Başkomutan savaş ilan edemeyecek

AK Parti'nin Prof. Dr. Ergun Özbudun'a yaptırdığı anayasa değişikliği taslağında en önemli düzenleme yıllardır tartışılan cumhurbaşkanı yetkilerinde oldu. Taslakta cumhurbaşkanının yetkileri önemli ölçüde tırpanlanırken, Başkomutan sıfatı bulunan cumhurbaşkanının tek başına "savaş ilanı" yetkisini de elinden alınıyor. Başkomutan, Başbakanın teklifi üzerine savaş ilanında bulunabilecek. Mevcut Anayasa'nın 92. maddesinde yer alan "Savaş hali ilânı ve silahlı kuvvet kullanılmasına izin verme" bölümünde cumhurbaşkanına verilen yetki şöyleydi: "Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde veya ara vermede iken ülkenin ani bir silahlı saldırıya uğraması ve bu sebeple silahlı kuvvet kullanılmasına derhal karar verilmesinin kaçınılmaz olması halinde cumhurbaşkanı da, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verebilir." 139 maddeli yeni anayasa taslağında cumhurbaşkanının bu yetkiyi kullanması koşula bağlanıyor. Buna göre, 92. maddede yer alan "...kaçınılmaz olması halinde" bölümünden sonra "Başbakanının teklifi üzerine" ifadesi eklenerek, sorumluluk büyük ölçüde Başbakanı veriliyor.

ATAMALARA TIRPAN
Mevcut anayasada cumhurbaşkanlarına verilen önemli yetkilerden biri de atamalar konusundaydı. Yeni düzenlemeyle buna da son veriliyor. Cumhurbaşkanı sadece Genelkurmay Başkanı, valiler ve büyükelçileri atayabilecek. Daha önce cumhurbaşkanını üzerinde bulunan diğer atamaları hükümet veya TBMM gerçekleştirecek. Özbudun ve ekibinin yaptıkları bir düzenleme ise AK Partililerin kafasını karıştırdı. Buna göre cumhurbaşkanına seçim döneminde Bakanlar Kurulu atama yetkisi veriliyor. AK Partililerin bunun seçimlerden önce geçici bir hükümet oluşturulması anlamına gelip gelmediğini taslağı yazan ekiple tartışmaya açacak. Komisyon üyesi AK Partili bir vekil, bu maddeyi kendisinin de anlamadığını söyledi. Seçimler öncesi anayasa gereği Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanlarının yerine bürokratları getiriliyor.