CD 25 yaşında

Müzik endüstrisinde devrim yaratan ve daha sonra diğer alanlarda da kullanılmaya başlanan CD (compact disc) 25 yaşında.

Merkezi Hollanda'da bulunan Philips'in Almanya'nın Hannover kentindeki fabrikasında 25 yıl önce 17 Ağustos 1982'de üretilen ilk CD, müzik endüstrisinde çok kimsenin tahmin edemeyeceği bir devrim yarattı.

İlk CD'nin geliştirilmesine katkıda bulunan mühendislerden Piet Kramer, ''1970'lerin sonunda ve 1980'lerin başında, bir gün eğlence ve bilgi-işlem teknolojisinin, film ve program depolamak için dijital diskleri tercih edeceğini hiçbirimiz düşünmemiştik'' diye konuştu.

1990'lardan itibaren CD'ler müzik endüstrisinde yavaş yavaş plakların yerini aldı, zamanla CD'ler bilgi-işlem alanına da girdi. CD-rom ve DVD'ler üretildi. 25 yılda yaklaşık 200 milyar CD satıldı.

İLK CD'LER

İlk CD'nin nasıl geliştirildiğini anlatan Hollanda Eğlence Endüstrisi Kurumu (NVPI) sözcüsü Paul Solleveld, ''İş, devrimlerin büyük bölümünde olduğu gibi ufak çaplı başladı'' dedi.

Philips, başlangıçta, görüntü depolanabilen, altın sarısı renginde 33'lük plak büyüklüğünde dijital diskler üretmeyi planladı, ancak bu videodiskler pek rağbet görmedi. Bu başarısızlığın ardından Philips'teki mühendisler, sadece ses depolanabilen daha küçük bir disk geliştirmeyi hedeflediler ve CD doğdu.

İsveçli grup ABBA'nın ''The Visitors'' albümü, CD olarak piyasaya sürülen ilk albüm oldu.

İlk günlerde Philips fabrikalarında saatte 200 CD üretiliyordu ve bunların çok büyük bölümü klasik müzik CD'siydi. Philips'e göre ses kalitesi çok üst seviyede olan CD'lere, başlarda klasik müzik dinleyicileri pop ve rock müzik dinleyicilerine göre daha çok ilgi gösterdi ve bu nedenle başlarda genellikle klasik müzik CD'leri basıldı.Plaklara göre, çıktığında daha pahalı olan CD'lerin okuyucuları da pahalıydı. İlk cd okuyucu modellerinin bugünün parasıyla 1.500 avro (yaklaşık 2800 YTL) olduğu belirtiliyor.

Polygram şirketinin CD geliştirme ekibinde yer alan Frank van den Berg de, CD'lerdeki ses kalitesinin, plakların ses kalitesiyle kıyaslanamayacağını hatırlatarak, ''Polygram için yapılan ilk kayıtlardan biri Şilili piyanist Claudio Arrau'nun kaydıydı.

CD'de Arrau'nun çalarken nefes nefese kaldığı ve arada homurdandığı ortaya çıktı. Plaklarda bu sesleri duymuyorsunuz. CD'lerde ise ses çok temiz'' dedi.

İLK DİJİTAL KAYIT

CD'lerin piyasada kendine yer edinmeye başlamasından sonra yavaş yavaş gruplar da kayıt yöntemlerini değiştirmeye başladı. 1985'te ünlü İngiliz rock gruplarından Dire Straits, dijital kaydedilen ilk albüm olan ''Brothers In Arms''ı piyasaya sürdü. Bu albüm, 1 milyondan fazla sattı ve CD'nin müziğin geleceğindeki yerini sağlamlaştırdı.

Philips yetkilileri, 1980'lerin sonunda müzik CD'si satışlarının arttığını 1991'de satışların doruk noktasına ulaştığını ve 1991'Den sonra satışların düştüğünü söylediler.

''CD'NİN YERİ AYRI''

Müzik parçalarının internet üzerinden indirilmeye başlanması ve IPod gibi MP3 çalarların piyasaya sürülmesi nedeniyle birçok kişi, CD'lerin 30 yıl daha piyasada kalamayacağını düşünüyor.Bu konuda iyimser olan NVPI sözcüsü Paul Solleveld ise şunları söylüyor:

''İnternetten MP3 indirmek, belli bir ölçüde CD satın almanın yerini aldı, ancak ben hala CD'nin yerinin ayrı olduğunu düşünüyorum.''

(AA)