Fransa'nın Condoleezza Rice'ı

Yade, göçmen kökenli, genç, güzel ve sağ görüşlü bir Fransız siyasetçi. Senegalli, Müslüman bir ailenin dört çocuğundan biri olan Yade'in, kocası Joseph Zimet ise Sosyalist Parti'ye üye, Fransız Yahudisi. Rama, çocukluğundan beri beş vakit namaz kılıyor. Annesi ve onları o henüz çocukken terk etmiş olan diplomat babası hacı. Kocası ve kocasının ailesi ateist, kayınpederi Filistinliler'in bağımsızlığı için şarkı besteleyen bir müzisyen. Science Po mezunu, Fransa'nın Siyahları adlı kitabın yazarı, senatoda yüksek bürokrat olarak çalışan, 30 yaşındaki Yade, iktidar partisi UMP'nin, eski sömürge ülkelerinden sorumlu genel sekreteri. Yakın gelecekte bakan olması beklenen genç siyasetçi, Paris'te buluştuğumuz bir kafede sorularımızı yanıtladı.

- Neden Fransa'ya göç ettiniz, nasıl gelişti buradaki hayatınız?
- Babam diplomattı, burada görevi biterken, annemden ayrıldı. Annem başarısız bir evliliğin ardından ülkesine dönmek istemedi. Tarih hocası, ama burada mesleğini yapamıyordu, yüksek lisans ve doktora da yaptı. Babam gidince, bize yiyecek, konut, burs buldu. Bizim geleneğimizde karı-koca arasında yaşananlar, çocuklardan saklanır. Çocukken niye diye sormuyorsun, duruma çabuk intibak ediyorsun. Babasız da oluyormuş hayat, onu idrak ettik. Gerçi bir süredir arıyor bizi. Ben komünistlerin hâkim olduğu bir banliyöde büyüdüm. Yazar olmak istiyordum ama fakirdik ve annem, "Yazarların geleceği parlak değil," dedi ve beni başka meslek seçmeye motive etti.

'MEKTUP YAZDIM'

- Sarkozy mi buldu sizi?
- Hayır, ben onu uzun süre izledim. Farklı bir üslubu, bir şeyleri değiştirme iradesi olduğunu düşünüyordum. Mektup yazdım, görüşmeyi kabul etti. Siyasetçi olmayı filan düşünmüyordum, ama oluverdim. Okuldan sonra o dönemin sosyalist meclis başkan yardımcısının yanında staj yaptım. Bana çevre konularıyla ilgilenmemi salık verdi, "Millet yiyecek, barınak arıyor, ne çevresi?" diye düşünüyordum, ekoloji o kadar uzaktı ki bana...

'BABACAN SARKOZY'

-Sarkozy başarılı bir siyasetçi ama sanki insanlar arasında ayrım yapıyor gibi!
- Haklısınız böyle bir izlenim veriyor. En çok suçlandığı şeydi bu, hatta bu yüzden seçilemeyebilirdi. Aslında babacan, karşısındaki ciddiye alan biri. Bana, "Göçmenlerin Fransa'yla bütünleşmesi meselesine hapsetme kendini. Avrupa, bütçe gibi başka konulara da eğil," dedi. Zaten benim uzmanlık konum bunlar. Birkaç tavsiyede daha bulundu, "Kendini asla burada fazlaymış gibi hissetme, ya da kullanılacak bir malzeme gibi görme," dedi.

- Sarkozy nasıl biri?
- O da Macar göçmeni bir ailenin çocuğu, hatta babası ona, "Bu soyadıyla Fransa'da hiçbir şey olamazsın," demiş. Bir seferinde, "Hayatta pek çok kapıyla karşılaşıyor insan. Kapıya omzunla yüklenmeden önce, kolundan açmayı dene. Ben hep öyle yaptım," dedi. Ona göre, hayata kötü bir yerden başlasanız da, düştüğünüz yerde kalmamalısınız. Bireysel sorumluluğa inanır. Kazananları, işe yarayan, üreten insanları sever, "Bu benim kaderim," diyenleri değil. Ocakta, adaylığını açıkladığı kongrede "Haydi, sen de konuş, ne istiyorsan onu söyle," dedi ve kamuoyunun önüne çıktım. Sarkozy'yi seçtiğim için çok eleştiriliyorum. Aslında banliyödekiler de, diğer Fransızlar gibi politikaya inancını kaybetmiş insanlar. Yani, Araplar ve siyahlar. Sarkozy, banliyöleri konuşmaya başladığında içişleri bakanıydı, yani polisin bakanı. Çok normal, tabii ki suçluları hedef aldı.

- Mademki uzmanlık konunuz Avrupa, siz de Türkiye hakkında Sarkozy gibi mi düşünüyorsunuz?
- Avrupa, haklarından kopuk teknokratların yönettiği bir mekanizmaya dönüştü. Yıllardır yasa değişiklikleri yapılıyor, "Avrupa öyle istiyor," deniliyor. Halkın yönetime dahil edilmesi gerekiyor. Genişleme meselesi de aynı. Avrupa önce kendi sorunlarını çözmeli. Bugün genişlemeye devam etmek imkânsız ama yarın niçin olmasın? Şu anda insanlar Avrupa konusunda çok kötümser, korkuyorlar, önce bu havanın dağılması lazım!