Dünyanın en önemli 200 havzası arasında yer alan Konya Kapalı Havzası'nda Tuz Gölü çevresinde yer alan ve 2 yıl öncesine kadar birçok türde on binlerce kuşa ev sahipliği yapan Bolluk, Tersakan ve Düden gölleri de küresel ısınmaya daha fazla direnemeyerek kurudu.
FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYINIZTürkiye'nin toplam yer altı suyunun yüzde 40'ını barındıran Konya Kapalı Havzası'nda su seviyesi son 20 yılda büyük oranda düşerken, yer üstü suları giderek azalıyor.Doğal Hayatı Koruma Vakfının (WWF) dünyanın en önemli 200 havzası arasında saydığı, ancak son yıllarda etkili olan küresel ısınma yüzünden çölleşmenin ilk başlayacağı yer olarak gösterilen Konya Kapalı Havzası'nda sulak alanlar giderek yok oluyor.
Küresel ısınma, bilinçsiz tarımsal sulama gibi etkenler 1985'te 16 bin hektarlık sulak alana sahip, küçük karabatak, alaca balıkçıl, yaz ördeği, dikkuyruk, bataklık kırlangıcı, büyük cılıbıt, paspaş patka, büyük ak balıkçıl, tepeli pelikan gibi binlerce kuşun uğrak yeri olan Hotamış Sazlığı tamamen kurumasına yol açtı.
1982 yılında 37 bin hektar olan, ancak besleyen kaynaklarının üzerine barajların kurulması nedeniyle su miktarı azalan Akgöl'ün (Ereğli Sazlıkları) sadece tabelası kaldı.
1990 yılına kadar 11 bin 250 hektar sulak alanı bulunan yıllarca kerkenez, macar ördeği, sakarca, leylek, bataklık kırlangıcı, bozkır delicesi ve kır baykuşu gibi kuşlara ev sahipliği yapan Eşmekaya Sazlığı da Konya Kapalı Havzası'nda kuruyan en önemli sulak alan olarak akıllarda kaldı.
3 SULAK ALAN DAHA KURUDUTuz Gölü çevresinde yer alan Konya'nın Cihanbeyli ilçesindeki 1150 hektarlık Bolluk Gölü'nden bu yaz geriye çölü andıran kuru toprak kaldı.Cihanbeyli'de yıllarca avcılık yapan, Cihanbeyi Avcılık ve Atıcılık Derneği yönetim kurulu üyesi Bayram Birgez, Bolluk Gölü'nün yer altından beslendiğini, yer altına yerleştirilen geniş çaplı bir borudan inanılmaz ölçüde su çıktığını söyledi.
Suyun son yıllarda azaldığını ve bu yıl bir damla bile çıkmadığını ifade eden Birgez, şunları ifade etti:
''Önceden göle Akdeniz martısı, gülen sumru, cılıbıt, ince gagalı martı, suna, uzunbacak, kılıç gaga, gülen sumru ve flamingo adeta sürüyle inerdi. Av dönemlerinde gölün kıyısından ayrılmazdık. Şimdilerde ise bırakın kuşu bir damla suyu bulamaz olduk. Koskoca Bolluk Gölü kurudu. Çatlamış toprakla karşılaşmak gerçekten çok üzücü.''
Bir kaç yıl öncesine kadar 6 bin 400 hektar alanı bulunan, kılıç gaganın kuluçkaya yattığı, çok sayıda su kuşunun geldiği Tersakan Gölü de (Kaz Gölü, Deveci Gölü) tamamen kurudu. Rüzgar erozyonunun etkili olduğu gölün çevresi çöl haline geliyor.
ÖNCE İKİYE AYRILDI SONRA BİRİ KURUDUToplam 860 hektarlık alana sahip Kulu Gölü, son yıllardaki küresel ısınma yüzünden ilk önce ikiye ayrıldı. Bölgede Düden ve Küçük Göl olarak bilinen göller yaz ördeği, paspaş patka, dikkuyruk, kılıçgaga, büyük cılıbıt, Akdeniz martısı, gülen sumru, angıt, dikkuyruk, flamingoya ev sahiliği yaptı.
Yaz aylarında pancar ve hububat tarımı için su motorlarıyla doğrudan suyun çekildiği, bilinçsiz tarımsal sulamanın yapıldığı bölgedeki Düden Gölü tamamen kurudu. Küçük Göl ise küçük bir alana sıkışmış haliyle küresel ısınmaya direnmeye çalışıyor.
Kulu'daki Samsam Gölü de adeta can çekişiyor. Kapladığı alan 830 hektardan 400 hektarın altına inen Samsam Gölü, önlem alınmazsa önümüzdeki birkaç yıl içinde diğerleri gibi kuruyacak.
Konya Kapalı Havzası'nda yer alan Türkiye'nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü de giderek bataklık haline geliyor. Balıkçılığın bitme noktasına geldiği gölün su seviyesi bu yaz ciddi boyutlarda azaldı.Kapladığı sulak alanı 260 bin hektardan 130 bin hektara kadar gerileyen
Tuz Gölü de Konya Kapalı Havzası'nın hatta dünyanın en önemli sulak alanı olarak gösteriliyor. Ancak gölün su miktarının azalması, çevrecileri endişelendiriyor.
Dünyanın Nazar Boncuğu olarak gösterilen, 5 milyon yıl önce oluştuğu belirtilen Meke Gölü de bataklık gölü haline geldi. Su seviyesi düşen gölde eski güzellikten eser kalmadı.
WWF-Türkiye Su Programı Müdürü Buket Bahar Dıvrak, Konya Kapalı Havzası'nın her geçen yıl biraz daha kuruduğunu söyledi.
Konya Kapalı Havzası'nda önlem alınmaması durumunda çölleşmenin hızlı olacağını belirten Dıvrak, ''Bu yüzden WWF International, Konya Kapalı Havzası ile özel olarak ilgilenmeye başladı. Konya Ovası'nın toprağı özellikle son yıllarda adeta Mars toprağına döndü. Birçok sulak alanın kuruduğu, diğerlerinin kuruma tehlikesi yaşadığı havzada tehlike çanlarına kulak verilmeli'' dedi.
(AA)