlı, mücadele için getirilecek yükümlülükleri yerine getirmeyenlere para ve hapis cezası uygulanacağını vurguladı. Bu kapsamda kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yapmayan finansal kuruluş için 10 bin 780 YTL, finansal kuruluşun sorumlu personeli için 2 bin 150 YTL, finansal olmayan kuruluşlar için 5 bin 390 YTL para cezası uygulanacak.
MASAK'ın talebine rağmen bilgi vermeyen, belli belgeleri muhafaza ve gerektiğinde ibraz yükümlülüğüne uymayan yükümlülük sahiplerine ise hapis ve adli para cezası uygulanacak.

TERÖRLE SİLAHSIZ MÜCADELE DE ÖNEMLİ

MASAK'ta bankacılık sektörüne eğitim sürecini başlatan ve eğitimini tamamlayan bankacılara sertifikalarını veren Yaraşlı, terörün finansmanı ve kara para ile mücadelede özellikle bankacılık sektörü ile "voltranı oluşturmayı" istediklerini yineledi. Yaraşlı, "Finansal kaynaklara sahip olmadan bugünün dünyasında terör örgütünü yaşatmak mümkün değildir. Onun için terör örgütleri ile mücadele çok önemlidir. Terörle silahlı mücadeleyi silahlı kuvvetler yapar ama terörün finansmanı ile mücadeleyi çok geniş toplum kesimleri yapabilir" dedi.

Terörün finansmanına karşı şüpheli işlem bildiriminde bulunmanın önemine dikkat çeken Yaraşlı, "Bildirimde bulunmak umulur ki birçok askerimiz, güvenlik görevlimiz ve vatandaşımızın hayatını kurtarmak demektir. Hayat kurtarmak kararmamış her vicdanın tatmak isteyeceği bir duygudur" diye konuştu.

PKK'YA YARDIMI KRAVATLI BANKA MÜŞTERİSİ YAPIYOR

PKK'ya elektronik alanda finansal işlemler ile destek sağlandığı haberlerine işaret eden Yaraşlı, "Bunu terörist değil, ceketli-kravatlı bankaya gelen senin-benim gibi adamlar, iyi elektronik uzmanları yapıyor" dedi.

Bankaların bu dönemde yalnızca finansal değil "reputation"(nam) riskleri ile de karşı karşıya olduğunu vurgulayan Yaraşlı, "Farkında olmadan terörün finansmanı yardım etmiş veya zemin hazırlamış olmanın riski büyüktür. Muhabirlik ilişkisinin bile güvenilirliğe göre verildiği bir finans dünyasında artık çok dikkat etmek gerekir. Finansal piyasalarda ülkeler rekabet edebilmek için diğer ülkenin bankası için 'kara para aklıyor' diye asılsız dedikodular bile çıkarıyor" diye konuştu.

Terörle mücadele başta olmak üzere ekonomik suçlarla mücadelede yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda yeni düzenleme kapsamında ceza alacak gruplar şöyle:

YÜKÜMLÜ GRUPLAR

"Bankalar, özel finans kurumları, bankalar dışında asli faaliyeti kredi kartı ihraç etmek olan kurumlar, ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuat kapsamındaki ikrazatçılar, finansman ve faktoring şirketleri, 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu kapsamındaki sigorta ve reasürans şirketleri, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Bankası A.Ş., sermaye piyasası aracı kurumları ve portföy yönetim şirketleri, yatırım fonu yöneticileri, yatırım ortaklıkları,kıymetli madenler borsası aracı kuruluşları, kıymetli maden, taş veya mücevherlerin alım satımını yapanlar, kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler, Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü dahil her türlü posta ve kargo şirketleri, finansal kiralama şirketleri, ticaret amacıyla gayrimenkul alım-satımı ile uğraşanlar veya buna aracılık edenler, talih oyunları salon işletmeciliği yapanlar, iş makineleri dahil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım-satımı ile uğraşanlar, tarihi eser, antika, sanat eseri koleksiyoncuları ve alım-satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar, spor kulüpleri, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü, Tapu Sicil Müdürlükleri, noterler."

(ANKA)