NASA Ay roketi için yeni motor anlaşması yaptı

Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), astronotları Ay'a götürecek roketlerin üst kat motorunun geliştirilmesi için merkezi California eyaletinde bulunan Pratt&Whitney Rocketdyne şirketiyle anlaştı.

1,2 milyar dolar tutarındaki anlaşma, NASA'nın Ares 1 mürettebat ve Ares 5 ağır yük füzelerinin ikinci katında yer alacak J-2X motorunun tasarım, geliştirme ve deneme aşamalarını kapsıyor.

NASA'nın Ay programını yöneten Jeff Hanley, Californialı şirketi ihale açmadan seçmelerinin nedeninin, Pratt&Whitney Rocketdyne şirketinin Ares füzelerinin tasarımının gereklerine ve hedefine uygun tek üretici olması olduğunu belirtti.

8 gelişmiş roket motorunun yer ve uçuş testleri için geliştirilmesini kapsayan anlaşma, astronotların fırlatılmasında faydalanılacak tek kullanımlık güç kaynaklarının üretimini kapsamıyor.

Başta mart 2015'te Ares 1'in astronotlarla fırlatılmasını planlayan NASA'nın düzenleyeceği ilk seferlerde, 6 astronot Uluslararası Uzay İstasyonu'na taşınacak. Ares 5 füzesi kullanılacak aynı uzay aracıyla da 2020'ye kadar 4 astronotun Ay'a gönderilmesi planlanıyor.

Amerikan uzay ajansı, Lockheed Martin şirketiyle Ares 1'in en üst katında fırlatılacak Orion adı verilen bir mürettebat kapsülünün geliştirilmesi ve ilk üretiminin yapılması için 8,15 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamıştı.

NASA, ayrıca Ares 1 füzesinin ilk katı için merkezi Utah eyaletinde bulunan ATK Thiokol firmasıyla görüşmeleri sonlandırmak üzere bulunuyor. NASA'nın senaryosuna göre, Ares 5 ile ilk olarak bir Ay aracı ve yük, Dünya'nın yörüngesine fırlatıldıktan sonra içinde astronotların bulunduğu Orion kapsülünü taşıyan Ares 1 uzaya gönderilecek. Orion mürettebatı Dünya yörüngesinde Ay aracı ile buluştuktan sonra Ay'a doğru yola çıkacak.

Ares 1 fırlatıldıktan sonra J-2X motoru 190 bin feet (6 bin 200 metre) irtifada ateşlenecek ve Orion'daki astronotları Dünya yörüngesine gönderme işini yerine getirecek. Ares 5'in J-2X motoru da ay aracı ve erzak yükünü yörüngeye yerleştirme işini üstlenecek ve Orion mürettebatını Ay'a göndermek üzere yeniden çalıştırılacak.

Daha önce Saturn 5 roket motorlarının tümünü üreten Boeing ve Rockwell International şirketlerinin sahibi olduğu Rocketdyne'ı 2005'te ele geçiren Pratt&Whitney firmasının geliştireceği J2-X roket motoru NASA'nın Marshall Uzay Merkezi'nin denetiminde üretilecek.

Aynı roket motorunun daha az güçlü ve ilk versiyonu 1960'lar ve 1970'lerdeki Apollo Saturn 5 ay roketlerinin ikinci ve üçüncü katlarının itici gücü olarak kullanılmıştı.

(AA)