Aşıfobik olmayın çocuğunuzun aşı takvimini siz yapın!

Prof. Dr. Murat Tuncer; mükemmel anne baba olmak isteyen aileler için hazırladığı 'Çocuk Sağlığı Rehberi' adlı kitabında aşıyla ilgili kendisine gelen soruları ve önerilerini anlattı:

* Aşı takvimi dışındaki yeni aşılar da çocuklara hemen yaptırılmalı mı?
Her bebek için önerilen rutin aşıların dışındaki aşılar, ailelerin ve hekimlerin bu konuda aklının karışmasına neden oluyor. Bu aşılar konusunda size şöyle bir reçete yazabilirim: Ölümcül komplikasyonlar gözlenen suçiçeği ve hepatit A için hiçbir kuşkunuz olmadan aşı yaptırmanız önerilir. Grip aşısı ise belli kriterlere göre yapılır; altı aydan sonraki bebeklere uygulanabilir. Çocuğunuz okul öncesi eğitime başlıyorsa, eve enfeksiyon taşıma ihtimali yüksek bir başka okul çocuğu varsa veya evde yaşayanlardan biri bu riski taşıyorsa, bir önceki yıl çocuğunuz birden fazla ciddi gribal enfeksiyon geçirmişse ve sinüzit gibi üst solunum yolu sorunu varsa; grip aşısı yaptırın. Ayrıca astım olan bütün çocuklara grip aşısı önerilir. Bronşit gibi tekrarlama riski olan bir hastalığı varsa ve biri evde sigara içiyorsa çocuğunuza girip aşısı yaptırın. Grip aşısını her yıl sonbaharda yaptırmanız gerektiğini unutmayın. Türkiye'de kullanılmaya başlanan zatürree aşısı da; çocuklarda ciddi enfeksiyonlara yol açan orta kulak ve zatürree enfeksiyonlarına karşı önemli ölçüde korunmayı sağlar. Zatürree aşısı farklı programlarda yapılabilir; şaşırmayın! Bazı hekimler ikinci ayda, bazıları beşinci ayda başlar. Bence ateş yan etkisi nedeniyle ve bebeği huzursuz etmemesi için beşinci ayda başlanan program daha uygun.

YAN ETKİLERİ YOK GİBİ
* Aşıların yan etkisi var mıdır?
Aşıların hemen hepsi çoğunlukla yan etkisizdir. Ancak kullanılan canlı virüs aşılardan sonra döküntülere ve hafif ateşe rastlanabilir. Suçiçeği aşısında hafif ateşin yanı sıra üç hafta kadar sonra birkaç döküntü; kızamık, kızamıkçık veya kabakulak aşısından bir hafta sonra da hafif kırmızı döküntüler görülebilir. Çok nadiren kabakulak aşısından sonra hafif bir kabakulak tablosu gelişebilir. Canlı çocuk felci aşısında milyonda bir görülebilen geçici felçler bildirilmiştir. Bunu önlemek için bebeğinizin ilk iki çocuk felci aşısını inaktif yani canlı olmayan virüs ihtiva eden aşı olarak yaptırmanızı öneririm. İnaktif çocuk felci aşısı; ülkemizde beşli aşı difteri-tetanos-boğmaca-hemofilus influenza ve menenjit aşısıyla birlikte tek enjeksiyon olarak bulunuyor. Zatürree aşısı; ateşe yol açabileceğinden aşıdan sonra bir ateş düşürücü verilebilir. Ama sonuçta aşıların hiçbirinde ciddi bir yan etki görülmez. Aşıyla önlenebilen tüm hastalıklar için aşı yapılmalıdır. Eski yıllarda aşılarda kullanılan cıva bileşikleri artık tekli aşılarda kullanılmadığı için aşılar konusunda yersiz kuşkulara kapılmayın.

* Hangi aşılar sağlık ocağında yapılmıyor?
Sağlık Bakanlığı ile özel doktorların uyguladıkları aşı programları arasında büyük farklar yoktur. Sonuçta her ikisinde de çocuğunuz aynı hastalıklara karşı bağışıklık elde eder. Ancak henüz Sağlık Bakanlığı; suçiçeği, hepatit A ve zatürree aşısı olarak bilinen pnömokok aşılarını uygulamamaktadır. Eğer dışarıdan bu aşıları temin ederek sağlık ocağına götürürseniz uygulama yapılabilir.

AŞI TAKVİMİNİ ATLAMAYIN
* Kızım 8 aylık. Menenjit aşısını ne zaman yaptırılmalı?
Menenjit aşısı; difteri- boğmaca-tetanos ve inaktif çocuk felci aşısı içeren aşılar içinde vardır. 2, 4 ve 6'ncı aylarda yapılıyor. 18'nci ayda da hatırlatma dozu veriliyor. Eğer bu tip aşı yaptırmadıysanız, 'hemofilus influenza tip b aşısı' ayrıca tek başına da kullanılabiliyor. 18 aylığa kadar minimum 3 kez yaptırabilirsiniz.

* 4 yaşında bir oğlum var; kabakulak aşısı yaptırabilir miyim?
Kabakulak aşısı; kabakulak-kızamıkkızamıkçık karışımı şeklinde tek aşı olarak yapılıyor. İlki 15 aylık, daha sonraki 4-6 yaş arasında yapılmakta. Bu yaşta tabii ki aşıyı yaptırabilirsiniz.

* İlköğretim sırasında hangi aşılar yapılmalı?
Okul öncesi tüm aşıları tamamlanmış bir çocuk için aşı önerilerim şöyle: 7 yaş BCG (PPD kontrolüyle) + dT (difteri ve tetanos) + çocuk felci (polio). Eğer okulun hijyen durumu iyi değilse ve kalabalık sınıfta okuyorsa, hepatit A aşısı (6 ay arayla iki kez, 20 yıl koruyucudur) öneriyorum. Grip aşısı her sene sonbaharda yapılabilir. İlkokul 5'nci sınıftayken MMR (kızamık-kızamıkçık-kabakulak) aşıları tekrarlanmalı. Suçiçeği geçirilmemişse 7 yaşında suçiçeği aşısı yapılabilir.

* 11 ay 10 günlük kızım var. Henüz kızamık aşısı olmadı. Bu konuda bilgi alabilir miyim?
Kızamık aşısı 9-12'nci aylarda yapılabilir. Özellikle beslenme bozukluğuna bağlı enfeksiyon riskinin ve kızamığın çok görüldüğü ülkelerde bu öneriliyor. Ancak bu durumda 15'nci ayda aşı tekrarlanmalı. Çünkü erken yapılan aşılardan sonra gelişen bağışıklık dediğimiz koruyuculuk çok kalıcı olmuyor. 12'nci ayda kızamık aşısı yapılırsa tekrarına gerek kalmadığı belirtiliyor.